Cmentarz Wagańkowski
55°46′05″N 37°32′54″E/55,768056 37,548333 Alejka cmentarza z widokiem na cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego (Woskriesienską) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miasto wydzielone | |
| Adres |
ul. Siergieja Makiejewa 15 |
| Typ cmentarza |
komunalny |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Powierzchnia cmentarza |
50 ha |
| Liczba grobów |
≈100 000[1] |
| Data otwarcia |
1771 |
| Zarządca |
ГБУ „Ритуал” |
Położenie na mapie Moskwy  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 55°46′05″N 37°32′54″E/55,768056 37,548333
| |
| Strona internetowa | |
Cmentarz Wagańkowski (ros. Ваганьковское кладбище) – jeden z największych cmentarzy w Moskwie. Położony w północno-zachodniej części miasta, na terenie rejonu Priesnienskiego, nieopodal placu Krasnopriesnienskaja Zastawa. Zajmuje (2006) powierzchnię około 50 hektarów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1723 roku Piotr I wydał ukaz zabraniający chowania zmarłych (z wyłączeniem szlachty) w obrębie murów miejskich, co wymusiło na władzach Moskwy potrzebę ustanowienia nekropolii poza miastem[2]. Cmentarz Wagańkowski został założony w 1771 roku, w czasie epidemii dżumy, jednakże już wcześniej na tym terenie odbywały się pochówki[1]. Nekropolia powstała głównie z inicjatywy Grigorija Orłowa, który został wysłany do Moskwy przez cesarzową Katarzynę II, by uporać się z problemem panującej tam zarazy[1]. Szacuje się, że w czasie trwania epidemii na tym terenie pochowano kilka tysięcy mieszkańców Moskwy i okolic[1]. W XVIII wieku cmentarz nie uchodził za prestiżowy, chowano tu biedaków, chłopów, kupców, drobnych urzędników i niskiej rangi wojskowych[1]. Dopiero w XIX w. cmentarz Wagańkowski stał się miejscem pochówku dla arystokratów i ludzi wysoko postawionych[1]. W czasie wojny napoleońskiej na cmentarzu złożono we wspólnej mogile ciała rosyjskich żołnierzy poległych w obronie ojczyzny w czasie bitwy pod Borodino we wrześniu 1812 roku[1]. Na początku XX wieku pochowanych zostało wiele ofiar paniki na Chodyńskim Polu[1]. Upamiętnione są tu także ofiary represji stalinowskich z lat trzydziestych XX wieku, groby obrońców Moskwy z lat 1941–1942, ofiary puczu sierpniowego (1991), a także terrorystycznego ataku na teatr na Dubrowce[1].
Przez prawie trzy stulecia istnienia nekropolii wagańkowskiej pochowano w niej ponad pół miliona osób. Na jej terenie znajduje się ponad sto tysięcy grobów[1]. Od 2008 roku trwają prace rekonstrukcyjne, mające na celu odnowę cmentarza i zachowanie go dla przyszłych pokoleń[1].
Pochowani na Cmentarzu Wagańkowskim
[edytuj | edytuj kod]
- Wasilij Agapkin – rosyjski i radziecki kompozytor i dyrygent
- Wasilij Aksionow – rosyjski i amerykański pisarz, scenarzysta
- Leonid Charitonow – radziecki aktor
- Grigorij Czuchraj – radziecki reżyser filmowy pochodzenia żydowsko-ukraińskiego
- Władimir Dal – rosyjski leksykograf i pisarz
- Siergiej Grińkow – radziecki łyżwiarz figurowy, dwukrotny mistrz olimpijski w parach sportowych (z żoną Jekatieriną Gordiejewą)
- Semen Hułak-Artemowski – ukraiński śpiewak operowy
- Wiaczesław Iwankow – rosyjski gangster
- Lew Jaszyn – radziecki piłkarz
- Siergiej Jesienin – rosyjski poeta, mąż Isadory Duncan
- Wieniamin Kawierin – radziecki pisarz
- Aristarch Lentułow – rosyjski i radziecki malarz
- Nina Mieńszykowa – radziecka aktorka
- Spartak Miszulin – radziecki aktor
- Aleksiej Niedogonow – rosyjski poeta
- Tigran Petrosjan – radziecki szachista pochodzenia ormiańskiego, dziewiąty mistrz świata w szachach
- Michaił Pugowkin – radziecki i rosyjski aktor komediowy
- Aleksandr Ragulin – rosyjski hokeista
- Stanisław Rostocki – radziecki reżyser filmowy i scenarzysta
- Wiktor Rozow – radziecki i rosyjski dramaturg, scenarzysta
- Fiodor Schechtel – rosyjski architekt
- Aleksiej Sawrasow – rosyjski malarz, jeden z członków założycieli grupy artystycznej pieriedwiżników
- Wasilij Sitnikow – rosyjski malarz
- Witalij Sołomin – radziecki i rosyjski aktor filmowy oraz teatralny
- Wasilij Surikow – rosyjski malarz
- Giennadij Szpalikow – radziecki poeta i scenarzysta
- Igor Talkow – rosyjski piosenkarz
- Wasilij Tropinin – rosyjski malarz-portrecista
- Nika Turbina – radziecka i rosyjska poetka
- Bułat Okudżawa – radziecki i rosyjski bard, poeta, prozaik
- Borys Wasiliew – radziecki i rosyjski pisarz
- Włodzimierz Wysocki – rosyjski pieśniarz, poeta i aktor
- Anatolij Żelezniakow – rosyjski marynarz, dowódca z okresu wojny domowej
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Vagankovka.ru: История Ваганьковского кладбища. [dostęp 2014-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-21)]. (ros.).
- ↑ Mosritual.ru: Ваганьковское кладбище. [dostęp 2014-02-14]. (ros.).