Gazeta Bydgoska
 Strona tytułowa pierwszego numeru „Gazety Bydgoskiej” z 2 lipca 1922 r. | |
| Częstotliwość | |
|---|---|
| Państwo | |
| Adres | |
| Pierwszy numer |
1922 |
| Ostatni numer |
1933 |
| OCLC | |
Gazeta Bydgoska – polski dziennik ukazujący się w Bydgoszczy w latach 1922–1933, zastąpiony następnie przez Kurier Bydgoski; druga pod względem popularności gazeta codzienna w Bydgoszczy w dwudziestoleciu międzywojennym.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze pismo codzienne nazywane „Gazetą Bydgoską” było wydawane w okresie Księstwa Warszawskiego. Czasopismo to istniało od początku 1810 r. do kwietnia 1811 r. i stanowiło etap rozwoju pierwszej gazety bydgoskiej – Dziennika Doniesień Rządowych i Prywatnych Departamentu Bydgoskiego[1].
Pierwotnie sądzono, że kolejne pismo pod nazwą „Gazeta Bydgoska” zaczął wydawać w styczniu 1898 polski działacz narodowy Stanisław Tomaszewski. Jednak represje wytoczone wydawcy przez władze pruskie, w tym kilkaset rozpraw sądowych i grzywna 6 tys. marek przesądziły, iż „Gazeta Bydgoska” w 1901 przestała się ukazywać[2]. Tymczasem ostatnie ustalenia Marka K. Jeleniewskiego dowodzą, że Tomaszewski wydawał „Gazetę Bydgoską” w latach 1895–1902[3].
Kolejny raz założono „Gazetę Bydgoską” w lipcu 1922 r. jako organ prasowy Narodowej Demokracji. Pismo to konkurowało z „Dziennikiem Bydgoskim” (organem Chrześcijańskiej Demokracji) rozchodząc się w skromniejszej liczbie egzemplarzy na terenie województw: poznańskiego i pomorskiego. W 1929 r. dzienny nakład gazety liczył 1,4 tys. i pochodził z Drukarni Polskiej w Bydgoszczy[4].
Obowiązki redaktorów pisma sprawowali: Włodzimierz Kozłowski, Aleksander Błażejowski, Ferdynand Śliwiński, Andrzej Polak, Stanisław Lubicz-Lewandowski, Kazimierz Marycha, Stanisław Kapkowski. „Gazeta” należała do koncernu prasowego „Kurier Poznański”, była drugim co do wielkości dziennikiem bydgoskim, a redakcja manifestowała program solidarności z linią Stronnictwa Narodowego. Opozycyjna postawa redaktorów wobec sanacji, a także Józefa Piłsudskiego, była powodem konfliktów z władzą, co prowadziło do konfiskat pisma i wyroków sądowych. Gazeta dysponowała stałą szpaltą literacką prezentującą nowości z zakresu powieści, drukowała klasyków polskich i obcych. Problematyce artystycznej poświęcono stałą rubrykę kulturalną, informującą o wydarzeniach w mieście, regionie i kraju. Przez łamy „Gazety” przewinęło się wielu głośnych publicystów, prozaików i poetów, m.in. Adam Grzymała-Siedlecki, Gabriel Henner, Henryk Kuminek, Witold Bełza. W 1922 r. redakcja pisma rozpoczęła druk ballad Hennera Stara Bydgoszcz w pieśni, a w 1931 r. ukazywały się na jego łamach Sonety bydgoskie Stanisława Helsztyńskiego. Redakcja często angażowała się w spory i polemiki na tle poglądów polityczno-społecznych, szczególnie z „Dziennikiem Bydgoskim”[4].
W 1930 r. pismo zmieniło nazwę na „Gazeta Bydgoska – Kurier Bydgoski”, a w czerwcu 1933 r. zmieniło właściciela, linię polityczną i nazwę na „Kurier Bydgoski”[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kallas Marian: Gazeta Bydgoska z roku 1810: Prace Komisji Historii t.VII.: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria C: 1970.
- ↑ Rykowski Marcin: Szaniec ze słów [w.] Kalendarz Bydgoski 2008.
- ↑ Marek K. Jeleniewski: Życie społeczno-polityczne XX-lecia międzywojennego w świetle polskiej prasy w Bydgoszczy. Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW w Bydgoszczy, 2012, s. 24–25.
- ↑ a b c Polska kultura i sztuka w Bydgoszczy w latach 1920–1939. [w.] Historia Bydgoszczy. Tom II. Część pierwsza 1920-1939: red. Marian Biskup: Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe 1999. ISBN 83-901329-0-7, s. 719–675.