Yu Yu Hakusho – archiwum duchów
Yu Yu Hakusho – archiwum duchów (jap. 幽☆遊☆白書 Yū Yū Hakusho) – manga autorstwa Yoshihiro Togashiego, publikowana od grudnia 1990 do lipca 1994 na łamach magazynu „Shūkan Shōnen Jump” wydawnictwa Shūeisha, a następnie wydana w formie 19 tomów tankōbon. W Polsce prawa do dystrybucji mangi nabyło wydawnictwo Japonica Polonica Fantastica.
Yu Yu Hakusho – archiwum duchów | |
---|---|
jap. 幽☆遊☆白書 (Yū Yū Hakusho) | |
Gatunek | akcja, przygodowy, fantasy[1] |
Manga | |
Autor | Yoshihiro Togashi |
Wydawca | Shūeisha |
Polski wydawca | Japonica Polonica Fantastica |
Imprint | Jump Comics |
Odbiorcy | shōnen |
Drukowana w | Shūkan Shōnen Jump |
Wydawana | 3 grudnia 1990 – 25 lipca 1994 |
Liczba tomów | 19 |
Telewizyjny serial anime | |
Yu Yu Hakusho: Ghost Files | |
Reżyser | Noriyuki Abe |
Scenariusz | Yukiyoshi Ōhashi |
Muzyka | Yusuke Honma |
Studio | Pierrot |
Stacja telewizyjna | Fuji TV |
Premierowa emisja | 10 października 1992 – 17 grudnia 1994 |
Liczba odcinków | 112 + 6 OVA |
Film animowany | |
Yū Yū Hakusho | |
Reżyser | Noriyuki Abe |
Scenariusz | Yukiyoshi Ohashi |
Muzyka | Yusuke Honma |
Studio | Pierrot |
Wydany | 10 lipca 1993 |
Czas trwania | 30 minut |
Film animowany | |
Yū Yū Hakusho: Meikai shitō hen – honō no kizuna | |
Reżyser | Masakatsu Iijima |
Scenariusz | Hiroshi Hashimoto Sukehiro Tomita Yukiyoshi Ohashi |
Muzyka | Yusuke Honma |
Studio | Pierrot |
Wydany | 9 kwietnia 1994 |
Czas trwania | 95 minut |
Na podstawie mangi studio Pierrot wyprodukowało anime, które składa się z czterech sezonów. Seria zdobyła na świecie wielką popularność. Autorzy obecnie popularnych mang (jak Naruto czy One Piece) przyznają, że czerpali z niej inspirację do własnej twórczości[2][3].
Fabuła
edytujYusuke Urameshi jest nastoletnim chuliganem, który ginie ratując chłopca przed potrąceniem przez samochód. Jego nagła śmierć wywołuje zamieszanie w zaświatach, ponieważ nie przygotowano dla niego jeszcze miejsca ani w niebie, ani w piekle. W związku z tym otrzymuje on szansę na powrót do życia. Po udanym zmartwychwstaniu Yusuke zostaje detektywem zaświatów, odpowiedzialnym za rozwiązywanie spraw związanych z demonami i zjawami w świecie ludzi.
Bohaterowie
edytuj- Yusuke Urameshi (jap. 浦飯 幽助 Urameshi Yūsuke)
- Kazuma Kuwabara (jap. 桑原 和真 Kuwabara Kazuma)
- Kurama (jap. 蔵馬)
- Seiyū: Megumi Ogata (zwykła forma), Shigeru Nakahara (forma demona)[4]
- Hiei (jap. 飛影)
- Keiko Yukimura (jap. 雪村 螢子 Yukimura Keiko)
- Botan (jap. ぼたん)
- Genkai (jap. 幻海)
- Seiyū: Hisako Kyōda, Megumi Hayashibara (dziecko)[4]
- Koenma (jap. コエンマ)
Produkcja
edytujAutor Yoshihiro Togashi stwierdził, że rozpoczął pracę nad Yu Yu Hakusho w okresie około listopada 1990, choć zapomniał dokładnego czasu[5]. W związku z zakończeniem publikacji swojej komedii romantycznej Ten de shōwaru Cupid w „Shūkan Shōnen Jump”, a także czując się nieco onieśmielony przez niektórych z bardziej popularnych autorów w tamtym czasie, Togashi zdał sobie sprawę, że będzie musiał stworzyć serię o walkach, aby zyskać zarówno popularność, jak i napisać coś, co lubi[6]. Jako fan filmów okultystycznych i horrorów, chciał stworzyć nową mangę opartą na swoich zainteresowaniach[7]. Togashi opublikował wcześniej detektywistyczną mangę o okultyzmie zatytułowaną Occult tanteidan, której pozytywny odbiór przez czytelników uznał za powód do dalszego tworzenia[8]. Po rozpoczęciu prac nad Yu Yu Hakusho, nie miał jasnego pomysłu na to, jak chciałby nazwać serię. Użył wstępnego tytułu „Yurei ningen”, prezentując wstępne szkice swoim redaktorom. Po otrzymaniu zgody na rozpoczęcie publikacji, Togashi zaproponował tytuł „Yu Yu-Ki” (Kroniki duchów), ponieważ miałyby się tam odbywać bitwy z demonami i byłaby to gra słów nawiązująca do SaiYu-Ki. Jednak wydawana była już seria o podobnej nazwie (Chin-Yu-Ki), więc Togashi szybko stworzył alternatywę: „Yu Yu Hakusho” (Raport duchów)[9]. Skomentował, że mógł użyć „den” (legenda) lub „monogatari” (historia), ale „hakusho” (raport) było pierwszą rzeczą, która przyszła mu do głowy. Imiona głównych bohaterów tworzył na bieżąco, przeglądając słownik i wybierając znaki kanji, które wydawały mu się atrakcyjne. „Yusuke Urameshi” to kalambur, „Kazuma Kuwabara” to połączenie imion dwóch profesjonalnych graczy w baseball, a „Hiei” i „Kurama” to „po prostu imiona, które przyszły [Togashiemu] do głowy”[7]. Kiedy wprowadzał tych dwóch bohaterów w trzecim tomie, autor miał wczesne plany, aby uczynić Kuramę głównym bohaterem, ale nie był pewien co do Hieia[6][7].
Przejście od fikcji detektywistycznej z elementami okultystycznymi do gatunku sztuk walki po śmierci Yusuke i odrodzeniu we wczesnych rozdziałach było planowane przez Togashiego od samego początku[7]. Zaczerpnął ten pomysł z serii Kinnikuman, która rozpoczęła się w dużej mierze jako komedia, zanim skoncentrowała się bardziej na akcji[6]. Intencją Togashiego było wprowadzenie głównych bohaterów i zapoznanie z nimi czytelnika przed umieszczeniem ich w pełnych napięcia, fizycznych konfliktach. Jego ówczesny redaktor był zdenerwowany tym, że rozpoczął mangę w ten sposób i zalecił mu przejście do fabuły skoncentrowanej na bitwach po około 30 rozdziałach[6]. Yu Yu Hakusho zapożycza wiele elementów z azjatyckiego folkloru, zwłaszcza buddyjskich wierzeń w życie pozagrobowe[10][11]. Togashi wymyślił koncepcję Ningenkai (świat ludzi), Reikai (zaświaty) i Makai (świat demonów) jako równoległych płaszczyzn istnienia w uniwersum mangi. Myślał o nich jako o miejscach, między którymi nie można łatwo podróżować za pomocą nowoczesnej technologii, ale raczej jako o duchu pozbawionym materialnego ciała[7]. Jednak pomysł na moce „terytorium” z wątku Sensui został sparodiowany z osobnego, niewymienionego z nazwy dzieła Yasutaki Tsutsuia[12][13]. Jeśli chodzi o materiały do rysowania, Togashi używał tuszu kreślarskiego oraz piór Kabura przez cały okres tworzenia serii. Choć jego styl rysunku początkowo opierał się na stosowaniu tonów ekranu, z biegiem czasu ewoluował w kierunku minimalizmu. W miarę rozwoju serii rysował postacie i twarze w bardzo szczegółowy sposób lub „kreskówkowo, szkicowo i dynamicznie”, gdy chciał uzyskać takie efekty[7].
W czasie pracy nad Yu Yu Hakusho, Togashi obliczał swój czas wolny w oparciu o formułę czterech godzin na stronę bez scenariusza i pięciu godzin snu w nocy[14]. W swoim dōjinshi Yoshirin de pon! napisał, że wstrzymał produkcję Yu Yu Hakusho z egoizmu[15]. Autor pierwotnie chciał zakończyć mangę w grudniu 1993, w kulminacyjnym momencie wątku Sensui[12][15]. Pomimo braku wyraźnych żądań ze strony redakcji, Togashi był pod ogromnym stresem osobistym w pewnych momentach trwania serii, szczególnie podczas ostatnich sześciu miesięcy jej publikacji. Twierdził, że począwszy od wątku Mrocznego Turnieju, nieregularny sen spowodowany przepracowaniem powodował u niego problemy zdrowotne[15]. Zaznaczył również, że był bardzo chory podczas pracy nad kolorowymi stronami do walki Yusuke z Chu[12]. Było też wiele przypadków, w których sam tworzył prawie całe rękopisy, takie jak spotkanie Yusuke z Raizenem i bitwa między Kuramą a Karasu[15]. Redaktorzy próbowali skłonić Togashiego do ponownego rozważenia wstrzymania Yu Yu Hakusho, choć uzasadniał on swoją decyzję stwierdzeniem, że zostanie ona po prostu zastąpiona inną popularną serią[6]. Togashi odetchnął z ulgą po zakończeniu mangi[12]. Autor twierdził, że nie był zaangażowany w produkcję adaptacji anime ze względu na własny harmonogram pracy. Stwierdził także, że był pod wielkim wrażeniem głosowego przedstawienia Kuwabary przez Shigeru Chibę, przyznając, że aktor głosowy rozumiał postać lepiej niż on sam[16].
Manga
edytujSeria ukazywała się w magazynie „Shūkan Shōnen Jump” wydawnictwa Shūeisha od 3 grudnia 1990 do 25 lipca 1994[17][18]. Manga składa się z 175 rozdziałów, które zostały skompilowane do 19 tankōbonów, z których pierwszy został wydany 10 kwietnia 1991, a ostatni 12 grudnia 1994[19][20]. Od 4 sierpnia 2004 do 4 marca 2005 wydawana była edycja kanzenban. Każdy z 15 tomów kanzenban ma nową okładkę i więcej rozdziałów niż wydanie tankōbon[21][22]. Między 18 listopada 2010 a 18 października 2011 ukazywała się również edycja bunkoban[23][24].
W Polsce edycja kanzenban ukazuje się nakładem wydawnictwa Japonica Polonica Fantastica[25].
Anime
edytujAdaptacja anime została wyreżyserowana przez Noriyukiego Abe i współprodukowana przez stację Fuji TV, Yomiko Advertising i studio Pierrot[4]. Seria, składająca się ze 112 odcinków, była emitowana od 10 października 1992 do 17 grudnia 1994 na antenie Fuji TV[26]. Wersja anime różni się od materiału źródłowego, zawierając różne poziomy przemocy i wulgaryzmów, a także drobne różnice w stylu artystycznym[27]. W Polsce serial dostępny jest za pośrednictwem platformy Netflix pod tytułem Yu Yu Hakusho: Ghost Files[28].
Seria 6 odcinków OVA zatytułowana Eizou Hakusho (jap. 映像白書) została wydana w Japonii na kasetach VHS w latach 1994–1996[29]. Dwa nowe odcinki OVA ukazały się w Japonii 26 października 2018 wraz wydaniem serii na Blu-ray. Jest to adaptacja bonusowego rozdziału „Two Shots” z siódmego tomu mangi oraz przedostatniego rozdziału mangi „Noru ka soru ka”[30][31].
Ścieżka dźwiękowa
edytujNr | Tytuł | Wykonawcy | Źródło |
---|---|---|---|
Czołówka | |||
1 | „Hohoemi no bakudan” (jap. 微笑みの爆弾) | Matsuko Mawatari | [32] |
Napisy końcowe | |||
1 | „Homework ga owaranai” (jap. ホームワークが終わらない) | Matsuko Mawatari | [32] |
2 | „Sayonara ByeBye” (jap. さよならByeBye) | ||
3 | „Daydream Generation” | ||
4 | „Unbalance na Kiss o shite” (jap. アンバランスなKissをして) | Hiro Takahashi | |
5 | „Taiyō ga mata kagayaku toki” (jap. 太陽がまた輝くとき) |
Filmy
edytujNa podstawie serii powstały dwa filmy animowane, oba z oryginalną fabułą, która nie jest kanoniczna dla mangi. Pierwszy, zatytułowany po prostu Yū Yū Hakusho, został wydany w Japonii 10 lipca 1993 w ramach sezonowego festiwalu filmowego[33][34]. Drugi film, zatytułowany Yū Yū Hakusho: Meikai shitō hen – honō no kizuna (jap. 幽☆遊☆白書 冥界死闘篇 炎の絆), miał premierę w japońskich kinach 9 kwietnia 1994[33][35].
Przypisy
edytuj- ↑ YuYu Hakusho [online], Viz Media [dostęp 2024-06-03] (ang.).
- ↑ Masashi Kishimoto: Uzumaki: the Art of Naruto. Viz Media, 2001. ISBN 1-4215-1407-9.
- ↑ Oda Eiichiro: One Piece Color Walk 1. Shueisha, 2001. ISBN 4-08-859217-4.
- ↑ a b c d e f g h i 幽遊白書(スタッフ&キャスト) [online], Studio Pierrot [dostęp 2024-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2009-11-01] (jap.).
- ↑ Seisaku hakusho, [w:] Yoshihiro Togashi , YuYu Hakusho, t. 1, Viz Media, maj 2003, s. 94, ISBN 1-56931-904-9 (ang.).
- ↑ a b c d e Special Interview: JUMP 90's Star Road of Glory!!, „Shūkan Shōnen Jump”, 2, Shūeisha, listopad 2017 (Weekly Shonen Jump 50th Anniversary Exhibition), s. 284–285 (jap.).
- ↑ a b c d e f Interview: Yoshihiro Togashi, „Shonen Jump”, 1 (5), San Francisco: Viz Media, maj 2003, ISSN 1545-7818 (ang.).
- ↑ Yoshihiro Togashi , 狼なんて怖くない!!, Shūeisha, październik 1989, s. 37, ISBN 4-08-871336-2 (jap.).
- ↑ Yoshihiro Togashi , YuYu Hakusho, t. 1, Viz Media, maj 2003, s. 5, ISBN 1-56931-904-9 (ang.).
- ↑ Justin Kovalsky , Animerica Feature: Yû Yû Hakusho, „Animerica”, 10/11, 9, Viz Media, listopad 2001, s. 38–43, ISSN 1067-0831 [zarchiwizowane z adresu 2004-04-07] (ang.).
- ↑ Martin Ouellette , Spotlight: Yu Yu Hakusho, „Protoculture Addicts” (49), Protoculture Inc., kwiecień 1998, s. 34–40, ISSN 0835-9563 (ang.).
- ↑ a b c d Yoshihiro Togashi , Assault Interview: Ask the Author!, 1994 (Yoshirin de pon!), s. 10–11 (jap.).
- ↑ Masashi Kishimoto , NARUTO—ナルト—[秘伝·皆の書]オフィシャルプレミアムファンBOOK, Japonia: Shūeisha, 4 grudnia 2009, s. 74–81, ISBN 978-4-08-874834-4 (jap.).
- ↑ Jason Thompson , Manga: The Complete Guide, Nowy Jork: Ballantine Books, Del Rey Books, 2007, xii, ISBN 978-0-345-48590-8 (ang.).
- ↑ a b c d Yoshihiro Togashi , Yoshihiro Togashi Speaks, 1994 (Yoshirin de pon!), s. 13–14 (jap.).
- ↑ Tadatoshi Fujimaki , Kuroko no Basuke Characters Bibl, Shūeisha, 4 lipca 2012, s. 174, ISBN 978-4-08-870574-3 (jap.).
- ↑ 週刊少年ジャンプ 1990/12/03 表示号数51 [online], mediaarts-db.bunka.go.jp [dostęp 2024-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-05] (jap.).
- ↑ 週刊少年ジャンプ 1994/07/25 表示号数32 [online], mediaarts-db.bunka.go.jp [dostęp 2024-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-05] (jap.).
- ↑ 幽★遊★白書 1 [online], Shūeisha [dostęp 2024-06-03] (jap.).
- ↑ 幽★遊★白書 19 [online], Shūeisha [dostęp 2024-06-03] (jap.).
- ↑ 幽★遊★白書 完全版 1 [online], Shūeisha [dostęp 2024-06-03] (jap.).
- ↑ 幽★遊★白書 完全版 15 [online], Shūeisha [dostęp 2024-06-03] (jap.).
- ↑ 幽★遊★白書 1 [online], Shūeisha [dostęp 2024-06-03] (jap.).
- ↑ 幽★遊★白書 12 [online], Shūeisha [dostęp 2024-06-03] (jap.).
- ↑ Hunter x Hunter, Yu Yu Hakusho i Ishuzoku Reviewers [online], BETONiarka.net, 21 stycznia 2023 [dostęp 2023-04-04] (pol.).
- ↑ studioぴえろ 作品年表(テレビシリーズ/テレビスペシャル) [online], Studio Pierrot [dostęp 2024-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-27] (jap.).
- ↑ Eric Mylonas , Yu Yu Hakusho: Dark Tournament Prima Official Game Guide, Roseville: Prima Games, 2004, s. 3, ISBN 0-7615-4513-1 (ang.).
- ↑ Yu Yu Hakusho [online], Upflix.pl [dostęp 2024-06-03] (pol.).
- ↑ studioぴえろ 作品年表(オリジナルビデオアニメーション) [online], Studio Pierrot [dostęp 2024-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-14] (jap.).
- ↑ Kara Dennison , "Yu Yu Hakusho" Anniversary BD to Include New Animation [online], Crunchyroll, 16 grudnia 2017 [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- ↑ Rafael Antonio Pineda , Yu Yu Hakusho New Anime Episode Previewed in Screenshots Before Screening [online], Anime News Network, 29 lipca 2018 [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- ↑ a b Yu Yu Hakusho: Ghost Files (TV) [online], Anime News Network [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- ↑ a b studioぴえろ 作品年表(劇場作品) [online], Studio Pierrot [dostęp 2024-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-13] (jap.).
- ↑ Brian Camp , Julie Davis , Anime Classics Zettai!: 100 Must-See Japanese Animation Masterpieces, Stone Bridge Press, 2007, s. 403–406, ISBN 978-1-933330-22-8 (ang.).
- ↑ Stuart Galbraith , The Toho Studios Story: A History and Complete Filmography, Scarecrow Press, 2008, s. 386, ISBN 978-0-8108-6004-9 (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona (jap.)
- Manga Yu Yu Hakusho – archiwum duchów w bazie Anime News Network (ang.)
- Recenzja anime Yu Yu Hakusho na stronie tanuki.pl