Agnieszka Szpila
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1977 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
pisarka |
| Miejsce zamieszkania | |
| Alma Mater | |
| Dzieci |
Milena, Helena i Jagoda |
Agnieszka Szpila (ur. 1977 w Wałbrzychu) – polska pisarka[1] i kulturoznawczyni[2]. Ekofeministka i aktywistka[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W wieku 9 lat opuściła Leśną, zamieszkując z rodzicami w Chojnowie, by w wieku 13 lat przenieść się do Wałbrzycha, gdzie uczęszczała do I LO[4][5]. Później wyjechała na studia do Wrocławia, gdzie ukończyła kulturoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim[6][7].
Autorka książek i artykułów. Prywatnie, mama dwóch córek bliźniaczek Mileny i Heleny, którym poświęciła swój debiut literacki Łebki od szpilki (2015). Opisała w książce doświadczenia samodzielnego rodzica dzieci z niepełnosprawnościami intelektualnymi[8][9]. W 2014 Ewa Golis zrealizowała film dokumentalny Szpila opowiadający o zmaganiach z wychowaniem Mileny i Heleny doświadczających autyzmu[10]. W kolejnych latach napisała powieść Bardo (2018) o Polsce i Polakach ukazanych w krzywym zwierciadle, a następnie Heksy (2021). Powieść Heksy pozwoliła jej na zdobycie szerszej popularności, a Szpila udzieliła wielu wywiadów[11][12][13].
Za Heksy Szpila została nominowana w 2022 do Nagrody Literackiej „Nike”[14][15]. Adaptacja Heks stanie się sztuką otwierającą program stworzony przez Monikę Strzępkę w Teatrze Dramatycznym w Warszawie[16].
Felietonistyka magazynu dla rodziców GaGa. Prowadziła blog U Autystek[8]. Pisze teksty m.in. dla Krytyki Politycznej[17][18][19][20]. Za tekst „Gdzie są te dzieci? W dupie!” dla Krytyki Politycznej została nagrodzona Grand Pressem 2022 w kategorii „Publicystyka”, jednak odmówiła przyjęcia tej nagrody[21][22].
W 2019 została Ambasadorką Wałbrzycha[5].
Podjęła pracę nad scenariuszem serialu Strange Angels realizowanego dla Canal+ Polska, którego akcja rozgrywa się w Wałbrzychu[6][23]. Premiera serialu przewidziana jest na 2023[24].
Książki
[edytuj | edytuj kod]- Heksy, W.A.B., ISBN 978-83-280-9089-7.
- Łebki od szpilki', W.A.B., ISBN 978-83-280-1497-8.
- Bardo', W.A.B., ISBN 978-83-280-3601-7.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Agnieszka Szpila – biografia [online], www.granice.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ Agnieszka Szpila [online], www.znak.com.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ Festiwal Góry Literatury [online], Fundacja Olgi Tokarczuk [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ Beata Urbaniak, Agnieszka Szpila – Absolwentka 1 LO – Ambasadorką Wałbrzycha 2019 [online], I Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Ignacego Paderewskiego w Wałbrzychu, 10 marca 2019 [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ a b Ambasadorzy Wałbrzycha 2019 – kto nowy na liście? [online], DlaWas.info [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ a b Szpila o Wałbrzychu, polityce, filmie i literaturze [online], walbrzych24.com [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ Agnieszka Szpila [online], GoldenLine [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ a b Ogłaszam definitywny upadek patriarchatu. Kury domowe zaczęły gdakać i będą to robić coraz głośniej [online], tygodnik.tvp.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ „Szpila” (2014) zwiastun. [dostęp 2022-09-14].
- ↑ Szpila | Film | 2014. [dostęp 2022-09-14].
- ↑ Paulina Januszewska, Co uratuje planetę? Upadek wszystkiego, co w erekcji [online], KrytykaPolityczna.pl, 23 października 2021 [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ „Męskie” opowiadanie świata dobiega końca – wywiad z Agnieszką Szpilą, autorką powieści „Heksy” [online], Booklips.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2022-09-14].
- ↑ Nike 2022 – lista nominowanych do nagrody. Wszystkie nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2022 [online], granice.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2022-09-14].
- ↑ Instytut Teatralny, Strzępka w Dramatycznym. W teatrze powiało nadzieją [online], e-teatr.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ mikawru, Gdzie są te dzieci? W dupie! [online], KrytykaPolityczna.pl, 12 września 2022 [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ lachred, Koniec obciągania królom Polski [online], KrytykaPolityczna.pl, 23 czerwca 2022 [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ sb_red, Must-fuck współczesnego człowieka [online], KrytykaPolityczna.pl, 9 czerwca 2022 [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ sb_red, Po męskość, po hit! Krótka historia filmu, który wyruchał Żeromskiego [online], KrytykaPolityczna.pl, 26 kwietnia 2022 [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ sb_red, Szpila: Dlaczego nie przyjęłam Grand Pressa [online], KrytykaPolityczna.pl, 15 grudnia 2022 [dostęp 2023-06-21] (pol.).
- ↑ Agnieszka Szpila odrzuciła nagrodę Grand Press. „Nie mogłabym sobie spojrzeć w twarz” [online], naTemat.pl [dostęp 2023-06-21] (pol.).
- ↑ Serialowa ofensywa oryginalnych produkcji CANAL+ Polska i premiery lata w CANAL+ [online], media.pl.canalplus.com [dostęp 2022-09-14] (pol.).
- ↑ CANAL+ Polska zapowiada serialową ofensywę. 3. sezon Belfra i kilka nowości [online], naEKRANIE.pl [dostęp 2022-09-14] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Rozmowa Magdy Mołek z Agnieszką Szpilą na kanale Mołek W Moim Stylu, Heksy, czyli o gniewie i mocy kobiet
- Rozmowa Magdy Mołek z Agnieszką Szpilą na kanale Mołek W Moim Stylu, Agnieszka Szpila o życiu z dziećmi z niepełnosprawnościami
- Fragment audiobooka Heksy
- Monika Tutak-Goll, Agnieszka Szpila: Dostęp do psychiatry to fikcja. Moje córki nie mają już żadnej pomocy [online], Wysokie Obcasy, 22 stycznia 2020.