Zamek w Białobokach
Zamek w Białobokach - nieistniejący zamek szlachecki z pocz. XVII wieku, zbudowany przez lwowski ród Korniaktów, położony w Białobokach w woj. podkarpackim.
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Inwestor | |
| Ukończenie budowy | |
| Ważniejsze przebudowy | |
Położenie na mapie gminy Gać  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przeworskiego  | |
 50°01′39,1″N 22°22′48,0″E/50,027528 22,380000
| |
Pozostałości warowni położone są około 8 km na południowy zachód od Przeworska na terenie wsi, na wzniesieniu nad rzeczką Markówką[1].
Wzmianki
edytujW 1439 wzmiankowano osadę, w 1509 zapisano nazwę Bialeboki, a w 1610 wzmiankowano zamek obronny[1].
Historia
edytujOkoło 1601 r. Konstanty Korniakt (junior) herbu Krucini ze Lwowa rozpoczął budowę murowanego dworu obronnego otoczonego wałami ziemnymi i nawodnioną fosą. Białoboki zostały przeznaczone na główną siedzibę rodową Korniaktów, piszących się odtąd "z Białoboków"[2]. Nieznane jest rozplanowanie budowli i zarys fortyfikacji ziemnych. Przypuszczalnie dwór został zniszczony podczas Potopu w 1657 roku przez węgierskie wojska księcia Jerzego ll Rakoczego i później nie został odbudowany[1]. W czasie II wojny światowej ruiny zostały wysadzone w powietrze[3].
W pierwszej połowie XVI w. istniał tu dwór w posiadaniu Wojciecha Starzechowskiego herbu Nieczuja, piszącego się z Białoboków, który w r. 1535, sprzedał Białoboki i okoliczne ziemie Barbarze z Herburtów, żonie Mikołaja Derszniaka h. Korczak[1]. Od lat 80. XVI w. w posiadaniu lwowskiego mieszczanina Konstantego Korniakta seniora, zmarłego w r. 1603. Użytkownikiem dworu w pierwszej połowie XVIl w. był Konstanty Korniakt junior, zmarły w r. 1624. W końcu XVIl w. w posiadaniu Antoniego Korniakta, który zmarł bezpotomnie. W XVIl i XIX w. własność Lubomirskich h. Szreniawa z Przeworska[1]. Około 6 km na wschód znajdował się obiekt obronny w Urzejowicach.
Obecnie na powierzchni ziemi zachowały się nikłe relikty budowli obronnej w postaci ław fundamentowych i niewielkich fragmentów murów piwnic. W pobliżu ruin widoczne są ślady fosy.
Bibliografia
edytuj- Sprawozdania, komisyj do badania historii sztuki w Polsce TIV - Kraków 1896 (3669), s. 182;
- Gosztyła, Proksa, Zamki, pałace i klasztory województwa przemyskiego, s. 57-58;
- Kunysz, Dawne dwory w gminie Kańczuga [w:] Kańczuga. Miasto i gmina. Dziedzictwo kulturowe, s. 68.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Adam Wagner, Murowane budowle obronne w Polsce X-XVII w, Warszawa: Bellona, 2019, ISBN 978-83-11-13322-8, OCLC 1145335796 [dostęp 2024-11-12].
- ↑ Gosztyła, Proksa, Zamki, pałace i klasztory województwa przemyskiego, s. 57-58
- ↑ Kunysz, Dawne dwory w gminie Kańczuga [w:] Kańczuga. Miasto i gmina. Dziedzictwo kulturowe, s. 68.