Wikipedysta:Gbylski/brudnopis2

Park-arboretum w Gołuchowie

Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie (OKL w Gołuchowie) – samodzielna jednostka organizacyjna działająca w strukturze Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, powstała w 1976 roku na terenie dziewiętnastowiecznego założenia zamkowo-parkowego w Gołuchowie (w latach 1976-1986 OKL działał w ramach Nadleśnictwa Taczanów). W ramach OKL Gołuchów działa Muzeum Leśnictwa oraz Pokazowa Zagroda Żubrów.

OKL zajmuje powierzchnię ok. 200 ha, w jej skład wchodzi Park-arboretum z kompleksem wystawienniczo-edukacyjnym, zlokalizowanym w Oficynie, Dybulu oraz budynkach po dworskich (owczarnia, powozownia).

Utworzenie

Koncepcja

Pomysł utworzenia muzeum leśnictwa powstał na posiedzeniach Galicyjskiego Towarzystwa Leśnego (późniejsze Polskie Towarzystwo Leśne) pod koniec XIX wieku. Towarzystwo wystosowało apel w tej sprawie w 1894 roku ogłoszony podczas Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie gdzie prezentowany był dorobek polskich leśników.

Ideę utworzenia muzeum leśnictwa poparł m.in. organizowany we Lwowie w 1937 roku XV Zjazd Lekarzy i Przyrodników Polskich. W swej uchwale podkreślił rolę jaką lasy odgrywają w ekonomii przyrody, w gospodarstwie krajowym i obronie kraju.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej Dyrektor Naczelny Lasów Państwowych powołał muzeum leśnictwa przy Instytucie Badawczym Leśnictwa w Warszawie, z uwagi na sytuację nie zostało ono utworzone.

Powstanie Muzeum Leśnictwa i Drzewnictwa

Muzeum Leśnictwa i Drzewnictwa utworzono 1 czerwca 1968 roku decyzją Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Romana Gesinga, a tymczasową siedzibę chciano zlokalizować w Krakowie-Przegorzałach. W związku z brakiem formalnej zgody władz Krakowa na lokalizację muzeum i niewystarczające środki finansowe w tym okresie głównym zadaniem było gromadzenie muzealiów.

Powstanie Muzeum Leśnictwa

Na początku lat 70 władze powiatu pleszewskiego zaproponowały, by Muzeum Leśnictwa zorganizować w Gołuchowie. Dawnej posiadłości Jana hr. Działyńskiego i księżnej Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej. Dzięki której w 1893 roku powstała tu Ordynacja Gołuchowska Książąt Czartoryskich. Po II wojnie majątek przeszedł na rzecz Skarbu Państwa. Zamek w Gołuchowie w 1951 roku przejęło Muzeum Narodowe w Poznaniu, natomiast parkiem i pozostałymi zabudowaniami zespołu w Gołuchowie administrowała w latach 1951-1973 Wyższa Szkoła Rolnicza w Poznaniu. Powstała placówka naukowa, co zabezpieczyło przed gwałtowną dewastacją budynki i zapobiegło zniszczeniu arboretum. Wymagane nakłady finansowe były jednak zbyt duże. Dnia 1 stycznia 1974 roku rozpoczęto organizację Muzeum Leśnictwa (przez Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych w Poznaniu) pod kierunkiem mgr inż. Wojciecha Wilusza z udziałem mgr inż. Juliana Jeszke, pełniącego obowiązki kierownika parku i szkółki. W 1975 roku Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego wydał ostateczną decyzję o zlokalizowaniu Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie. Z Krakowa do Gołuchowa przewieziono zgromadzone wcześniej muzealia techniczne, książki, czasopisma i archiwalia. Pierwszą wystawę Technika leśna otwarto w dawnych stajniach 29 czerwca 1983 roku w dawnych stajniach. Otwarcie Muzeum Leśnictwa nastąpiło 4 października 1986 roku w odrestaurowanej Oficynie.

Powstanie OKL

W 1976 roku powołano Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie, organizacyjnie znajdował się w strukturze Nadleśnictwa Taczanów. Po restrukturyzacji od 1 stycznia 1987 roku Ośrodek Kultury Leśnej funkcjonuje jako jednostka samodzielna w strukturach Lasów Państwowych.

Rada naukowa

OKL w Goluchowie w swej strukturze zawiera organ doradczy i opiniodawczy w postaci Rady Naukowej. Wspomaga ona dyrektora w określaniu kierunków rozwoju, planowania i realizacji zadań Ośrodka. Rada działa od września 1977 roku jej kadencja trwa 4 lata. W jej skład wchodzi 15 osób powołanych decyzją dyrektora generalnego Lasów Państwowych.

Pokazowa Zagroda Żubrów

Utworzona została w kwietniu 1977 roku w związku ze wzrostem populacji żubra i koniecznością tworzenia nowych, rozproszonych ośrodków hodowlanych. Zagrodę utworzono w kompleksie leśnym przylegającym do parku-arboretum. Zajmuje powierzchnię ponad 20 ha. W zagrodzie umieszczono żubry, koniki polskie, daniele i dziki.

Przypisy

Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie
Muzeum Leśnictwa

Muzeum - budynek administracyjny
Państwo	Polska
Miejscowość	Gołuchów
Adres	ul. Działyńskich 2
Data założenia	1986
Zakres zbiorów	zbiory przyrodnicze i historyczne
Dyrektor	Benedykt Roźmiarek
Kierownik	Konrad Bul
Położenie na mapie gminy Gołuchów Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie
Położenie na mapie Polski Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie
Położenie na mapie powiatu pleszewskiego Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie
51°51′11,365″N 17°56′09,510″E
Strona internetowa

Muzeum Leśnictwa w Gołuchowie – muzeum, znajdujące się we wsi Gołuchów (powiat pleszewski). Placówka działa w ramach Ośroka Kultury Leśnej, będącego własnością Państwowego Gospodarstwa Leśnego „Lasy Państwowe”. Jego siedzibą są dawne zabudowania gospodarcze gołuchowskiego zamku (oficyna, powozownia, owczarnia).

Działania, mające na celu utworzenie głuchowskiego Muzeum Leśnictwa podjęto w latach 70-tych XX wieku, choć idea jego powołania sięga końca XIX wieku oraz okresu międzywojennego. W 1974 roku tutejszy park wraz z zespołem budynków (z wyjątkiem zamku) przekazano Okręgowemu Zarządowi Lasów Państwowych w Poznaniu. W tym samym roku utworzono zespół ds. organizacji placówki, a decyzja o powstaniu muzeum została wydana przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w 1975 roku. W rok później utworzono Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie. Samo muzeum zostało otwarte w październiku 1986 roku. Od 1987 roku placówka jest samodzielną jednostką, działająca w strukturze PGL „Lasy Państwowe”.
Początkowo siedzibą muzeum był Dybul – budynek, którego nazwa pochodzi od nazwiska Dybuł, które to nosił młynarz, zamieszkujący ten teren w XVII wieku oraz pomieszczenia Oficyny zamkowej. W kolejnych latach remontowano i tworzono wystawy w kolejnych budynkach: Powozowni, Owczarni (2006) i Chałupie (2014).

Aktualnie w ramach muzeum prezentowane są następujące ekspozycje:

• Oficyna (przebudowana z dawnej gorzelni w latach 1872–1874 i 1890–1895):
  • „Kulturotwórcza rola lasu”, prezentująca prace plastyczne (malarstwo, grafika, rzeźba, ceramika, szkło artystyczne), inspirowane lasem. Autorami prezentowanych dzieł są m.in. Michał Gorstkin-Wywiórski, Johann Elias Ridinger, Jan Wałach, Leszek Rózga, Edmund Kapłoński oraz Bronisław Chromy,
  • „Dzieje leśnictwa w Polsce”, ukazująca dzieje leśnictwa, począwszy od czasów zaborów po lata Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Oprócz dokumentów, zdjęć oraz odznaczeń, na wystawie zobaczyć można m.in. modele dawnych mielerzy, dziegciarni, komięgi oraz barci leśnej,
• Powozownia (wybudowana w 1854 roku):
  • „Spotkanie z lasem” ukazująca las pod względem geograficznym, ekologicznym i botanicznym. W zbiorach zobaczyć można m.in. wystawę ukazującą 256 gatunków roślin, grzybów i zwierząt leśnych, wpisanych do „Polskiej Czerwonej Księgi oraz kolekcję pochodzących z XIX wieku „ksiąg drzewnych”, stworzonych przez profesora Carla von Hinterlanga. Tu również znajduje się multimedialna makieta Ośrodka Kultury Leśnej,
• Owczarnia (wybudowana w 1849 roku):
  • „Technika leśna”' przedstawiająca techniczne aspekty eksploatacji dóbr leśnych. W ramach ekspozycji prezentowane są maszyny i urządzenia służące wytwarzaniu takich produktów jak węgiel drzewny, smoła, dziegieć, potaż, terpentyna, kwas drzewny i sadza, a także urządzenia pomiarowe i geodezyjne,
• Dybul (XIX-wieczna obora):
  • „Ochrona lasu”, prezentująca działania, mające na celu ochronę lasu zarówno przed zagrożeniami zarówno naturalnymi, jak i cywilizacyjnymi,
• Chałupa – leśniczówka, w której urządzono rekonstrukcję mieszkania leśnika z lat 1945-1955 oraz wystawę ukazująca historię bartnictwa.

Muzeum jest placówką całoroczną, czynną codziennie z wyjątkiem poniedziałków i świąt. Wstęp jest płatny (do każdego obiektu osobno).

Samo muzeum działa na terenie parku-arboretum, w którym rośnie ok. 80 tys, drzew, czego 262 posiada cechy pomnika przyrody. Od 1977 roku działa tu także Pokazowa Zagroda Zwierząt, w której obecnie żyją żubry, dziki, koniki polskie i daniele.

Galeria

• 
  Oficyna
• 
  Dybul
• 
  Park zamkowy-arboretum
• 
  Park zamkowy-arboretum
• 
  Żubry w Pokazowej Zagrodzie Zwierząt

Bibliografia

• Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie. www.okl.lasy.gov.pl. [dostęp 2015-08-20]. (pol.).