Stadion im. Edmunda Szyca

Stadion im. Edmunda Szyca
	; Stadion im. Edmunda Szyca, w tle po lewej wieżowiec Poznań Financial Centre(2007)
	Przydomek: Stadion Warty
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Adres	ul. Dolna Wilda, Poznań
Data budowy	1929
Data zamknięcia	14 czerwca 1995
Właściciel	miasto Poznań
Klub	Warta Poznań,; Lech Poznań (okazyjnie)
Rekordowa frekwencja	80000 w czasie mety jednego z etapów Wyścigu Pokoju
	Położenie na mapie Poznania Stadion im. Edmunda Szyca
	Położenie na mapie Polski Stadion im. Edmunda Szyca
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Stadion im. Edmunda Szyca
	52°23′46,46″N 16°55′45,44″E/52,396239 16,929289
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stadion im. Edmunda Szyca (wcześniej im. 22 lipca) – stadion kopcowy usytuowany w Poznaniu, w północnej części Łęgów Dębińskich na osiedlu samorządowym Wilda na osi ul. Maratońskiej.

Historia

Do 1989

Stadion wzniesiono w 1929 roku z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej^[1] dla Warty Poznań. Już w chwili otwarcia stadion nie nadawał się do użytku, czynny był zaledwie kilka godzin^[1]. Jego konstrukcja żelbetowa podparta była drewnianym rusztowaniem^[1]. Podczas uroczystości otwarcia osiadanie konstrukcji wspierającej i wyboczenie niektórych elementów były tak groźne, że zmusiły organizatorów do przerwania uroczystości i wyprowadzenia z trybuny honorowej gości, m.in. prezydenta Ignacego Mościckiego^[1].

Otwarcie Zjazdu Śpiewaczego na stadionie w maju 1929
Plan stadionu w latach 1929-1938
Przekrój przez trybunę zachodnią (1929)
Stadion podczas Centralnych Dożynek w 1974

Aż do 1938 roku bezskutecznie próbowano uratować konstrukcję stadionu^[1]. Wady projektowe i wykonawcze przesądziły w 1937 roku o rozbiórce i ponownej budowie. Prace planowane na 3 lata rozpoczęto w 1938 roku^[1].

W okresie okupacji stał się miejscem egzekucji Żydów, zmuszanych uprzednio do niewolniczej pracy. Po wojnie, w 1946 zrekonstruowano dokumentację techniczną i na jej podstawie opracowano plan budowy nowego stadionu.W latach 1950–1957 stadion przebudowano powiększając liczbę miejsc dla publiczności do 60000, oraz nadając mu nazwę Stadion im. 22 lipca^{[potrzebny przypis]}. W 1972 roku podczas awansu do I ligi Lecha Poznań na meczu z Zawiszą Bydgoszcz 25 czerwca pojawiło się 60 tys. osób, pobito wówczas rekord Polski we frekwencji na meczu drugoligowym (możliwe, że to także rekord Europy). Zaś w 1974 roku, z okazji zorganizowanych tu centralnie dożynek (8 września 1974) stadion zmodernizowano, a rok później, w 1975 roku planowano założyć sztuczne oświetlenie o natężeniu 1500 luksów, lecz tych zamierzeń nie zrealizowano.

Rekordy frekwencji padały tu w latach 70. XX wieku na meczach Lecha Poznań.

Na tym obiekcie dwukrotnie rozegrany został finał Pucharu Polski w 1965/66 Legia Warszawa – Górnik Zabrze 2:1 pd. oraz w sezonie 1972/73 Legia Warszawa – Polonia Bytom 0:0 pd. k. 4:2.

W dniach 23–25 sierpnia 1985 roku na stadionie Świadkowie Jehowy zorganizowali kongres międzynarodowy pod hasłem „Lud zachowujący prawość”, na którym obecni byli delegaci z 16 krajów. Najwyższa liczba obecnych wyniosła 19 305 osób, a 715 ochrzczono^[2]. Następne kongresy odbyły się tam w 1986 („Pokój Boży”), w 1987 („Zaufaj Jehowie”) i w 1988 roku („Sprawiedliwość Boża”). Kolejny kongres międzynarodowy, pod hasłem „Prawdziwa pobożność” odbył się w dniach 4–6 sierpnia 1989 roku^[3], obecnych było 40 442 osób – ochrzczono 1525 osób. Część programu tłumaczono jednocześnie na 16 języków^[4].

Po 1989

Po 1989 roku nazwę stadionu przemianowano na Stadion im. Edmunda Szyca – jednego z założycieli klubu Warta Poznań. Jednocześnie przemiany ustrojowe sprawiły, że KS Warta utracił jednego z głównych sponsorów – HCP, który przez wiele lat utrzymywał obiekt. Problemy finansowe sprawiły, że stadion popadł w ruinę.

W 1995 prawo użytkowania wieczystego stadionu z przyległymi terenami otrzymała Warta Poznań. Później klub zbył to prawo, które następnie kilkukrotnie zmieniało właścicieli, podczas gdy teren ulegał stopniowej degradacji. Istniejące prawo użytkowania wieczystego sprawiło, iż miasto Poznań, mimo decyzji przyznającej mu w 2000 roku prawo własności stadionu i przyległych terenów, nie miało możliwości prowadzenia jakichkolwiek napraw na tym obszarze. W styczniu 2017 dla obszaru tego uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który uniemożliwił zabudowanie terenu zniszczonego stadionu. W lipcu 2018 podpisana została umowa, na mocy której za kwotę 10 milionów złotych stadion wraz z obszarem o powierzchni około 6,5 hektara ponownie przejmie miasto^[5].

Mecze reprezentacji Polski na Stadionie im. Edmunda Szyca

Trybuny stadionu w kwietniu 2008 roku

Osobny artykuł: Lista meczów reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn (1921–2000).

Reprezentacja Polski gościła na stadionie 10-krotnie w latach 1931-1980, odnosząc 6 zwycięstw, 2 remisy i 2 porażki. Bilans bramkowy: 24:10. Oto szczegółowy wykaz tych spotkań:

Rodzaj spotkania	Data spotkania	Przeciwnik	Wynik meczu	Frekwencja	Strzelcy bramek dla Polski
MT^[a]	25 października 1931	Jugosławia	6:3 (5:2)	25000	Mieczysław Balcer 3, Adam Knioła 2, Henryk Martyna
MT	2 września 1962	Węgry	0:2 (0:2)	58000	–
MT	22 września 1963	Turcja	0:0	52000	–
MT	6 maja 1970	Irlandia	2:1 (2:0)	52000	Marian Kozerski, Zygfryd Szołtysik
MT	10 maja 1972	Szwajcaria	0:0	25000	–
eME^[b]	9 października 1974	Finlandia	3:0 (2:0)	30000	Henryk Kasperczak, Robert Gadocha, Grzegorz Lato
MT	26 marca 1975	Stany Zjednoczone	7:0 (4:0)	10000	Kazimierz Deyna 3, Grzegorz Lato 2, Andrzej Szarmach 2
MT	26 maja 1976	Irlandia	0:2 (0:2)	15000	–
MT	5 kwietnia 1978	Grecja	5:2 (4:0)	30000	Kazimierz Deyna 2, Grzegorz Lato, Władysław Żmuda, Zbigniew Boniek
MT	28 maja 1980	Szkocja	1:0 (0:0)	25000	Zbigniew Boniek

Zobacz też

Pomnik Ofiar obozu pracy dla Żydów w Poznaniu – pomnik stojący pierwotnie przy stadionie

Uwagi

↑ mecz towarzyski
↑ mecz eliminacji Mistrzostw Europy

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roman Kozak: Stadion miasta Poznania. Budowa awaria i przebudowa największej sportowej inwestycji Poznania w latach 1929–1939 w: Kronika Miasta Poznania nr 3/1967, ss. 15-26, ilustr. 1, ilustr. 2
↑ Watchtower, Zgromadzenia Świadków Jehowy w Polsce, „Przebudźcie się!”, kwiecień 1986, s. 9–12 .
↑ AleksandraA. Matelska AleksandraA., „...w miłości nie ma bojaźni”. Nazistowskie prześladowania Świadków Jehowy w Polsce, Wrocław: A Propos, wyd. II, 2010, s. 236, ISBN 978-83-61387-19-0 .
↑ Prawdziwa pobożność jest użyteczna wszechstronnie, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watchtower, 15 stycznia 1990, s. 25–29 .
↑ Porozumienie w sprawie stadionu im. Szyca: Miasto przejmuje teren! [online], poznan.pl, 21 lipca 2018 [dostęp 2018-07-21] .

[MT-6] z towarzyski

[eME-7] z eliminacji Mistrzostw Europy

[KMP196703-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roman Kozak: Stadion miasta Poznania. Budowa awaria i przebudowa największej sportowej inwestycji Poznania w latach 1929–1939 w: Kronika Miasta Poznania nr 3/1967, ss. 15-26, ilustr. 1, ilustr. 2

[2] Watchtower, Zgromadzenia Świadków Jehowy w Polsce, „Przebudźcie się!”, kwiecień 1986, s. 9–12 .

[3] AleksandraA. Matelska AleksandraA., „...w miłości nie ma bojaźni”. Nazistowskie prześladowania Świadków Jehowy w Polsce, Wrocław: A Propos, wyd. II, 2010, s. 236, ISBN 978-83-61387-19-0 .

[4] Prawdziwa pobożność jest użyteczna wszechstronnie, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, Watchtower, 15 stycznia 1990, s. 25–29 .

[5] Porozumienie w sprawie stadionu im. Szyca: Miasto przejmuje teren! [online], poznan.pl, 21 lipca 2018 [dostęp 2018-07-21] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[b]