Anna Haller
Anna Haller de Hallenburg | |
Haller | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
5 lipca 1876 |
Data śmierci |
1969 |
Ojciec | |
Matka |
Olga z Tretterów |
Rodzeństwo |
Anna Haller von Hallenburg, również Anna Hallerówna (ur. 5 lipca 1876 w Jurczycach, zm. 1969)[1] – siostra generała Józefa Hallera, nauczycielka języka polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Anna Haller była pierwsza córka z siedmiorga dzieci Henryka Hallera von Hallenburga i Olgi z Treterów. Nauczała początkowo w założonej przez Hallerów szkole trywialnej w Jurczycach. W marcu 1916 r. założyła w Janowie Lubelskim powszechną szkołę podstawową, którą kierowała do czerwca 1916 r.[2]. W lipcu 1916 r. zainicjowała powstanie w powiecie janowskim oddział Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego[2]. Później w gimnazjum w Mysłakowicach. W latach dwudziestych była działaczką Stronnictwa Narodowego w powiecie krakowskim, gdzie prezesowała Chrześcijańskiemu Stowarzyszeniu Nauczycieli[3]. Po II wojnie światowej kontynuowała nauczanie początkowo w Bytomiu, a w latach 1947–1948 w Liceum Ogólnokształcącym im. A. Mickiewicza w Kluczborku. Sposób przekazywania przez nią wiedzy z zakresu języka polskiego i historii nie podobały się ówczesnym władzom. Zaowocowało to zakazem uczenia w szkołach na terenie Śląska. Była także katechetką i organizatorką życia narodowego i religijnego na terenie ziem odzyskanych. W latach 1948–1960 mieszkała i pracowała w Kożuchowie, w obecnym domu katechetycznym, przy kościele Oczyszczenia NMP. Upamiętnia to znajdująca się tam tablica, poświęcona przez bp Adama Dyczkowskiego 6 czerwca 2006 roku w 130 rocznicę jej urodzin[4]. Jedna z ulic w Kożuchowie (na terenie dawnej jednostki wojskowej) nosi nazwę ul. Anny Haller.
Anna Haller zmarła w 1969 roku. Pochowana jest na cmentarzu w Radziszowie (w grobowcu rodzinnym wraz z matką i siostrą Ewą). Pogrzeb odbył się 9 kwietnia prowadzony przez kardynała Karola Wojtyłę[5].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Anna Haller , Krzysztof Rajewicz , Nogi bolą, ale uczę...: wybór wspomnień, Kożuchów: Netprojekt, 2006, ISBN 978-83-924011-1-7, OCLC 749769614 [dostęp 2020-04-03] (pol.).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Anna Eliza Maria Haller de Hallenburg h. wł. (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], web.archive.org, 5 maja 2019 [dostęp 2020-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-05] .
- ↑ a b Andrzej Albiniak , Anna Haller - Siostra Błękitnego Generała jako założycielka i pierwsza kierowniczka polskojęzycznej szkoły powszechnej w Janowie Lubelskim, „Rocznik Lubelski” (46), 2020 [dostęp 2021-06-28] .
- ↑ Rodzina, młodość i działalność niepodległościowa Błękitnego Generała - Józef Haller - Przystanek Historia [online], web.archive.org, 3 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-03] .
- ↑ Pierwsza córka - Polskie Radio Zachód [online], web.archive.org, 3 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-03] .
- ↑ Jurczyce [online], web.archive.org, 28 lipca 2018 [dostęp 2020-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-28] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Anna Haller de Hallenburg www.jurczyce.pl