SGang Gwaay (dawniej Wyspa Anthony’ego) – wyspa (2,5 km²[1]) i obszar chronionego krajobrazu, położone na Pacyfiku w zachodniej części Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie. Leżąca w południowej części archipelagu Haida Gwaii oraz Parku Narodowego Gwaii Haans (ang. Gwaii Haanas National Park Reserve and Haida Heritage Site) wyspa zawiera pozostałości SGang Gwaay Llnagaay, wioski Indian Haida (zwanej też Nans Dins lub Ninstints). W 1981 r. wyspę wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

SGang Gwaay[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Kanada

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

III

Numer ref.

157

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1981
na 5. sesji

Położenie na mapie Kolumbii Brytyjskiej
Mapa konturowa Kolumbii Brytyjskiej, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „SGang Gwaay”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „SGang Gwaay”
Ziemia52°05′56,00″N 131°13′03,00″W/52,098890 -131,217500

Obiekt światowego dziedzictwa

edytuj
 
Totemy w 1982

W ruinach istniejącego przez kilka tysięcy lat (o czym świadczą m.in. głębokie na 2 m pokłady wyrzucanych przez mieszkańców muszli) osiedla SGang Gwaay Llnagaay znajdują się m.in. pozostałości długich domów oraz starych totemów i rzeźb cmentarnych – unikatowe obiekty charakterystyczne dla tradycyjnego drewnianego budownictwa plemienia Haidów oraz kultur innych spokrewnionych z nimi ludów tubylczych z Północno-Zachodniego Wybrzeża Ameryki Północnej.

Zamieszkana niegdyś przez ok. 300 osób wioska opustoszała w latach 80. XIX w. w wyniku epidemii, która wyniszczyła niemal wszystkich jej mieszkańców. W latach 30. i 50. XX w. 15 totemów z wioski trafiło do różnych kanadyjskich muzeów, podczas gdy czas, żywioły i przyroda stopniowo niszczyły pozostałości osiedla. Dziś ruiny 10 drewnianych domów i 32 słupów totemowych z pni żywotnika świadczą o czasach świetności i umiejętnościach unikatowej społeczności SGang Gwaay Llnagaay.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. KW, Totemy z Wyspy Antoniego, w: Poznaj Świat, nr 9/1982, s.23, ISSN 0032-6143

Linki zewnętrzne

edytuj