Władysław Kamiński (polityk)
Władysław Kamiński[a] ps. „Zagłoba”, „Franc”[2], „Śliwa” (ur. 17 marca 1897 w Siedlcach, zm. 17 maja 1944 pod Monte Cassino) – polski prawnik, rolnik, działacz społeczny, poseł na Sejm II (1928–1930), III (1930–1935) i IV (1935–1938) kadencji oraz senator V kadencji w II Rzeczypospolitej, uczestnik bitwy o Monte Cassino, członek Rady Głównej Centralnego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych od 1934 roku[3].
Władysław Kamiński (przed 1934) | |
Data i miejsce urodzenia |
17 marca 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 maja 1944 |
Poseł na Sejm II, III i IV kadencji Senator V kadencji (II Rzeczypospolitej) | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 17 marca 1897 w Siedlcach, w rodzinie Aleksandra (drobnego rolnika) i Marii z Czerwińskich[4][5]. W roku 1915[5] ukończył gimnazjum w Siedlcach i zdał maturę oraz rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, uzyskując dyplom w 1924 roku[5].
Działalność niepodległościowa
edytujW gimnazjum działał w OMN Szkół Średnich i od 1912 roku w trójzaborowym, konspiracyjnym Związku Młodzieży Polskiej „Przyszłość”, związanym z OMN oraz w harcerstwie.
Jesienią 1915 roku dotarł do Legionów Polskich. W latach 1915–1917 służył w 5 pułku piechoty, m.in. walczył pod Kostiuchnówką. Przeszedł również przez kurs podoficerski, szkołę instruktorską w Zambrowie i Zegrzu oraz szkołę oficerską 1 pułku piechoty Legionów w Zambrowie w 1917 roku[4]. W 1917 roku został internowany w Szczypiornie i Łomży. Przed 1915 rokiem i po 1917 roku należał w POW.
Dwudziestolecie międzywojenne
edytujW listopadzie 1918 roku uczestniczył w rozbrajaniu Niemców i zgłosił się ochotniczo do 22 pułku piechoty. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 1453. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 42 Pułku Piechoty w Białymstoku[7]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 40. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[8].
Od 1921 roku pracował na terenie województwa wileńskiego jako sekretarz Rady Wojewódzkiej Centralnego Związku Osadników, następnie wiceprezes i prezes (w latach 30.) jego Zarządu Głównego, wiceprezes Związku Kółek Rolniczych i ZMW w Wilnie. Był członkiem Okręgowej Komisji Ziemskiej i zarządu Związku Legionistów, Wileńskiego Towarzystwa Rolniczego i Wileńskiej Izby Rolniczej (był jej wiceprezesem)[4][5].
Był inicjatorem powołania uniwersytetu ludowego i wielu kursów oświatowych[5].
Parlamentarzysta
edytujW wyborach parlamentarnych w 1928 roku został wybrany posłem na Sejm II kadencji (1928–1930) z listy nr 1 (BBWR) z okręgu (nr 62) obejmującego powiat toruński. W kadencji tej należał do klubu BBWR[4]. W wyborach do Sejmu w 1928 roku kandydował bez powodzenia także z listy państwowej.
W wyborach parlamentarnych w 1930 roku został ponownie wybrany posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej III kadencji (1930–1935) z listy państwowej nr 1 (BBWR) z tego samego okręgu (nr 62). W kadencji tej również należał do klubu BBWR. Pracował w komisjach: budżetowej (w której był zastępcą członka), prawniczej (zastępca członka) i reform rolnych[4].
W wyborach parlamentarnych w 1935 roku został wybrany posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IV kadencji (1935–1938) wybranym 114 147 głosami z okręgu nr 49, obejmującego powiaty: oszmiański, wilejski i mołodecki. W kadencji tej pracował w komisjach: budżetowej (zastępca przewodniczącego), regulaminowej (do 1936 roku) i prawniczej (w sesji 1937–1938). W latach 1935 i 1936 był wybierany do specjalnej komisji do rozważenia projektu ustawy o upoważnieniu Prezydenta RP do wydawania dekretów, w 1938 roku – do specjalnej komisji do spraw cen artykułów rolnych[4][9].
W wyborach parlamentarnych w 1938 roku został wybrany senatorem z województwa wileńskiego. W kadencji tej należał do klubu OZN. Pracował w komisjach: budżetowej, prawniczej, rolnej. W 1938 roku został również wybrany do Komitetu Techniki Ustawodawczej[4].
II wojna światowa
edytujUczestniczył w kampanii wrześniowej. We wrześniu 1939 roku organizował konspiracyjny Komitet Walki o Wyzwolenie, włączony następnie do SZP, którego został członkiem. Od grudnia 1939 roku do aresztowania był szefem Wydziału VI (Biuro Informacji i Propagandy) Dowództwa Wojewódzkiego SZP-Komendy Okręgu Wilno ZWZ i jednocześnie od 1940 roku był redaktorem czasopisma „Polska w Walce”. Został aresztowany przez NKWD 11 kwietnia 1941 roku. Był początkowo więziony w Wilnie, następnie w Moskwie (kolejno w więzieniach: na Łubiance, w Lefortowie i na Butyrkach), 29 lipca 1941 roku został skazany na karę śmierci przez Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR, którą 12 sierpnia tego roku zamieniono na 10 lat „obozu poprawczego”. Został zwolniony z więzienia 13 sierpnia 1941 roku. Odrzucił zaproponowane przez ambasadora RP Stanisława Kota stanowisko kierownika delegatury ambasady w Taszkencie i objął dowództwo III batalionu 13 pułku piechoty („Rysiów”) 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty Armii Polskiej w ZSRR. Od października 1942 roku walczył w Armii Polskiej na Bliskim Wschodzie i w 2 Korpusie Polskim do marca 1943 jako dowódca 15 Wileńskiego Batalionu Strzelców. W kampanii włoskiej walczył jako dowódca 13 Wileńskiego Batalionu Strzelców[10]. W 1944 roku został awansowany na podpułkownika.
Poległ w bitwie o Monte Cassino, prowadząc atak swojego batalionu na wzgórze San Angelo (Cole S. Angelo)[5]. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino.
Decyzją ministra obrony narodowej 11 września 2015 został pośmiertnie awansowany na stopień pułkownika[11].
Władysław Kamiński był żonaty z Sabiną Sawicką, z którą miał dwoje dzieci: Zdzisława (ur. 3 stycznia 1922), inżyniera i Alinę zamężną Kłosowską (ur. 12 maja 1927)[4][5].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 51 (pośmiertnie)
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (28 lutego 1921)[12]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (6 czerwca 1931)[13]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[14]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 2, 3 i 4 w 1921)[15]
- Medal Wojska[16]
- Srebrny Krzyż Zasługi (16 listopada 1927)[17]
- Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino nr 15378[16]
- Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania)[16]
- Gwiazda Italii (Wielka Brytania)[16]
- Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)[16]
- Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania)[16]
- Srebrny Medal Waleczności II klasy (Austro-Węgry)[4]
Twórczość
edytujWładysław Kamiński w roku 1936 nakładem grupy literackiej „Przedmieście Łodzi” wydał swoją poezję pt. „Ziemio! Ziemio!”. Oryginał tego dzieła znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu[10][18].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 249, 483.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-05-12].
- ↑ Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych w Warszawie za 1934/5 Rok, Warszawa 1935, s. 17.
- ↑ a b c d e f g h i Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Władysław Kamiński. [dostęp 2012-07-01].
- ↑ a b c d e f g Zofia Dłużewska-Kańska: Kamiński Władysław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 11: Jarosław – Kapliński Seweryn. Wrocław – Warszawa – Kraków: Polska Akademia Nauk – Instytut Historii – Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964–1965, s. 579–580., reprint wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa, 1990, ISBN 83-04-03494-8.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 483.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 249.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 601.
- ↑ Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 189.
- ↑ a b Władysław Kamiński [online], sites.google.com [dostęp 2019-04-23] (pol.).
- ↑ Wręczenie pośmiertnego aktu mianowania. „Kronika Sejmowa”, s. 45, 30 września 2015.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 19 marca 1921 roku, s. 480.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 65.
- ↑ a b c d e f 13 Wileński Batalion Strzelców „Rysiów” – Kamiński Władysław [online], rysie.montecassino.eu [dostęp 2022-01-26] .
- ↑ M.P. z 1927 r. nr 263, poz. 723 „za owocną pracę w organizacjach drobnych rolników w województwie wileńskim”.
- ↑ Władysław Kamiński , Ziemio! Ziemio!: poezje, Grupa Literacka „Przedmieście Łodzi”, 1936 [dostęp 2019-04-08] .
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Grzegorz Mazur: Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1987, s. 399–400. ISBN 83-211-0892-X.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje W. Kamińskiego w zbiorach Biblioteki Narodowej – wersja cyfrowa na Polona.pl