Citoid – narzędzie ułatwiające wstawianie przypisów, dostępne w edytorze wizualnym (VE). Za pomocą programu Zotero wyszukuje dane bibliograficzne na podstawie podanego numeru DOI, ISBN, PMID lub adresu URL a także samo uzupełnia automatycznie dobrany szablon cytowania. W polskojęzycznej Wikipedii jest dostępne od czerwca 2015.


Użycie Citoida

edytuj
By go uruchomić, wystarczy umieścić kursor w miejscu, w którym chcemy wstawić przypis, a następnie kliknąć w przycisk „Przypis” w górnym menu lub użyć skrótu klawiszowego Ctrl+K.

Pojawi się okno, w którym wystarczy wkleić link do źródła. Można użyć skrótu klawiaturowego Ctrl+V lub prawego przycisku myszy i polecenia „Wklej” z rozwijanej listy.

Aby zmienić lub usunąć istniejący link, kliknij na niego, a następnie na ikonę linków, która pojawi się obok. Możesz też kliknąć na taką samą ikonę na pasku narzędzi lub użyć skrótu klawiszowego Ctrl+V.

Możesz wtedy zmienić adres linku albo usunąć link klikając ikonę Usuń (kosz) znajdującą się w prawym górnym rogu okna.


Jeśli w treści artykułu istnieje już przypis, którego jedyną treścią jest adres URL, możesz spróbować przekonwertować go. Wystarczy kliknąć w taki przypis w tekście, a następnie wybrać przycisk „Konwertuj”. Citoid spróbuje pobrać wszystkie dane tak samo jak w przypadku nowo dodawanych przypisów.

Translatory

edytuj

Silnik Zotero

edytuj

Silnikiem stojącym za Citoidem jest Zotero, wolny i otwarty program komputerowy służący do zarządzania bibliografią i przypisami bibliograficznymi oraz do organizacji źródeł podczas pisania prac naukowych. Citoid sprawdza czy dla danego adresu URL istnieje już odpowiednia wtyczka translatora Zotero tłumacząca poszczególne części strony na odpowiednie pola wewnętrznego silnika (editor2-first, editor2-last, publicationTitle itp.), a następnie dzięki odpowiednio zdefiniowanym danym <templatedata> w kodzie szablonów cytowania tłumaczy pobrane informacje na pola szablonów (autor, tytuł, opublikowany itd.). Lista pól Citoida i odpowiadających im pól MediaWiki dostępna jest tutaj.

Wtyczki umożliwiają także poprawne rozpoznanie cytowanego źródła. Przykładowo wtyczka dla The Economist rozpoznaje teksty w internetowym wydaniu jako artykuły prasowe, a nie jako stronę internetową. Z kolei wtyczki dla programów wykorzystywanych przez biblioteki pozwalają stworzyć przypis nie do strony danej biblioteki, a do opisanej w katalogu publikacji.

Jeśli w bazie translatorów brakuje wtyczki dla danej strony, program próbuje pobrać te dane samodzielnie przy użyciu wtyczki domyślnej za pomocą analizy podstawowych pól kodu. W najgorszym razie rozpozna jedynie link do strony i jej tytuł.

Najwięcej translatorów dostępnych jest dla stron angielskojęzycznych, brakuje wtyczek napisanych dla polskich czasopism, bibliotek czy archiwów. Mimo tego wiele z nich jest obsługiwanych, m.in. biblioteki korzystające z oprogramowania OPAC, WebOPAC, InnoPAC czy Polaris. By w łatwy sposób pobrać wszystkie dane bibliograficzne polskiej publikacji książkowej, najłatwiej użyć linku z Google Books lub znaleźć ją w bazie WorldCat.

Materiały potrzebne do napisania translatora dla dotychczas nieobsługiwanego źródła można znaleźć na stronie Zotero.

Tabela regulująca, który szablon cytowania używany jest w konkretnej sytuacji, znajduje się na stronie MediaWiki:Citoid-template-type-map.json.

Obsługa Google Books, Biblioteki Narodowej itd.

edytuj

Citoid ułatwia formatowanie przypisów nawet wtedy, kiedy korzystamy z publikacji papierowych. Często łatwiej jest znaleźć publikację w którymś z katalogów internetowych i dodać ją do bibliografii kilkoma kliknięciami, niż ręcznie wpisywać wszystkie dane, numery ISBN itd. Niektóre katalogi, jak na przykład Google Books, działają bez problemu: wystarczy wkleić link (adres url) do pozycji i Citoid zaskoczy. Linki z Google Books Citoid rozpoznaje prawidłowo w każdej sytuacji, zarówno w przypadku otwarcia pojedynczej strony z książki, strony opisu, jak i linku skróconego.

Nieco trudniej jest z książkami wynajdowanymi w katalogach Biblioteki Narodowej (BN).

W starym katalogu korzystającym z systemu OPAC link uzyskany w wyniku prostego wyszukania nie zaskoczy w Citoidzie. Należy go najpierw zapisać w systemie bibliotecznym (trzecia od lewej czerwona ikona na górze strony), następnie kliknąć w „Pokaż zapisane” i wybrać odpowiednią pozycję z listy. Dopiero ten adres url będzie współpracował z Citoidem.

Nowy katalog BN działa tylko częściowo. Najwygodniej jest znaleźć szukaną pozycję a następnie kliknąć w „Katalog OPAC” w menu po prawej stronie (sekcja „Zobacz również:”). Otworzy się stary katalog OPAC, z którego link url Citoid zinterpretuje bez problemów.

W przypadku artykułów kliknięcie w wynik wyszukiwania i skopiowanie linku zwróci błąd Citoida. Ten sam link zadziała w ograniczonym zakresie, jeśli wytnie się z adresu frazę ?lang=pol&suite=cobalt.