Rosko – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Rosko
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

poznańskie

Powiat

czarnkowski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Rosko

Populacja (1960[1])
• liczba ludności


3288

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

3

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

21

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[2] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[3], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[4][5].

Gromadę Rosko z siedzibą GRN w Rosku utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[4] – w powiecie czarnkowskim w woj. poznańskim, na mocy uchwały nr 18/54 WRN w Poznaniu z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[6] Biała, Rosko i Wrzeszczyna ze zniesionej gminy Rosko w tymże powiecie[7]. Dla gromady ustalono 21 członków gromadzkiej rady narodowej[8].

1 lipca 1968 do gromady Rosko włączono miejscowość Ciszkowo z gromady Czarnków w tymże powiecie[9].

4 lipca 1968 do gromady Rosko włączono miejscowości Hamrzysko, Krucz i Kruteczek ze zniesionej gromady Krucz w tymże powiecie[10].

1 stycznia 1969 z gromady Rosko wyłączono część obszaru wsi Ciszkowo, stanowiącą Goraj-Zamek i Goraj-leśnictwo, włączając ją do wsi Góra w gromadzie Czarnków w tymże powiecie[11].

1 stycznia 1970 do gromady Rosko włączono 477,01 ha z miasta Wieleń w tymże powiecie[12][13].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[14].

Przypisy

edytuj
  1. Spis powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. • Wyniki wstępne (do użytku służbowego) • Ludność, mieszkania, budynki oraz gospodarstwa rolne • Województwo poznańskie / miasto Poznań, Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisowe, Warszawa, 1961
  2. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  3. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  4. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  5. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  6. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  7. Uchwała Nr 18/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu czarnkowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 26 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 4 grudnia 1954 r., Nr. 20, Poz. 100)
  8. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Czarnkowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 8 października 1954 r., Nr. 16, Poz. 65)
  9. Uchwała Nr XVII/82/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 1968 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 20 czerwca 1968 r., Nr. 11, Poz. 192)
  10. Uchwała Nr XVII/81/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 1968 r. w sprawie zniesienia, połączenia i utworzenia niektórych gromad w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 20 czerwca 1968 r., Nr. 11, Poz. 191). Wg Dziennika (§3), "uchwała wchodzi w życie po zatwierdzeniu jej przez Radę Ministrów z upływem dni 14 od daty ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu"; uchwała została ogłoszona 20 czerwca 1968, co oznacza że weszła w życie 4 lipca 1968 (14 dni później).
  11. Uchwała Nr XX/94/63 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 17 grudnia 1968 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 20 lutego 1969 r., Nr. 2, Poz. 15)
  12. Dz.U. z 1969 r. nr 37, poz. 320
  13. Zarządzenie Nr 7/70 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 30 stycznia 1970 r. w sprawie szczegółowego określenia granic niektórych miast w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 20 lutego 1970 r., Nr. 2, Poz. 14)
  14. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.