Wacław Oszajca
Wacław Oszajca SJ, ps. Jakub Nadbystrzycki, JaNad, Tadeusz Cieśla (ur. 28 września 1947 w Źwiartowie) – polski duchowny katolicki, jezuita, teolog, dziennikarz, publicysta i poeta.
Prezbiter zakonny | |
Wacław Oszajca SJ (2019) | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 września 1947 |
Redaktor naczelny Przeglądu Powszechnego | |
Okres sprawowania |
1995–2006 |
Wyznanie |
katolickie |
Kościół |
rzymskokatolicki |
Inkardynacja |
SJ |
Śluby zakonne |
1987 |
Prezbiterat |
1971 |
Odznaczenia | |
|
W 1971 ukończył studia na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W tym samym roku uzyskał święcenia kapłańskie. Od 1987 należy do zakonu Towarzystwa Jezusowego (Jezuitów).
Życiorys
edytujBył wikariuszem w Niedrzwicy Kościelnej (1974), Lublinie (1977, duszpasterz akademicki) i Lubartowie (1978), wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym w Siedlcach (1978), dyrektor domu rekolekcyjnego w Łabuniach (1981). W latach 1981–1986 był kapelanem Niezależnego Zrzeszenia Studentów Politechniki Lubelskiej. W latach 1982–1986 przewodniczył Lubelskiemu Komitetowi Pomocy Internowanym i Represjonowanym. W latach 1987–1988 nowicjat Towarzystwa Jezusowego w Kaliszu i Gdyni. W latach 1988–1992 był duszpasterzem Jezuickiego Ośrodka Kultury Chrześcijańskiej w Poznaniu. 11 listopada 1988 został zatrzymany przez MO podczas próby udzielenia sakramentu chorych pobitemu, nieprzytomnemu demonstrantowi w Poznaniu[1]. W latach 1992–1994 był duszpasterzem akademickim i wykładowcą homiletyki w Wyższym Seminarium Duchownym w Toruniu. Od 1995 do 2006 redaktor naczelny „Przeglądu Powszechnego” – miesięcznika społeczno-kulturalnego jezuitów. Od 2001 wykłada homiletykę na Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie. Emerytowany (2003) wykładowca w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2003–2005 był członkiem jury Nagrody Literackiej „Nike”[2].
W 1974 debiutował jako poeta wierszami w miesięczniku „Msza Święta”. Autor wielu książek i publikacji, wierszy oraz tłumaczeń. Publikuje m.in. w „Akcencie”, „Charakterach”, „Gazecie Wyborczej”, „Gościu Niedzielnym”, „Tygodniku Powszechnym”, „W drodze”, „Życiu Duchowym” i „Scenie”. Wielokrotny laureat nagród dziennikarskich i literackich. Prowadzący i gość programów publicystycznych o tematyce religijnej w radiu i telewizji.
Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (do 2016). Współzałożyciel Wschodniej Fundacji Kultury „Akcent” (1994) i członek jej Rady Programowej[2].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (15 września 2011)[3] – order odebrał w czasie uroczystości z okazji Święta 3 Maja w 2012[4],
- Złoty Krzyż Zasługi (2005),
- Srebrny Krzyż Zasługi (2000),
- Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2010),
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (2001),
- Medal „Zasłużony dla Tolerancji” (2000),
- Medal Wschodniej Fundacji Kultury „Akcent” (2004),
- Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Województwa Lubelskiego” (2009),
- Odznaka Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego „Ambasador SM” (2012)[2].
Nagrody
edytuj- I nagroda w Konkursie Młodego Twórcy (1979)[5],
- nagroda Kultury Niezależnej (za rok 1990)[5],
- nagroda poetycka im. Józefa Czechowicza (III stopnia 1981-1983, I stopnia w 1991)[5],
- nagroda Stanisława Piętaka (1993)[5],
- nagroda Feliks 93 „Gazety Wyborczej” (1993)[5],
- nagroda im. Świętego Brata Alberta – Adama Chmielowskiego (2010)[2].
Twórczość
edytuj- Zamysł, ZLP, Lublin 1979.
- Z głębi cienia, Wyd. Lubelskie, 1981.
- Listy ze strajku, 1983 (pod pseud. Jakub Nadbystrzycki).
- Łagodność domu, Wyd. Lubelskie, 1984.
- Naszyjnik Umiłowanego, OTO Kalambur, Wrocław 1984.
- Ty za blisko, my za daleko. Wybór wierszy, Duszpasterstwo Akademickie, Lublin 1985.
- Mnie się nie lękaj, Lublin 1989.
- Rozmyślajmy dziś..., Pallotinum, Poznań 1991.
- Śladami Nieznanego. Rozmowy o Jezusie, Oficyna Przeglądu Powszechnego, 1991.
- Powrót Uriasza i inne wiersze, Barbara, Szczecin 1992.
- Juda przyjdzie ostatni i inne wiersze z rysunkami Janusza Marciniaka, Poznań 1992.
- Z dnia na dzień, nakładem WKTiS UM w Toruniu 1994 r.
- Przy świecy i ogarku. Rozmowy, eseje, szkice ,Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Poznań 1995.
- Zebrane po drodze, WAM, Kraków 1998
- Reszta większa od całości, Wydawnictwo Iskry 2003, ISBN 83-207-1737-X.
- Msza w kolorach tęczy, Wydawnictwo Rhetos, Warszawa 2003.
- Trochę zostawić Bogu. Z Wacławem Oszajcą rozmawia Jarosław Makowski, wyd. ZNAK, Kraków 2004.
- Żeby nie spłoszyć, Wydawnictwo Rhetos, Warszawa 2004.
- Nasz przyjaciel papież Jan Paweł II, Wydawnictwo Papilon, Warszawa 2007.
- Odwrócona perspektywa, Wydawnictwo Iskry 2009, ISBN 978-83-244-0112-3.
- Biblia dla dzieci na każdy dzień, Wydawnictwo Świętego Wojciecha, Poznań 2009.
- Niemszalne kazania, Wydawnictwo Rhetos, Warszawa 2010.
- Z Biblią przez cały rok. Opowieści dla dzieci Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań 2011.
- Az öröm szenvedése, przekład. Kovács i Zsille Gábor, Magyar Napló Kiadó, Budapest 2012.
- Uwierz Mu na słowo. Felietony biblijne, Wydawnictwo WAM i Tygodnik Powszechny, Kraków 2015
- Boże Narodzenie. Kolorowanka kreatywna z szopką do składania, Wydawnictwo WAM, Kraków 2016.
Scenariusze dla Teatru Polskiego Radia:
- Przyszli za późno czyli w samą porę – premiera 2008
- Czyściec Judy – premiera 2010
- Ekspres Warszawa – Suwałki – premiera 2010
Przypisy
edytuj- ↑ Represje, w: Solidarność Poznań, nr 86/1988, s. 3
- ↑ a b c d Wacław Oszajca – Akcent [online] [dostęp 2020-02-28] (pol.).
- ↑ M.P. z 2011 r. nr 109, poz. 1104 „za wybitne zasługi w działalności na rzecz niezależnego dziennikarstwa i przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy społecznej”.
- ↑ Odznaczenia z okazji Święta 3 Maja. [w:] 2012-05-03 [on-line]. Prezydent.pl. [dostęp 2012-05-03].
- ↑ a b c d e Wacław Oszajca – Encyklopedia Solidarności [online], www.encysol.pl [dostęp 2020-02-28] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Biografia i dorobek publicystyczny na stronie Instytutu Dziennikarstwa UW. id.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-14)].
- Wacław Oszajca – relacja biograficzna nagrana w ramach projektu "Pamiętanie Peerelu. Opowieści o wspólnych i indywidualnych sposobach na system: 1956-1989". Ośrodek KARTA
- Wacław Oszajca – publikacje w bibliotece Polona