Szypułka (ang. pedicel, pedicle, łac. pedicellus, pedunculus) – u roślin nieulistniona część pędu, na której wyrasta kwiat, a następnie owoc. Przez szypułkę są one zaopatrywane w wodę wraz z solami mineralnymi i substancje organiczne. U części gatunków roślin owoc oddziela się od szypułki po dojrzeniu, u niektórych pozostaje trwale złączony z szypułką.

Kwiaty fuksji zwisające na szypułkach

Szypułka ma znaczenie przy oznaczaniu wielu gatunków roślin. Bierze się najczęściej pod uwagę:

  • długość w stosunku do długości kwiatu,
  • grubość szypułki,
  • kształt szypułki na przekroju poprzecznym,
  • powierzchnię (gładka, żeberkowana itp.),
  • kąt pod jakim szypułka wyrasta (może być zwisająca, wzniesiona, prostopadła do głównej osi lub wyrastać pod różnymi kątami),
  • czy jest naga, ogruczolona czy owłosiona (także rodzaj owłosienia),
  • czy jest równomiernie gruba na całej długości, czy np. rozszerzona na jednym z końców.

Nieulistniona część pędu na której wyrasta kwiatostan to szypuła (ang. scape), występuje np. u mniszków (Taraxacum).

Bibliografia

edytuj
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Stanisław Tołpa, Jan Radomski: Botanika. Podręcznik dla Techników Rolniczych. Warszawa: PWRiL, 1971.