Rewal (gmina)
Rewal – gmina wiejska w województwie zachodniopomorskim, w północnej części powiatu gryfickiego. Jest najmniejszą polską gminą wiejską położoną nad morzem. Siedzibą gminy jest wieś Rewal. Zadłużenie samorządu według stanu na koniec 2016 roku wynosiło 116,8 mln złotych, co stanowiło 149,7% poziomu dochodów (poziom zadłużenia w województwie drugi po gminie Ostrowice[2]).
gmina wiejska | |||||||
Budynek urzędu gminy w Rewalu | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Powiat | |||||||
TERC |
3205072 | ||||||
Siedziba | |||||||
Wójt | |||||||
Powierzchnia |
40,65 km² | ||||||
Populacja (31.12.2016) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość |
95,2 os./km² | ||||||
Nr kierunkowy |
(+48) 91 | ||||||
Tablice rejestracyjne |
ZGY | ||||||
Adres urzędu: ul. Adama Mickiewicza 1972-344 Rewal | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu | |||||||
54°04′57″N 15°01′07″E/54,082500 15,018611 | |||||||
Strona internetowa | |||||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Według danych z 31 grudnia 2016 roku gmina miała 3871 mieszkańców[1].
Teren gminy obejmuje 7 miejscowości: Niechorze, Pobierowo, Pogorzelica, Pustkowo, Rewal, Śliwin, Trzęsacz. Wszystkie z nich tworzą sołectwa.
Geografia
edytujPołożenie
edytujGmina położona jest na Wybrzeżu Trzebiatowskim w dwukilometrowym pasie nad Morzem Bałtyckim w północnej części powiatu gryfickiego i sąsiaduje z gminami: Karnice (od południa) i Trzebiatów (od południowego wschodu) z powiatu gryfickiego oraz z gminami: Dziwnów (od zachodu) i Świerzno (od południowego zachodu) z powiatu kamieńskiego. Odległość z Rewala do siedziby władz powiatu, Gryfic wynosi ok. 25 km.
W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie szczecińskim.
Powierzchnia
edytujWedług danych z 1 stycznia 2014 roku powierzchnia gminy wynosiła 40,65 km²[3]. Gmina stanowi 4,0% powierzchni powiatu.
Według danych z roku 2005 gmina Rewal ma obszar 41,13 km², w tym: użytki rolne 34,4%, lasy i grunty leśne 30,3%[4]
Warunki klimatyczne
edytujGmina, podobnie jak cały obszar Polski, położona jest w strefie klimatu umiarkowanego. Klimat kształtuje się pod wpływem mas powietrza atlantyckiego, bezpośrednio oddziałuje nań Morze Bałtyckie. Średnia temperatura roczna powietrza wynosi 8,5 °C, w najcieplejszym miesiącu (lipiec) temperatura wzrasta do 17 °C, natomiast w styczniu spada do 0 °C. Amplituda roczna wynosi 17 °C. Klimatyczna zima trwa stosunkowo krótko – średnio 25 dni z pokrywą śnieżną, natomiast okres bezprzymrozkowy – około 203 dni. Średnie nasłonecznienie w ciągu dnia wynosi w roku 4,4 godz. Najwyższe wartości osiąga ono w okresie wiosenno–letnim (od maja do sierpnia) – 7,3 godz. Średnia liczba dni pogodnych wynosi 35, natomiast pochmurnych 130. Wilgotność powietrza kształtuje się pod wpływem morza, co powoduje, iż jej wartość jest podwyższona. Średnia roczna wilgotność względna wynosi 82%. Średnia roczna suma opadów stanowi ok. 625 mm. Najwyższe średnie sumy opadów odnotowuje się w lipcu (75 mm), natomiast najniższe w lutym (30 mm). Średnia roczna liczba dni z burzą wynosi 18. W pasie nadmorskim dominują wiatry zachodnie i południowo-zachodnie. Jest to obszar bardzo wietrzny, o czym świadczy mały udział cisz atmosferycznych we wszystkich porach roku (5%). Charakterystyczną cechą spowodowaną położeniem nadmorskim gminy jest występowanie wiatrów lokalnych, tzw. bryzy morskiej i lądowej. Wiatry te osiągają prędkość 5 m/s. Są one wywołane dobową różnicą temperatur pomiędzy morzem a lądem. Na terenie gminy występuje bardzo małe zagrożenie klimatyczne[5]. Stężenie średnioroczne dwutlenku siarki (SO2) wyniosło w 2005 roku 3,3ug/m³, natomiast ditlenku azotu (NO2)– 9,8ug/m³.
Geologia
edytujGmina Rewal położona jest na wale pomorskim. Obejmuje północno-wschodnią część antykliny Kamienia Pomorskiego oraz południowo-zachodnią część synkliny Trzebiatowa. Linią graniczną pomiędzy obiema jednostkami tektoniczno-strukturalnymi jest linia Śliwin – Skrobotowo. W podłożu antykliny Kamienia Pomorskiego i synkliny Trzebiatowa, występują odpowiednio: osady węglanowe jury górnej, piaskowce, mułowce, iłowce jury środkowej przechodzące w wapienie, margle i piaskowce jury górnej w okolicach Trzęsacza i Rewala oraz w utwory mioceńskie (Pobierowo – Pustkowo); mułowce kredy dolnej (Śliwin), iłowce i osady węglanowe kredy górnej (Niechorze i Pogorzelica). Osady czwartorzędowe maja miąższość od 40 do 70 metrów. Zalegają tu także osady zlodowacenia środkowopolskiego (szare i brunatnoszare gliny zwałowe – miąższość od 15 do 30 m, występujące na przemian z warstwami osadów piaszczysto – żwirowych). Wśród osadów plejstoceńskich wyróżnia się piaski, żwiry fluwioglacjalne oraz gliny zwałowe, budujące brzeg klifowy. Przymorska dolina wypełniona jest osadami piaszczystymi, nad nią zalega warstwa osadów organicznych. W wyniku zalegania martwego lodu tworzyły się wytopiska w wyniku czego osadzały się materiały typu jeziornego (piaski i mułki) – okolice jeziora Liwia Łuża. Do utworów holoceńskich zalicza się: piaski, żwiry, mady rzeczne oraz torfy i namuły występujące w głębi lądu; piaski eoliczne zalegające na wydmach oraz budujące wały, piaski morskie plaży.
Rzeźba terenu
edytujFormy ukształtowania powierzchni ziemi:
- w zachodniej części gminy występują wysoczyzny morenowe płaskie i faliste (wysokość bezwzględna wynosi tam ok. 10 – 15 m n.p.m.; zbudowana ona jest z materiałów gliniastych i piaszczystych; obszary oddalone od morza zajmują wydmy lądowe, paraboliczne – o wysokości do 10 m);
- w centralnej i wschodniej części terenu znajdują się: wydmy nadmorskie rozciągające się od Pogorzelicy ku wschodniej części gminy Rewal (wydmy wałowe osiągają tu wysokość do 10 m n.p.m.), plaże oraz mierzeja Liwki (o szerokości 400 – 1200 m i wysokości 1–4 m n.p.m.), która oddziela jezioro Liwia Łuża (jezioro przybrzeżne) od Morza Bałtyckiego;
- w głębi lądu położone są dna ważniejszych dolin marginalnych oraz pradolin Redy – Łaby i Pomorskiej; ich szerokość wynosi 3 km, dno ma płaski kształt i jest zatorfione, teren zaś odwadniają rowy odprowadzające wodę do jeziora Liwia Łuża;
- w zachodniej części wybrzeża występują: klif (o maksymalnej wysokości 20 m n.p.m., na klifie rozpościera się obszar wydm porośniętych lasem sosnowym) oraz plaże.
Stosunki wodne
edytujWody powierzchniowe gminy Rewal stanowią ok. 6% ogólnej powierzchni terenu (2,44 km²). Prawie cały obszar gminy znajduje się w zlewni przymorskiej, w której skład wchodzą 3 mniejsze zlewnie cząstkowe (zlewnia jeziora Liwia Łuża i Liwki, wybrzeże od Dziwny do zlewni Liwki i od niej do zlewni Regi). Granicą jego jest dział wodny przebiegający po wyniosłościach wydm. W części zachodniej i wschodniej znajdują się niewielkie obszary, należące do innych zlewni, odpowiednio: do zlewni Dziwny oraz Regi. W obrębie gminy znajduje się jezioro Liwia Łuża. Jego powierzchnia wynosi około 251 ha. Poziom wody w jeziorze wynosi około 0,4 – 0,5 m. Jest to zbiornik eutroficzny, otoczony szuwarami i w około 20% porośnięty roślinnością. Ze względu na okresowe zasolenie wód jeziora i zrzut wód z oczyszczalni ścieków w Pobierowie mamy do czynienia ze sporym zanieczyszczeniem i skłonnością do degradacji. Zbiornik ten jest własnością Agencji Nieruchomości Rolnych (Oddział Terenowy w Szczecinie). Na wschód od jeziora (ok. 1,5 km) znajduje się Bagno Pogorzelickie, które jest częścią ostoi ptaków[6]. Z jeziora wypływa kanał Liwia Łuża, zanikający na plaży, okresowo zalewany przez Bałtyk. Do Liwii Łuży dopływa Kanał Lądkowski, który odprowadza wody z okolicznych terenów. Do sztucznych cieków należy ponadto Kanał Konarzewski. W gminie brak cieków naturalnych. Geologia obszaru nie sprzyja występowaniu głębinowych wód podziemnych dobrej jakości. Płytko zalegające skały mezozoiczne z licznymi uskokami powodują napływ wód mocno zasolonych, co oddziałuje hydraulicznie na warstwy wodonośne czwartorzędu. W okolicach Niechorza występuje ujęcie kredowych wód mineralizowanych – jony magnezu, sodu, jodu, fluoru, bromu, żelaza. Są to wody o podwyższonej mineralizacji. W Pobierowie i Trzęsaczu znajdują się jurajskie ujęcia, których woda po przebadaniu i analizie może być użyta do przyrodolecznictwa. W niektórych miejscach na terenie gminy wody podziemne mogą mieć wysokie stężenie chlorków, spowodowane ingerencją słonych wód Morza Bałtyckiego. Przybrzeżne wody morskie, przylegające do gminy Rewal badane są corocznie w okresie wiosenno–letnim przez Wojewódzką Stację Sanitarno–Epidemiologiczną w Szczecinie.
Układ osadniczy
edytujW obrębie gminy Rewal położonych jest siedem osad typu wiejskiego. Są to: Pobierowo (976 mieszkańców), Pustkowo (123), Trzęsacz (89), Rewal (893), Niechorze (909), Pogorzelica (109) oraz Śliwin (224). Pierwsze sześć wsi to wielodrożnice. Są to miejscowości typowo turystyczne, praktycznie brak w nich zabudowań typowo rolniczych. Budynki są niskie i najczęściej jednorodzinne. Cechą charakterystyczną jest duża liczba zabudowań związanych z obsługą turystów. Natomiast Śliwin jest ulicówką. Osada ta jest w większym stopniu wsią rolniczą i bardziej nastawioną na agroturystykę. Zabudowa tam jest niska, jednorodzinna. Wszystkie miejscowości, prócz Śliwina położone są bezpośrednio nad Morzem Bałtyckim, zaś Śliwin zlokalizowany jest o ok. 1 km od Rewala w głąb lądu.
Przyroda
edytujFlora
edytujNa terenie gminy Rewal występują lasy Skarbu Państwa administrowane przez Nadleśnictwo Gryfice oraz Urząd Morski w Szczecinie. Nieznaczną część stanowią lasy prywatne – 19 ha. Lasy Państwowe administrują na powierzchni 1040,25 ha. Drzewostany tworzą głównie: sosna, ale także dąb, brzoza, modrzew i świerk.
Oprócz lasów występują także zadrzewienia na terenach nieleśnych. Do ważniejszych skupień drzew poza obszarami lasu należą:
- aleja kasztanowców w Trzęsaczu;
- aleja lipowa i klonowa w Rewalu;
- parki w Trzęsaczu;
- drzewostany cmentarzy.
Natomiast na klifie, na terenie należącym do Urzędu Morskiego 40,7% stanowi bór świeży; 27,8% – bór suchy; 15% – bór mieszany świeży; 11,5% – las mieszany świeży; 2,7% – las świeży; 1,3% – las mieszany wilgotny; 1% – bór wilgotny. Głównym gatunkiem tam występującym jest również sosna, która zajmuje 336,71 ha (81,7%), pozostałe gatunki to dąb – 7,82 ha (2,1%), brzoza – 5,52 ha (1,5%) oraz jesion – 2,68 ha (0,8%). Przeważa tu głównie drzewostan w wieku 31–50 lat.[potrzebny przypis]
Prócz drzew występują tu m.in. następujące rośliny: rokitnik zwyczajny (na klifie), przelot pospolity, lnica wonna – u podnóża klifu, wydmuchrzyca piaskowa, róża polna, głóg jednoszyjkowy, leszczyna, wiśnia ptasia, bez czarny, koniczyna łąkowa, groszek żółty, kostrzewa łąkowa, bylica polna.[potrzebny przypis]
Ochrona przyrody
edytujGmina Rewal jest specyficznym obszarem, ponieważ prócz miejscowości cała należy do Trzebiatowsko–Kołobrzeskiego Pasa Nadmorskiego objętego programem Natura 2000. Znajduje się tam rezerwat ornitologiczny pod nazwą „Jezioro Liwia Łuża”. W pasie przyjeziornym gniazdują takie ptaki jak[7]: łabędź niemy, perkoz dwuczuby, gęgawa, błotniak stawowy, mewa srebrzysta, śmieszka, srokosz, żuraw, wąsatka, krwawodziób, rybitwa zwyczajna.
Ponadto w czasie wędrówek pojawiają się: gęś zbożowa, gęś białoczelna, świstun, rożeniec, krakwa.
Oprócz tego chronionego obszaru, leży tam również zabytkowy park przy pałacu w Trzęsaczu, zajmujący powierzchnię 5 ha, wpisany w rejestr zabytków. Występuje tam także wiele pomników przyrody. W Rewalu są to: ostrokrzew kolczasty (jeden z dwóch w Europie okazów rosnących w formie drzewa – wysokość 5,5 m) oraz jesion wyniosły o wysokości 24 m; w Pustkowie: dąb szypułkowy (wysokość 21 m) i dwa wiązy szypułkowe (wysokość 26 m); w Trzęsaczu: pięć lip drobnolistnych (wysokość 19 m).
Na terenie gminy zlokalizowane są ponadto zespoły krajobrazowo-przyrodnicze[potrzebny przypis]:
- Trzęsacz – część podlegającego abrazji klifu, z plażą, ruinami kościoła i cmentarzem doń przylegającym;
- Niechorze – linia brzegowa oraz fragment wysoczyzny do drogi Śliwn – Niechorze;
- Kanał Liwka – należą do niego Kanał Liwka, pas nadbrzeżny po obu stronach kanału oraz plaża z odcinkiem wałów wydmowych;
- Bielikowe Wydmy – kilka pagórków wydm śródlądowych leżących w kompleksie leśnym „Liwski Las”;
- Dolina dopływu Regi – obszar podmokły w okolicach zarastającego jezioro Konarzewo. Jest to ostoja ptactwa wodno–błotnego.
Historia
edytujDuży napływ turystów rozpoczął się w 1896 roku, kiedy otwarto kolej wąskotorową. Turystyka na tych terenach rozwijała się dynamicznie na początku XX wieku oraz w okresie międzywojennym.[potrzebny przypis] Po II wojnie światowej obszar gminy należy do Polski i jest częścią gminy Karnice[8]. W 1973 roku powstaje gmina Rewal[9], której granice, pomimo zmian podziału administracyjnego Polski, są takie same do dziś.
Administracja i samorząd
edytujW 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy wynosiły 65,2 mln zł, a dochody budżetu 78 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 116,8 mln zł, co stanowiło 149,7% poziomu dochodów (drugi poziom zadłużenia po gminie Ostrowice[2]). Zadłużenie gminy na koniec września 2016 wynosiło blisko 133,7 mln zł. W 2016 r. gmina zawnioskowała do Ministerstwa Finansów o udzielenie pożyczki z budżetu państwa w wysokości blisko 102 mln zł, co zostało rozpatrzone pozytywnie[10].
W 2013 r. dochody budżetu gminy wynosiły 13 828,02 zł na 1 mieszkańca, co było stawiało je na 2. miejscu w województwie[11].
Gmina Rewal jest stowarzyszona w:
- Celowym Związku Gmin R-XXI[12],
- Stowarzyszeniu Gmin Polskich Euroregionu Pomerania[13],
- Stowarzyszeniu Kołobrzeska Grupa Rybacka[14],
- Związku Miast i Gmin Morskich[15].
W latach 2011–2013 gmina była również członkiem Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka Morza i Zalewu[16].
6 maja 2011 Rada Gminy Rewal podjęła uchwałę[17] o nawiązaniu współpracy samorządowej z grecką gminą Pangajon (Kawala, Macedonia Wschodnia i Tracja).
Gmina Rewal jest obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Gryficach i Sądu Okręgowego w Szczecinie[18]. Gmina (właśc. powiat gryficki) jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie[19].
Mieszkańcy gminy Rewal razem z mieszkańcami gminy Trzebiatów wybierają 6 radnych do Rady Powiatu Gryfickiego, a radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 2. Posłów na sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 41, senatora z okręgu nr 98, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu nr 13.
Demografia
edytujMieszkańcy gminy stanowią 5,5% ludności powiatu. W ciągu sześciu lat liczba mieszkańców zwiększyła się o 138 osób. Jedynie w latach 2000 i 2001 odnotowano niewielki spadek.
Struktura płci i wieku gminy Rewal (według GUS, 31 XII 2006) (kryterium ekonomiczne) przedstawia się następująco:
Opis | Ogółem | Mężczyźni | Kobiety | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 3.414 | 100 | 1.667 | 48,8 | 1.747 | 51,2 |
wiek przedprodukcyjny (0 – 17 lat) | 656 | 19,2 | 339 | 9,9 | 317 | 9,3 |
wiek produkcyjny (18 – 65 lat) | 2.277 | 66,7 | 1.186 | 34,7 | 1.091 | 32,0 |
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) | 481 | 14,1 | 142 | 4,2 | 339 | 9,9 |
Największą grupę wiekową stanowią mieszkańcy w przedziale wiekowym 18 – 60 (kobiety), 18 – 65 (mężczyźni).
Piramida wieku społeczeństwa gminy Rewal charakteryzuje się:
- wysokim udziałem ludności w wieku 20 – 54 lat (ponad 54% w roku 2004);
- niskim udziałem średnich roczników wieku produkcyjnego (wpływ niżu demograficznego lat 60.);
- wysokim udziałem ludności w wieku 50 – 59 lat (wpływ wyżu kompensacyjnego);
- nadwyżką liczby mężczyzn w wieku przedprodukcyjnym (maskulinizacja).
- Piramida wieku mieszkańców gminy Rewal w 2014 roku[20].
Rok | Liczba ludności[21] |
---|---|
1995 | 3.045 |
1996 | 3.145 |
1997 | 3.164 |
1998 | 3.142 |
1999 | 3.224 |
2000 | 3.145 |
2001 | 3.165 |
2002 | 3.249 |
2003 | 3.302 |
2004 | 3.317 |
2005 | 3.371 |
2006 | 3.441 |
2007 | 3.439 |
Gospodarka
edytujRybołówstwo i rolnictwo
edytujRodzaj użytków rolnych | Powierzchnia[22] |
---|---|
Grunty orne | 751 ha |
Sady | 4 ha |
Łąki | 471 ha |
Pastwiska | 141 ha |
Σ | 1367 ha |
Rybołówstwo rozwija się w Rewalu i Niechorzu przy zlokalizowanych tam przystaniach rybackich.
Przemysł i budownictwo
edytujZe względu na położenie w pasie nadmorskim, zabroniona jest tam jakakolwiek działalność przemysłowa (prócz podstawowego przemysłu spożywczego). Zatrudnionych w przemyśle i budownictwie w 2004 roku były 732 osoby (stan z dn. 31 grudnia)[22]. W budownictwie widoczny jest wzrost zatrudnienia w okresie wiosennym, z powodu prowadzonych prac budowlanych związanych z przygotowaniami obiektów turystycznych do zbliżającego się sezonu.
Usługi
edytujOprócz podstawowych usług, tj. sklepy ogólnospożywcze, tekstylne, zakłady fryzjerskie, handel związany z pamiątkami oraz akcesoriami plażowymi, a także zakłady gastronomiczne otwierane w większości jedynie w trakcie sezonu letniego.
W gminie czynne są 3 placówki Poczty Polskiej (Niechorze, Pobierowo, Rewal)[23] i punkt obsługi przesyłek InPost w Niechorzu[24].
Infrastruktura techniczna
edytujMiejscowość | Liczba abonentów[potrzebny przypis] |
---|---|
Pobierowo | 589 |
Pustkowo | 65 |
Trzęsacz | 47 |
Śliwin | 100 |
Niechorze | 402 |
Pogorzelica | 137 |
Rewal | 436 |
Σ | 1780 |
Sieć telekomunikacyjna pokrywa wszystkie wsie gminy (31.12.2003). Liczba abonentów korzystających z usług telekomunikacyjnych jest wysoka i wynosi 536 na 1000 mieszkańców. Obszar całej gminy objęty jest zasięgiem wszystkich operatorów telefonii komórkowej.
Energia elektryczna dla zwykłych odbiorców jest dostarczana drogą nadziemną. Głównym źródłem ciepła w gminie jest gaz ziemny. Dostęp do niego mają wszystkie miejscowości, długość gazociągów wynosi 68,2 km.
Gmina produkuje 880 ton odpadów rocznie. Obecnie usuwaniem odpadów zajmują się przystosowane do tego firmy. Zostają one wywożone poza teren gminy. W roku 2002 gmina Rewal przystąpiła do Celowego Związku Gmin R-XXI, którego celem jest minimalizacja ilości odpadów wytwarzanych w sektorze komunalnym oraz wdrożenie nowoczesnego systemu ich odzysku i unieszkodliwiania, spełniającego standardy Unii Europejskiej. W ramach CZG R-XXI budowany jest Regionalny Zakład Zagospodarowania Odpadów w Słajsinie.
Miejscowości gminy Rewal zaopatrywane są w wodę pochodzącą z gminnej sieci wodociągowej. Cała gmina objęta jest siecią wodociągową o długości 55,7 km. Gmina Rewal w całości pokryta jest przez sieć kanalizacyjną. Ilość powstających ścieków waha się od 1500 m³ do 9000 m³ w sezonie letnim. Oczyszczane są one przez biologiczną oczyszczalnię ścieków w Pobierowie. Dziennie oczyszczalnia oczyszcza 12 500 m³ ścieków.[potrzebny przypis]
Transport
edytujDrogi
edytujNa obszarze gminy znajdują się następujące szlaki komunikacyjne: drogi gminne, drogi powiatowe, droga wojewódzka oraz linia kolei wąskotorowej. Ogólna długość sieci drogowej w gminie Rewal wynosi 82 km, w tym dróg gminnych – 56 km, zaś powiatowych 13 km. Przez jej terytorium przebiega fragment drogi wojewódzkiej nr 102 (Międzyzdroje – Kołobrzeg) o długości 13 km. Gęstość dróg równa jest 229,3 km na 100 km².
Kolej
edytujRewal uzyskał połączenie kolejowe w 1896 roku po wybudowaniu kolei wąskotorowej z Gryfic Wąsk. do Niechorza o początkowej szerokości 750 mm, zmienionej w 1900 roku na 1000 mm. W 1913 roku linię przedłużono do Trzebiatowa Wąsk. łącząc ją ze wschodnią linią z Gryfic Wąsk. przez Brojce. W 1991 i 1996 roku zamknięto wschodnią linię, a w 1999 roku fragment zachodniej z Pogorzelicy Gryf. do Trzebiatowa Wąsk. Linia z Gryfic Wąskotorowych do Pogorzelicy Gryfickiej jest obecnie jedyną czynną linią kolei wąskotorowej w województwie. Obecnie w gminie czynnych jest 5 stacji: Trzęsacz, Rewal, Śliwin, Niechorze i Pogorzelica.
Turystyka
edytujPrzez gminę przebiegają 3 szlaki turystyczne:
- Szlak Nadmorski im. Czesława Piskorskiego (Europejski Szlak Dalekobieżny E-9) (11,9 km[25]) przebiega przez całe wybrzeże Pomorza Zachodniego, w gminie przez: Pobierowo, Pustkowo, Trzęsacz, Rewal, Niechorze;
- Szlak Pobrzeża Rewalskiego (12,8 km) przebiega przez: Pobierowo, Gostyń, Dreżewo, Trzęsacz;
- Szlak Liwiej Łuży (9,8 km) przebiega przez Niechorze, Pogorzelica, Skalno, Liwia Łuża, Niechorze
Zabytki
edytujDo rejestru zabytków, które zostały objęte ochroną prawną należą:
- Latarnia Morska Niechorze z 1866 roku
- ruiny kościoła w Trzęsaczu z przełomu XIV/XV wieku
- rybacka zabudowa na rynku w Niechorzu – pochodzi ona z XVIII–XIX wieku
- neogotycki kościół z drugiej połowy XIX wieku w Trzęsaczu
- zespół pałacowo–folwarczny w Trzęsaczu – budowla datowana jest na XVIII–XIX wiek
- stanowisko archeologiczne w Śliwinie – grodzisko z wczesnego średniowiecza, a także punkt ze starożytności oraz okresu wpływów rzymskich.
- Nadmorska Kolej Wąskotorowa
Muzeum
edytujW gminie funkcjonuje także Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu. Ekspozycję otwarto w czerwcu 1944 roku. Jest ona prezentowana w trzech niewielkich salach oraz w plenerze. Wystawa ukazuje specyfikę zawodu rybaka oraz interesujący wycinek kultury pomorskiej. W plenerze prezentowana jest wystawa łodzi rybackich, które przekazali jako dar sami rybacy.
Baza noclegowa
edytujW gminie funkcjonowało w 2005 roku[26]:
- 1 hotel (kategoria **) całoroczny, 300 miejsc noclegowych, korzystających 7835 osób (w tym 2717 z zagranicy);
- 3 pensjonaty, 126 miejsc noclegowych, 2316 korzystających (w tym 544 z zagranicy);
- 1 schronisko młodzieżowe, 134 miejsc noclegowych, 2426 turystów (w tym 22 z zagranicy);
- 43 ośrodki wczasowe (w tym 14 całorocznych), 6471 miejsc noclegowych (w tym 2783 całoroczne), korzystających 50 676 (w tym 7568 z zagranicy);
- 6 ośrodków kolonijnych, 1305 miejsc noclegowych, 4799 korzystających (w tym 7 z zagranicy);
- 7 ośrodków szkoleniowo-wypoczynkowych (w tym 4 całoroczne), 1032 miejsc noclegowych (w tym 578 całorocznych), korzystających 12 086 (w tym 145 z zagranicy);
- 2 kempingi, 536 miejsc noclegowych, 1368 korzystających (w tym 790 z zagranicy);
- 3 pola biwakowe, 223 miejsc noclegowych, 1328 korzystających (w tym 35 z zagranicy);
- 6 zespołów ogólnodostępnych domków turystycznych, 410 miejsc noclegowych, 1389 korzystających (w tym 29 z zagranicy);
- 9 obiektów pozostałych (w tym 1 obiekt hotelowy całoroczny), 274 miejsc noclegowych, 975 korzystających (w tym 213 z zagranicy).
Opieka zdrowotna i społeczna
edytujNa terenie gminy Rewal zlokalizowane są trzy ośrodki zdrowia (Rewal, Pobierowo, Niechorze), które świadczą podstawowe usługi medyczne. Oprócz tego funkcjonują również gabinety prywatne. W sezonie turystycznym ze względu na wzmożony ruch odwiedzających gminę, ośrodki zatrudniają dodatkowych specjalistów oraz do ich dyspozycji jest karetka. Opiekę społeczną zapewnia znajdujący się w gminie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, przy którym działa Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Ogólnie w tych dwóch instytucjach zatrudnionych jest 24 osób. W 2003 roku opieką społeczną objętych było 400 osób, a ponadto pomocy socjalnej udzielono 189 osobom.[potrzebny przypis]
Oświata
edytujWychowanie przedszkolne zapewniają tam 3 przedszkola samorządowe (Niechorze – 40 dzieci, Rewal – 45, Pobierowo – 42; rok szkolny 2003/2004) oraz przedszkole prowadzone przez siostry służebniczki w Niechorzu (15 dzieci). W gminie Rewal działają 3 szkoły podstawowe (Rewal – 102 uczniów, Niechorze – 90, Pobierowo – 67; rok szkolny 2003/2004) oraz dwa gimnazja publiczne (Pobierowo – 40 uczniów, Rewal – 140; rok szkolny 2003/2004). Wykształcenie średnie zapewnia liceum ogólnokształcące mieszczące się w miejscowości Rewal. Kadra nauczycielska liczy 67 osób. Szkoła podstawowa i gimnazjum w Pobierowie funkcjonuje w ramach Zespołu Szkół Ogólnokształcących – Centrum Edukacyjnego archidiecezji szczecińsko–kamieńskiej. Gimnazjum, szkoła podstawowa i przedszkole w Rewalu działa w ramach Zespołu Szkół Sportowych w Rewalu.
Bezpieczeństwo
edytujW Rewalu usytuowany jest posterunek Powiatowej Komendy Policji w Gryficach. Obejmuje on swym działaniem gminę Rewal oraz gminę Karnice.
Na obszarze gminy funkcjonuje ponadto straż gminna, która została powołana w 1996 roku. Jej siedziba mieści się obok posterunku policji w Rewalu. Straż gminna spełnia takie zadania, jak np. ochrona spokoju i porządku publicznego, kontrola ruchu drogowego, zabezpieczanie miejsca przestępstwa, ochrona porządku podczas zgromadzeń oraz imprez publicznych.
W gminie jest także Ochotnicza Straż Pożarna, w której skład wchodzą placówki w Niechorzu i Pobierowie. Liczą one około 50 czynnych strażaków oraz ratowników (w tym płetwonurków). Jej podstawowymi celami jest gaszenie pożarów, walka z żywiołami oraz ratownictwo medyczne, ekologiczne, chemiczne oraz technologiczne. Jednostka w Niechorzu posiada:
- średni samochód ratowniczo-drogowy;
- ciężki samochód gaśniczo-ratowniczy;
- łódź motorowa z przyczepą;
- samochód terenowy do ratownictwa wodnego;
- sprzęt do bezpośredniego ratowania ludzi;
- sprzęt do nurkowania.
W posiadaniu jednostki w Pobierowie znajdują się:
- średni samochód ratowniczo-drogowy;
- ciężki samochód gaśniczo–ratowniczy;
- lekki samochód ratowniczo-drogowy;
- sprzęt do bezpośredniego ratowania ludzi.
Zlokalizowana w gminie jest również Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Rewalu. Prowadzi ona swoją działalność na terenie wszystkich gmin powiatu gryfickiego oraz w gminach: Świerzno i Dziwnów należących do powiatu kamieńskiego. W placówce zatrudnionych jest 36 funkcjonariuszy. Obsługują oni dwa przejścia graniczne położone poza granicami gminy Rewal: w Dziwnowie oraz Mrzeżynie.
W okresie letnim działa ratownictwo morskie. Około 80 ratowników zapewnia bezpieczeństwo na 6 kąpieliskach strzeżonych (o łącznej długości ok. 2000 m). Ochroną turystów na tychże kąpieliskach zajmują się wynajęte, specjalistyczne firmy ratownicze, wyposażone w profesjonalny sprzęt.[potrzebny przypis]
Kultura i sport
edytujW ramach kultury w gminie istnieją takie instytucje; jak: kino w Pobierowie oraz trzy biblioteki działające przy szkołach podstawowych.
W Rewalu znajduje się duża hala sportowo-widowiskowa o olimpijskich rozmiarach parkietu oraz przylegające do niej boisko wraz z bieżnią. Oprócz tego znajdują się tam korty tenisowe. Ponadto przy każdej ze szkół znajduje się boisko sportowe oraz sale gimnastyczne. W gminie prowadzi działalność Ludowy Klub Sportowy „Wybrzeże Rewalskie Rewal”, występujący obecnie (sezon 2006/2007) w grupie zachodniopomorskiej IV ligi.
Stowarzyszenia
edytujNa obszarze gminy działa również kilka stowarzyszeń:
- Stowarzyszenie Miłośników Rybołówstwa Morskiego,
- Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów,
- Stowarzyszenie Śpiewacze "Amber Singers",
- Rewalska Organizacja Turystyczna,
- Stowarzyszenie Miłośników Latarń Morskich,
- Stowarzyszenie "Aktywni Kulturalnie"
Ciekawostki
edytuj- Podczas II tury wyborów prezydenckich w Polsce w 2010 roku w Gminie Rewal odnotowano największą frekwencję w kraju – 90,03%. Mieszkańcy tej Gminy oraz turyści posiadający zaświadczenia do głosowania oddali łącznie 11.543 głosów, z czego 61 uznano za nieważne[27].
- 9 oraz 10 lipca 2010 roku w Rewalu gościła kamera programu Kawa czy herbata? emitowanego na żywo na kanale TVP1[28].
Galeria
edytuj-
Niechorze – zabytkowy dom rybacki na rynku
-
Niechorze - kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika
-
Trzęsacz – ruiny kościoła na klifie
-
Trzęsacz – zespół pałacowo–folwarczny
-
Trzęsacz - kościół pw. Miłosierdzia Bożego
-
Pustkowo - Bałtycki Krzyż Nadziei
-
Pogorzelica - kościół filialny pw. Wniebowzięcia NMP
-
Pobierowo - Magiczny Domek
-
Pobierowo - kościół pw. Najświętszego Odkupiciela
-
Śliwin – stacja wąskotorówki
-
Rewal - kościół pw. Najświętszego Zbawiciela
.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 30 maja 2017, ISSN 2451-2087 .
- ↑ a b Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2014-07-24. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
- ↑ Koźmiński Cz., Michalska B., Atlas zasobów i zagrożeń klimatycznych Pomorza, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Szczecin, 2004.
- ↑ Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Ostoje ptaków w Polsce, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Gdańsk 1994.
- ↑ Herbach J. (red), Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie i śródlądowe solniska i wydmy. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 1, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004.
- ↑ Gmina Karnice była wtedy 1 z 8 gmin zbiorowych w powiecie Gryfice.
- ↑ Na mocy uchwały nr XV/116/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 7 XII 1972 r.
- ↑ Ponad 100 mln zł pożyczki dla zadłużonej gminy Rewal. Bankier.pl, 2016-12-15. [dostęp 2017-08-20].
- ↑ Wybrane cechy w latach (2013) > Kategoria:Dochody i wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego > Grupa:Dochody budżetów gmin i miast na prawach powiatu > Podgrupa: Dochody na 1 mieszkańca (NTS-5, dane za lata 2002–2013). [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-11-06].
- ↑ Statut. Celowy Związek Gmin R-XXI.
- ↑ BIP Gminy Rewal.
- ↑ BIP Gminy Rewal.
- ↑ BIP Gminy Rewal.
- ↑ BIP Gminy Rewal.
- ↑ Uchwała Nr IX/56/11 Rady Gminy Rewal z dn. 26 maja 2011 – w sprawie nawiązania współpracy samorządowej z Gminą Paggaio.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. ws. ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1223).
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. ws. obszarów właściwości miejscowej samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925).
- ↑ Gmina Rewal w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS, Bank Danych Regionalnych, faktyczne miejsce zamieszkania, stan na 30.VI.
- ↑ a b Dane dla jednostki podziału terytorialnego. [w:] Bank Danych Regionalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2010-03-31]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka placówek Poczty Polskiej. Poczta Polska Spółka Akcyjna. [dostęp 2017-08-19].
- ↑ Znajdź punkt InPost. InPost SA. [dostęp 2017-08-19].
- ↑ Długość szlaku na terenie gminy.
- ↑ Województwo Zachodniopomorskie – Podregiony, Powiaty, Gminy – 2004, US Szczecin, Szczecin 2005.
- ↑ Wybory Prezydenckie 2010 – wyniki głosowania II tury z podziałem na województwa (pol.) – prezydent2010.pkw.gov.pl, 05.07.2010 [dostęp 6 lipca 2010].
- ↑ Kawa czy herbata? [online], TVP, 8 lipca 2010 [dostęp 2010-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2010-07-12] .