Scena Faktu − cykl przedstawień telewizyjnych realizowanych przez Teatr Telewizji (Telewizja Polska) w latach 2006–2011, których tematyka dotyczyła historii Polski.

Scenariusze powstawały na podstawie dokumentów i relacji świadków. Przedstawienia Sceny Faktu utrzymywane są w konwencji teatru faktu.

Historia

edytuj

Spektakle z gatunku zbliżonego do teatru faktu powstawały w Telewizji Polskiej w latach 60. i 70. XX wieku (Epilog norymberski w reż. Jerzego Antczaka, premiera 7 maja 1971[1]; Poczdam 1945, reż. Roman Wionczek, zrealizowany w 1972[2]). W latach 1976–1981 powstały takie spektakle jak: Konstytucja 3 Maja Grzegorza Królikiewicza, Proces Rudolfa Hessa (1980), Cesarz na podstawie książki Ryszarda Kapuścińskiego (1981), Zdążyć przed Panem Bogiem na podstawie książki Hanny Krall (1981). Pierwszym spektaklem serii Sceny Faktu była zrealizowana w 2006 Norymberga[3].

W 2007 jury VII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” nagrodziło spektakl Norymberga w reżyserii Waldemara Krzystka. Nagrodzeni zostali: Wojciech Tomczyk za scenariusz, Waldemar Krzystek za reżyserię, Janusz Gajos za rolę pułkownika, Dominika Ostałowska za rolę Hanki oraz Halina Łabonarska za rolę żony. Nagrodę za muzykę otrzymał również Paweł Szymański (Inka 1946).

W 2008 przedstawienie Stygmatyczka w reżyserii Wojciecha Nowaka z Kingą Preis w roli głównej otrzymało Grand Prix oraz dwie inne nagrody VIII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”[4].

W 2009 na tym samym festiwalu nagrodzono spektakl Golgota Wrocławska w reżyserii Jana Komasy. Nagrodami uhonorowano: Piotra Kokocińskiego i Krzysztofa Szwagrzyka za scenariusz, Adama Ferency, Piotra Głowackiego i Adama Woronowicza za grę aktorską, Grzegorza Piątkowskiego za scenografię, Michała Jacaszka za muzykę, Radosława Ładczuka za zdjęcia oraz Bartosza Pietrasa za montaż. Spektakl otrzymał też nagrodę honorową im. Krzysztofa Zaleskiego[5].

W 2010 Operacja Reszka Ewy Pytki została nominowana do History Makers Awards w Nowym Jorku[6]. Spektakl ten otrzymał nagrodę specjalną History Makers Awards 2011[7]. Na Krajowym Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w Sopocie tego samego roku Jakub Kapsa otrzymał nagrodę za muzykę do spektaklu Gry operacyjne.

W 2011 roku, w ramach konkursu Prix Italia, spektakl Czarnobyl. Cztery dni w kwietniu otrzymał Specjalną Nagrodę Jury Studenckiego w kategorii „Dramat telewizyjny: telewizyjne filmy i miniseriale”[8].

Niektóre spektakle były dodawane na płytach DVD jako dodatek do Biuletynu Instytutu Pamięci Narodowej[9]. Spektakle na płytach DVD wydała również Telewizja Polska w serii „Teatr TV Scena Faktu”.

Przedstawienia Sceny Faktu

edytuj
Premiera Tytuł spektaklu Autor scenariusza Reżyseria Obsada
15 maja 2006[10] Śmierć rotmistrza Pileckiego Ryszard Bugajski Ryszard Bugajski Marek Probosz, Marek Kalita, Andrzej Niemirski, Jacek Rozenek, Gabriela Muskała
11 grudnia 2006[11] Norymberga Wojciech Tomczyk Waldemar Krzystek Janusz Gajos, Dominika Ostałowska, Halina Łabonarska
22 stycznia 2007[12] Inka 1946 Wojciech Tomczyk Natalia Koryncka-Gruz, Maria Skąpska Karolina Kominek-Skuratowicz, Michał Kowalski, Kinga Preis, Lech Mackiewicz, Jacek Lenartowicz
26 lutego 2007[13] Góra Góry Marek Miller, Piotr Wojciechowski Paweł Woldan, Monika Górska Krzysztof Globisz, Anna Cieślak, Rafał Maćkowiak, Dorota Segda, Paweł Orkisz
19 marca 2007[14] Słowo honoru Krzysztof Zaleski, Paweł Wieczorkiewicz Krzysztof Zaleski Maria Pakulnis, Anna Grycewicz, Katarzyna Herman, Janusz R. Nowicki, Piotr Adamczyk, Robert Gonera
16 kwietnia 2007[15] Rozmowy z katem Tadeusz Nyczek, Kazimierz Moczarski Maciej Englert Andrzej Zieliński, Piotr Fronczewski, Zbigniew Suszyński, Sławomir Orzechowski, Marek Kasprzyk, Danuta Szaflarska
3 września 2007[16] Pierwszy września Wojciech Bieńko Krzysztof Lang Maria Pakulnis, Daniel Olbrychski, Maciej Zakościelny, Elżbieta Jarosik, Agnieszka Judycka, Cezary Łukaszewicz
29 października 2007[17] Afera mięsna Robert Meller, Janusz Dymek Janusz Dymek, Jacek Raginis-Królikiewicz Andrzej Franczyk, Marek Lewandowski, Andrzej Konopka, Bogdan Kalus, Maciej Szary, Dariusz Toczek
10 grudnia 2007[18] Oskarżeni. Śmierć sierżanta Karosa Stanisław Kuźnik Stanisław Kuźnik Jakub Wieczorek, Radosław Pazura, Grzegorz Damięcki, Antoni Pawlicki, Olga Sarzyńska, Maria Niklińska
28 stycznia 2008[19] Kryptonim Gracz Agnieszka Lipiec-Wróblewska Agnieszka Lipiec-Wróblewska, Dorota Ignatjew Zbigniew Zamachowski, Dominika Ostałowska, Daniel Olbrychski, Robert Więckiewicz, Andrzej Chyra, Krzysztof Kolberger
25 lutego 2008[20] Sprawa Emila B. Małgorzata Imielska Małgorzata Imielska Maria Ciunelis, Piotr Grabowski, Krzysztof Piątkowski, Olgierd Łukaszewicz, Robert Gonera
17 marca 2008[21] Stygmatyczka Grzegorz Łoszewski Wojciech Nowak Kinga Preis, Andrzej Hudziak, Agnieszka Mandat, Joanna Węgrzynowska, Marta Chodorowska
21 kwietnia 2008[22] Willa szczęścia Jacek Gąsiorowski Jacek Gąsiorowski Marcin Perchuć, Szymon Bobrowski, Magdalena Różczka, Sławomir Orzechowski, Marcin Bosak
19 maja 2008[23] Pseudonim Anoda Paweł Mossakowski Mariusz Malec Łukasz Dziemidok, Jan Englert, Grażyna Barszczewska, Joanna Sydor, Jacek Braciak
1 września 2008[24] Doktor Halina Grażyna Trela, Marcin Wrona Marcin Wrona, Wiktor Kośla Joanna Kulig, Maja Barełkowska, Andrzej Franczyk, Arkadiusz Janiczek, Jerzy Matula
6 października 2008[25] Złodziej w sutannie Paweł Woldan Paweł Woldan Artur Żmijewski, Tomasz Kot, Jacek Braciak, Agata Buzek, Maria Peszek, Olgierd Łukaszewicz, Marian Opania, Henryk Talar
3 listopada 2008[26] Golgota Wrocławska Piotr Kokociński, Krzysztof Szwagrzyk Jan Komasa, Julia Popkiewicz Adam Ferency, Katarzyna Maciąg, Marcin Czarnik, Kinga Preis, Adam Woronowicz, Piotr Głowacki
8 grudnia 2008[27] Mord założycielski Jacek Raginis-Królikiewicz, Maciej Pisuk Jacek Raginis-Królikiewicz, Alicja Tołwińska, Łukasz Wiśniewski Michał Anioł, Mariusz Bonaszewski, Andrzej Konopka, Maria Ciunelis, Wojciech Solarz
26 stycznia 2009[28] Tajny współpracownik Cezary Harasimowicz Krzysztof Lang, Wawrzyniec Kostrzewski Mateusz Banasiuk, Cezary Żak, Piotr Grabowski, Jakub Snochowski, Tomasz Borkowski, Anna Tomaszewska
23 marca 2009[29] O prawo głosu Robert Miękus, Janusz Petelski Janusz Petelski, Magdalena Szwarcbart, Marzena Wardzyk Adam Ferency, Olgierd Łukaszewicz, Marian Opania, Maciej Kozłowski, Ryszard Filipski, Bożena Stachura
27 kwietnia 2009[30] Prezent dla towarzysza Edwarda G. Janusz Dymek, Jacek Raginis-Królikiewicz Janusz Dymek, Danuta Szczęsnowicz-Malipan, Sławomir Małyszko Szymon Bobrowski, Maciej Orłoś, Mirosław Baka, Tadeusz Bradecki, Andrzej Lipski, Joachim Lamża
26 października 2009[31] Gry operacyjne Agnieszka Lipiec-Wróblewska Agnieszka Lipiec-Wróblewska Magdalena Cielecka, Konrad Imiela, Krzysztof Gosztyła, Wojciech Zieliński, Maria Seweryn, Henryk Talar, Jacek Braciak
11 stycznia 2010[32] Prymas w Komańczy Stefan Wyszyński, Paweł Woldan Paweł Woldan Olgierd Łukaszewicz, Magdalena Różczka, Anna Cieślak, Dorota Pomykała, Dominika Kluźniak, Józef Fryźlewicz, Henryk Talar, Artur Barciś, Krzysztof Globisz
15 marca 2010[33] Operacja Reszka Włodzimierz Kuligowski Ewa Pytka Jan Wieczorkowski, Maciej Zakościelny, Zbigniew Lesień, Zdzisław Wardejn, Krzysztof Banaszyk, Maciej Kozłowski, Grażyna Barszczewska, Wiesława Mazurkiewicz, Tamara Arciuch, Krzysztof Globisz, Paweł Deląg
7 czerwca 2010[34] Wierność Paweł Woldan, Janusz Kotański Paweł Woldan Anna Grycewicz, Wojciech Solarz, Mariusz Kiljan, Dorota Pomykała, Łukasz Simlat, Łukasz Lewandowski, Wiesław Komasa, Tadeusz Chudecki, Witold Dębicki, Paweł Nowisz, Krzysztof Globisz
18 kwietnia 2011[35] Czarnobyl. Cztery dni w kwietniu[a] Janusz Dymek, Sławomir Popowski i Igor Sawin Janusz Dymek Zbigniew Zamachowski, Anna Radwan-Gancarczyk, Marek Włodarczyk, Monika Krzywkowska, Cezary Morawski, Leszek Lichota, Urszula Grabowska, Ewa Kania

Przypisy

edytuj
  1. Epilog norymberski. filmweb.pl. [dostęp 2011-05-20].
  2. Warszawa. Wykład o teatrze dokumentalnym. e-teatr.pl, 2011-01-12. [dostęp 2011-05-20].
  3. Kalina Zalewska: Scena Faktu w Teatrze Telewizji. e-teatr.pl, 2007-12-20. [dostęp 2011-05-20].
  4. Mirosław Baran: „Scena Faktu” z drugim Grand Prix. e-teatr.pl, 2008-06-03. [dostęp 2011-05-20].
  5. Laureaci Festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2009”. tvp.pl, 2009-06-08. [dostęp 2011-05-20].
  6. „Operacja Reszka” nominowana do History Makers Awards w Nowym Jorku. tvp.pl, 2010-12-22. [dostęp 2011-05-20].
  7. „Operacja Reszka” zdobyła Specjalną Nagrodę Jury w Nowym Jorku. tvp.pl, 2011-01-31. [dostęp 2011-05-20].
  8. Winners Prix Italia 2011. Prix Italia. [dostęp 2012-05-31].
  9. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. ipn.gov.pl. [dostęp 2011-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-12)].
  10. Śmierć rotmistrza Pileckiego. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  11. Norymberga. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  12. Inka 1946. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  13. Góra Góry. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  14. Słowo honoru. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  15. Rozmowy z katem. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  16. Pierwszy września. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  17. Afera mięsna. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  18. Oskarżeni. Śmierć sierżanta Karosa. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  19. Kryptonim Gracz. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  20. Sprawa Emila B.. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  21. Stygmatyczka. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  22. Willa Szczęścia. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  23. Pseudonim Anoda. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  24. Doktor Halina. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  25. Złodziej w sutannie. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  26. Golgota Wrocławska. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  27. Mord założycielski. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  28. Tajny współpracownik. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  29. O prawo głosu. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  30. Prezent dla towarzysza Edwarda G.. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  31. Gry operacyjne. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  32. Prymas w Komańczy. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-20].
  33. Operacja Reszka. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-26].
  34. Wierność. filmpolski.pl. [dostęp 2011-05-26].
  35. Repertuar: Czarnobyl - cztery dni w kwietniu. E-teatr.pl. [dostęp 2011-09-25].