Wróblik Szlachecki
Wróblik Szlachecki – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Rymanów[4][5]. Leży przy DW887.
| wieś | |
 Kościół (dawna cerkiew) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
963[2] |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-483[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RKR |
| SIMC |
0359072[4] |
Położenie na mapie gminy Rymanów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego  | |
 49°36′59″N 21°52′16″E/49,616389 21,871111[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Historia
edytujWieś wzmiankowana w 1494 r. pod nazwą Targowska, a w 1518 r. Targowce. Zamieszkiwana przez Łemków (razem z czterema innymi wioskami znajdującymi się na Pogórzu Strzyżowskim, nazywane były one Górniakami lub Horniakami).
W latach 80. XIX wieku po wybudowaniu linii kolejowej we wsi zlokalizowana została stacja kolejowa o nazwie Rymanów. Była ona stacją załadunkową ropy naftowej z pobliskich kopalń.
Na przełomie XVIII i XIX wieku Wróblik Szlachecki należał do Ignacego Grodzickiego herbu Łada. W 1817 roku właścicielką posiadłości tabularnej została jedna z jego córek, Joanna, zamężna z Tomaszem Wiktorem[6]. Od 1875 roku właścicielem tabularnym dóbr we wsi był Kazimierz Wiktor[7]. W 1905 Jan Wiktor posiadał we wsi obszar 173,5 ha[8]. W 1911 właścicielami tabularnymi byli Józef Bolanowski oraz Jan i Marianna Wołczański, posiadający 41 ha[9].
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie sanockim województwa lwowskiego. Powstałe zbiorniki na ropę naftową były w okresie okupacji niemieckiej obiektem akcji dywersyjnej iwonickiej Armii Krajowej, np. 28 lutego 1944 – został wysadzony zbiornik z 270 tonami ropy naftowej na stacji PKP Rymanów-Wróblik Szlachecki. Kres niemieckiej okupacji Wróblika Szlacheckiego położyło zdobycie miejscowości 13 września 1944 przez żołnierzy 38 Armii 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej[10]. Po II wojnie światowej Łemków wysiedlono do ZSRR[11].
W latach 1945–1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 7 Polaków. Spalili też 120 gospodarstw połemkowskie[12].
Niedaleko wsi znajduje się elektrownia wiatrowa uruchomiona w 2000 r.[13] Jest ona dwuwiatrakowa i ma moc 320 kW[14].
Zabytki
edytuj- Kościół drewniany pw. Serca Jezusowego z 1869, dawniej cerkiew greckokatolicka, od 1946 r. kościół filialny rzymskokatolickiej parafii pw. Wniebowzięcia NMP we Wróbliku Królewskim, dekanat Rymanów[15]). Polichromia z 1871 r. wykonana przez Pawła Bogdańskiego z Jaślisk. Kropielnica kamienna w kształcie kielicha z poł. XIX w. Dzwon z 1711 r.
- W sąsiedztwie znajduje się cmentarz, na którym zachowały się m.in. zabytkowe nagrobki rusińskie.
Turystyka
edytujSzlaki rowerowe:
Ludzie związani z Wróblikiem Szlacheckim
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 151732
- ↑ Raport o stanie gminy Rymanów za 2021 [online], Biuletyn Informacji Publicznej Rymanów, 2 czerwca 2022, s. 18-19 [dostęp 2022-07-23] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1555 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 246.
- ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 238.
- ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
- ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 22.
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 513.
- ↑ Rymanów – Gminny Portal Internetowy (dostęp: 14 czerwca 2008)
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 965, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Elektrownie wiatrowe uruchomione w latach 1991-2004 www.geo.uj.edu.pl (dostęp: 14 czerwca 2008)
- ↑ Elektrownie wiatrowe w Polsce www.cire.pl (dostęp: 14 czerwca 2008)
- ↑ Parafia na stronie diecezji
Bibliografia
edytuj- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944–1945. Warszawa: 1971.
Linki zewnętrzne
edytuj- Wróblik (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 20.