Stratyn
Stratyn (ukr. Стратин) – wieś na Ukrainie w obwodzie iwanofrankiwskim (rejon rohatyński). Liczy 561 mieszkańców.
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Powierzchnia |
23,743 km² | ||
| Wysokość |
267 m n.p.m. | ||
| Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
+380 03435 | ||
| Kod pocztowy |
77022 | ||
Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
 49°28′N 24°41′E/49,466667 24,683333
| |||
Historia
edytujZałożony w roku 1464.
Właścicielem Stratyna m.in. był Gedeon Bałaban, który założył tutaj szkołę i drukarnię[1].
Kolejnym właścicielem Stratyna był hrabia Ignacy Adam Krasicki z Siecina herbu Rogala (1767-1844)[2], (w roku 1810 także był właścicielem wsi Pyszkowce i Trybuchowce, obecnie w rejonie buczackim[3]), numizmatyk[4], który zamieszkiwał w Stratyniu[3].
Na początku XX wieku właścicielem ziemskim majątku Stratyn był hr. Michał Krasicki[5].
W II Rzeczypospolitej Stratyn (oficjalnie Stratyn Miasto[6]) był miasteczkiem (do 1932) i siedzibą gminy Stratyn (do 1934), a następnie miejscowością w gminie Puków w powiecie rohatyńskim w województwie stanisławowskim[7]. W 1921 roku liczył 373 mieszkańców; było to najmniejsze miasteczko woj. stanisławowskiego[8].
W latach 1941–1943 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 11 Polaków[9].
Utracone zabytki
edytuj- zamek istniał tutaj od XVI wieku do drugiej połowy XVIII w. Jego pozostałości: dwie baszty o grubych murach z otworami strzelniczymi i wały ziemne zachowały się do 1939 r. Niewysokie baszty wybudowane na planie kwadratu z jednej strony półkoliste zwieńczone były wysokim dachem w kształcie stożka[10]
- dwór wybudowany został z użyciem materiału z rozbiórki zamku w stylu klasycystycznym przez rodzinę Bekierskich lub Józefa Bielskiego[10], kasztelana halickiego[11], starosty czerwonogrodzkiego, rabsztyńskiego i rohatyńskiego[12], drugą[13] którego małżonką była Konstancją z Bekierskich[14] h. Jastrzębiec[15].
- ratusz, zbudowany za czasów króla Polski Michała Wiśniowieckiego.
Przypisy
edytuj- ↑ Kazimierz Chodynicki, Bałaban Gedeon (im. chrzest. Hryhory) († 1607) w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 250. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0
- ↑ Ignacy Adam hr. Krasicki z Siecina h. Rogala (ID: 12.270.429)
- ↑ a b Maciej Biernat, Kościół parafialny p.w. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Trybuchowcach w Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, Kraków: Wydawnictwo Antykwa 2010, cz. I, t. 18, 368 s.; 508 il., s. 283. ISBN 978-83-89273-79-6.
- ↑ K. Olszański, Krasicki Ignacy (1767-1844) [w] Polski Słownik Biograficzny, Wrocław — Warszawa — Kraków : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1970, t. XV/…, zeszyt 6…, s. 150.
- ↑ Baza właścicieli i dóbr ziemskich. Krasicki. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2016-11-10].
- ↑ Oficjalnie Stratyn Miasto (mimo nieposiadania praw miejskich), aby odróżnić je od miejscowości (i gminy) Stratyn Wieś
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 663
- ↑ Wg publikacji: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XIV – Województwo Stanisławowskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 414, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
- ↑ a b Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 183-186, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku: (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka) : spisy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1987, s. 46.
- ↑ Józef Bielski z Olbrachcic h. Jelita (ID: 1.881.87)
- ↑ Adam Boniecki, Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, Warszawa: skł. gł Gebethner i Wolff, 1899, cz. 1, t. 1, 390 s., s. 236. [dostęp 2016-12-29]
- ↑ Jerzy Dygdała, Rogaliński Kasper h. Łodzia (ok. 1725–1788), wojewoda inflancki [w] Polski Słownik Biograficzny, 1988-1989, t. XXXI. [dostęp 2016-12-27]
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2017-12-03].
Bibliografia
edytuj- Stratyn, al. Nowostratyn, mko w Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI (Sochaczew – Szlubowska Wola), 1890, s. 393-394.
Linki zewnętrzne
edytuj- Stratyn, al. Nowostratyn, mko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 393.