Wyspa Tyberyjska
Wyspa Tyberyjska, zwana także Wyspą Tybrową (wł. Isola Tiberina, łac. Insula Tiberina) – jedna z dwóch wysp rzecznych na Tybrze[a] i jedyna wyspa na terenie Rzymu.
| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
Położenie na mapie Włoch  | |
| 41°53′27″N 12°28′38″E/41,890833 12,477222 | |
Powierzchnia wyspy wynosi 1,8 ha przy długości 270 m i szerokości do 67 metrów. Jej kształt przez wieki powodował, że porównywano ją do wielkiej łódki[1]. Największym z kilku położonych na niej obiektów jest szpital bonifratrów (Ospedale Fatebenefratelli) po północno-zachodniej stronie wysepki. W części środkowej wyspy wznosi się bazylika św. Bartłomieja, z relikwiami męczenników (m.in. św. Wojciecha)[2]. Leży tu też średniowieczny kompleks z wieżą rodziny Gaetanich, z której wywodził się papież Bonifacy VIII[3].
Historia
edytuj
Wyspa jest połączona z resztą Rzymu dwoma mostami od czasów antycznych. Na lewym brzegu Tybru znajduje się dwuprzęsłowy most Fabrycjusza (wł. Ponte Fabricio), zbudowany w 62 roku p.n.e. i trzyprzęsłowy most Cestiusza (wł. Ponte Cestio) z 48 roku p.n.e., łączący z Zatybrzem, z prawego, zachodniego brzegu rzeki[4].
Widoczne są do dziś ruiny (łuk wsparty na dwóch filarach) innego niezachowanego mostu, znanego jako most Emiliusza (Ponte Emilio), który uległ jednak zawaleniu po największej w historii wyspy powodzi w XVI wieku. Łączył oba brzegi Tybru, a jego pozostałości znajdują się w pobliżu Wyspy Tyberyjskiej[1][3].
Według legendy, kiedy w 293 roku p.n.e. miasto dotknęła zaraza, za poradą ksiąg sybillińskich postanowiono wysłać poselstwo do słynnego sanktuarium uzdrawiającego boga Asklepiosa w Epidauros, aby sprowadzić do Rzymu świętego węża, symbolizującego boga. Na Polu Marsowym wąż wśliznął się do rzeki i popłynął na Wyspę Tyberyjską, gdzie zniknął, wskazując w ten sposób miejsce budowy świątyni Eskulapa, ukończonej w 289 roku p.n.e[5]. Od tego czasu Wyspa łączona jest z medycyną i uzdrawianiem[1].
Poza świątynią Eskulapa na Wyspie powstały inne miejsca kultu: Jowisza, Gai, Faunusa, Tiberinusa czy Bellony[1][6].
Festiwale
edytujW ciągu lata, corocznie od 1995 na wyspie odbywa się festiwal Isola del CInema (Wyspa Kina)[7][8].
Uwagi
edytuj- ↑ Drugą wyspą jest, dużo większa, Isola Sacra (Święta Wyspa), położona u ujścia Tybru do Morza Tyrreńskiego.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Jakub Jasiński, Wyspa Tyberyjska « IMPERIUM ROMANUM [online] [dostęp 2024-05-10] (pol.).
- ↑ Rzym – Wyspa Tyberyńska – historia, zabytki, atrakcje [online], rzym.it, 22 października 2008 [dostęp 2024-05-08] (pol.).
- ↑ a b Jarosław Mikołajewski: Rzymska Komedia. Piekło, Pieśń XVI. gazeta.pl, 2009-06-26. [dostęp 2014-05-30].
- ↑ Rzym – Wyspa Tyberyńska – historia, zabytki, atrakcje [online], rzym.it, 22 października 2008 [dostęp 2024-05-09] (pol.).
- ↑ Lucyna Stankiewicz: Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 2008, s. 123, ISBN 978-83-04-04768-6.
- ↑ Amanda Claridge, Judith Toms, Tony Cubberley, Rome: An Oxford Archaeological Guide, Oxford University Press, 2010, ISBN 978-0-19-954683-1 [dostęp 2024-05-10] (ang.).
- ↑ Isola del Cinema 2022, Piazza di San Bartolomeo all'Isola Piazza di San Bartolomeo all'Isola 41° 53' 25 7352" N, 12° 28' 39 63" E, Isola del Cinema 2022 [online], Turismo Roma, 24 maja 2022 [dostęp 2024-05-10] (ang.).
- ↑ Home [online], Isola del Cinema, 23 grudnia 2021 [dostęp 2024-05-09] (wł.).