Rym tautologiczny
Rym tautologiczny – zestawienie w pozycji rymowej tego samego słowa. Jako że powtórzenie słowa na końcu wersu to epifora[1], rymy tautologiczne określa się również mianem rymów epiforycznych[2].
- Z Twej śmierci, Jezu, dochodzim żywota.
- Śmierć podejmując dla nas, władzą śmierci
- Bierzesz, a z Twej k nam miłości tej śmierci
- Moc dawasz, co nas wpuszcza do żywota.
- Śmierć, ty godność przechodzisz żywota,
- Bo tobą człek ujść może wiecznej śmierci.
- Nie ma nic nad cię, święta wdzięczna śmierci,
- Droższego ten skarb zmiennego żywota.
- Przeto i mnie zbrzydł żywot; pragnąc śmierci,
- Gdyż śmierć tylko wwieść może do żywota,
- Tak wielka waga w mych zmysłach tej śmierci.
- Tak ja mrąc żyję; konam, tak żywota
- Pochodzę i tak pożądam tej śmierci,
- Że w niej jest rozkosz mojego żywota.
- (Sebastian Grabowiecki, Z Twej śmierci, Jezu, dochodzim żywota)
Rymy tautologiczne występują w wierszu czeskiego poety Josefa Hory[3] :
- Otevřel jsem okno do tmy tekuté,
- hvězdy na mne střikly se slavičím zpěvem.
- Pamatuješ na tmu se slavičím zpěvem
- v oné noci černé, husté, tekuté?
- Otevřel jsem okno do tmy stříbrné,
- kolem mne jak šál se omotal šum jezu.
- Pamatuješ na tu těžkou vůni bezu
- na měkkém dně noci oné stříbrné?
- Otevřel jsem okno do tmy, hovořící
- se slavíkem, jezem, s kruhy na měsíci,
- s doznívajícími kroky na silnici.
- Otevřel jsem okno, kroky zašly v tichu,
- kroky našich dávných, sladkých, plachých hříchů
- po tekuté tmě a po stříbrném tichu.
- (Josef Hora, Okno)
Rym tautologiczny należy odróżnić od rymu homonimicznego, w którym zestawiane są różne słowa o tym samym brzmieniu (homonimy).
Przypisy
edytuj- ↑ Sierotwiński 1966 ↓, s. 77.
- ↑ Brukner i Filip 1997 ↓, s. 111–112.
- ↑ Brukner i Filip 1997 ↓.
Bibliografia
edytuj- Stanisław Sierotwiński , Słownik terminów literackich, Wrocław: Ossolineum, 1966, OCLC 476285 .
- Josef Brukner , Jiří Filip , Poetický slovník, Praga: Mladá fronta, 1997, ISBN 978-80-204-0650-7, OCLC 40059353 (cz.).