Wchutiemas (ros. ВХУТЕМАС - skrót od nazwy Высшие художественно-технические мастерские – Wyższe Pracownie Artystyczno-Techniczne) – uczelnia artystyczna działająca w Moskwie w latach 1920–1930, kształcąca artystów-plastyków w kierunku wzornictwa i projektowania przemysłowego.

Powstała z połączenia dwóch moskiewskich szkół artystycznych: Moskiewskiego Instytutu im. Stroganowa oraz Moskiewskiej Szkoły Malarstwa, Rzeźby i Architektury.

W ramach uczelni działały pracownie: rzeźby, malarstwa, architektury, typografii i rzemiosła artystycznego. Do pedagogów i wykładowców Wchutiemasu należało wielu ówczesnych wybitnych artystów (a szczególnie wielu reprezentowało kierunek artystyczny konstruktywizm): Kazimierz Malewicz, Władimir Tatlin, Wasilij Kandinskij, Aleksandr Wiesnin, Aleksandr Rodczenko, Konstantin Mielnikow, Gustaw Kłucis, Antoine Pevsner, El Lissitzky, Aleksiej Szczusiew i Władimir Faworski.

Do absolwentów uczelni należeli m.in. malarze Aleksander Dejneka i Jurij Pimienow, trzej karykaturzyści tworzący grupę Kukryniksy: Michaił Kuprijanow, Porfiri Kryłow i Nikołaj Sokołow, reżyser filmowy Siergiej Jutkiewicz.

W 1926 roku dokonano reorganizacji Wchutiemasu i zmieniono nazwę na Wchutiein (ros. ВХУТЕИН Высший художественно-технический институт - Wyższy Instytut Artystyczno-Techniczny). W roku 1930 uczelnia została zlikwidowana ze względu na sprzyjanie awangardowym kierunkom w sztuce.

Uczelnia o nazwie Wchutiein działała również w Leningradzie w latach 1922–1930.

Bibliografia

edytuj

Selim Omarovič Khan-Magomedov: Vhutemas. Moscou 1920-1930, 2 tomy, Paris, Editions du Regard 1990, ISBN 2-903370-55-9