Wikipedia

Peter Strauss

amerykański aktor

Peter Lawrence Strauss[1] (ur. 20 lutego 1947 w Croton-on-Hudson) – amerykański aktor[2]. Odtwórca roli Rudy’ego Jordache'a w miniserialu ABC Pogoda dla bogaczy (Rich Man, Poor Man, 1976–1977). Laureat nagrody Emmy jako wybitny główny aktor w serialu limitowanym lub specjalnym za rolę Larry’ego Murphy’ego w filmie ABC Jerycho Mila (The Jericho Mile, 1979)[3].

Peter Strauss
Ilustracja
Peter Strauss na premierze F.I.S.T. (1978)
Imię i nazwisko

Peter Lawrence Strauss

Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1947
Croton-on-Hudson

Zawód

aktor, producent filmowy

Współmałżonek

Beverly Baker Paulding (1973–1979; rozwód)
Nicole Fons (1983–1994; rozwód)
Rachel Ticotin (od 1998)

Lata aktywności

od 1969

Multimedia w Wikimedia Commons

Była pięciokrotnie nominowany do Złotego Globu (1977, 1982, 1984, 1986, 1994) i trzykrotnie do nagrody Emmy (1976, 1979, 1981)[4].

Wraz z Richardem Chamberlainem, Cheryl Ladd i Victorią Principal, Strauss stał się jednym z mocarnych postaci filmów stworzonych dla telewizji[5][6]. Jego role w tym gatunku obejmowały tytułowe postacie w filmach: Joego Kennedy’ego Jr. w dramacie biograficznym Młody Joe, Zapomniany Kennedy (Young Joe, the Forgotten Kennedy, 1977), detektywa w dramacie kryminalnym Blake’a Edwardsa Peter Gunn (1989) i Larry’ego McLindena w dramacie biograficznym Mój syn (Thicker Than Blood: The Larry McLinden Story, 1995).

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się i dorastał w Croton-on-Hudson w stanie Nowy Jork w rodzinie żydowskiej[7][8], jako syn Antonie „Tonie” (z domu Weisenfeld)[9] i Warrena B. Straussa, pochodzącego z Niemiec importera wina[10].

W 1965 ukończył szkołę średnią dla chłopców Hackley School w Tarrytown, w stanie Nowym Jorku[11]. W 1969 ukończył Northwestern University w Evanston, w stanie Illinois.

Kariera

edytuj

Zainteresował się aktorstwem już we wczesnej młodości i jako nastolatek brał udział w przedstawieniach Jak wam się podoba i Romeo i Julia podczas Szekspirowskiego Festiwalu Croton, a podczas wakacji uczęszczał do Pocono Playhouse w Pensylwanii i Ogunquit Playhouse w Maine.

Po raz pierwszy pojawił się na profesjonalnej scenie w spektaklu Taniec z sąsiedztwa (The Dance Next Door, 1969) w Mark Taper Forum w Los Angeles, gdzie występował potem w sztukach Pamięć z brudnym człowiekiem (The Mind with the Dirty Man), Proces Catonsville Nine (The Trial of the Catonsville Nine) oraz Einstein i niedźwiedź polarny (Einstein and the Polar Bear, 1981) Toma Griffina na Broadwayu, a powrócił na scenę nowojorską w sztukach Jona Robina Baitza Chinese Friends i Sabina[12].

Po debiucie na dużym ekranie w dramacie Cześć, bohaterze! (Hail, Hero!, 1969) z udziałem Michaela Douglasa[13], zagrał główną rolę szeregowego Honusa z oddziału kawalerii w westernie Niebieski żołnierz (Soldier Blue, 1970). Aktorskie sukcesy odnosił jednak na małym ekranie. Rola Rudy’ego Jordache'a, syna niemieckich imigrantów realizującego amerykański sen, który zostaje wpływowym senatorem w Kongresie USA w serialu ABC Pogoda dla bogaczy (Rich Man, Poor Man, 1976-77) przyniosła mu hiszpańską nagrodę TP de Oro oraz nominację do nagród – Emmy i Złotego Globu. Za postać Larry’ego „Raina” Murphy’ego, który został skazany za morderstwo swojego ojca, co uważa za usprawiedliwione, ponieważ jego ojciec zgwałcił jego przyrodnią siostrę i odsiaduje dożywocie w więzieniu stanowym Folsom, który stał się olimpijskim biegaczem w telewizyjnym dramacie sportowym Michaela Manna Jerycho Mila (The Jericho Mile, 1979) otrzymał nagrodę Emmy[14]. Kolejne role, które cieszyły się popularnością i uznaniem krytyki, to: Eleazar ben Yair w miniserialu historycznym ABC Antagoniści (Masada, 1981), Abel Rosnovski w miniserialu CBS Kain i Abel (Kane & Abel, 1985) i agent CIA Romulus w thrillerze NBC Braterstwo Róży (Brotherhood of the Rose, 1989)[15].

W 2003 wystąpił w reklamie Miracle-Gro Plant Food.

Życie prywatne

edytuj

Był dwukrotnym rozwodnikiem. 21 stycznia 1973 ożenił się z Beverly Baker Paulding. 11 grudnia 1979 doszło do rozwodu[16]. 9 lipca 1983 zawarł związek małżeński z Nicole Fons, z którą ma dwóch synów – Justina i Tristana (ur. 1985)[17]. W 1994 Strauss i Fons rozwiedli się. W 1997 związał się z aktorką Rachel Ticotin, którą poślubił 31 grudnia 1998[18].

Został właścicielem plantacji cytrusów[19].

23 marca 2008 tuż przed południem zaatakował go pitbull, który przez pół godziny znęcał się, a następnie został złapany, gdy zaatakował kolejnego ranczera. Na nieprzytomnego aktora natknął się jeden z pracowników rancza. Strauss trafił na ostry dyżur szpitala rejonowego Ojai Valley, gdzie lekarze stoczyli pięciogodzinną walkę o jego życie. Zęby pitbulla rozerwały mu mięśnie łydek. Rany na jego jednej nodze wymagały założenia ponad tysiąca szwów[20].

Filmografia

edytuj

Filmy fabularne

edytuj
  • 1969: Cześć, bohaterze! (Hail, Hero!) jako Frank Dixon
  • 1970: Niebieski żołnierz (Soldier Blue) jako Honus Gent
  • 1971: Człowiek legendy (Il Sergente Klems)
  • 1972: The Trial of the Catonsville Nine jako Thomas Lewis
  • 1976: Ostatni z wielkich (The Last Tycoon) jako Wylie
  • 1982: Dzielna pani Brisby (The Secret of NIMH) jako Justin (głos)
  • 1983: Kosmiczne łowy (Spacehunter: Adventures in the Forbidden Zone) jako Wolff
  • 1995: Na żywo (Nick of Time) jako Brendan Grant
  • 1997: Klucze do miasta (Keys to Tulsa) jako Chip Carlson
  • 2005: xXx 2: Następny poziom (xXx: State of the Union) jako prezydent James Sanford
  • 2007: Licencja na miłość (Licence to wed) jako pan Jones

Filmy TV

edytuj
  • 1973: The Man Without a Country jako Arthur Danforth
  • 1974: Judgement: The Court Martial of the Tiger of Malaya – General Yamashita jako prawnik
  • 1975: Attack on Terror: The FBI vs. the Ku Klux Klan jako Ben Jacobs
  • 1977: Young Joe, the Forgotten Kennedy jako Joseph Kennedy Jr.
  • 1979: The Jericho Mile jako Larry 'Rain' Murphy
  • 1980: Angel on My Shoulder jako Eddie Kagel
  • 1981: A Whale for the Killing jako Charles Landon
  • 1983: Serce stali (Heart of Steel) jako Emory
  • 1986: Under Siege jako John Garry
  • 1986: The Penalty Phase jako sędzia Kenneth Hoffman
  • 1987: Proud Men jako Charley MacLeod Jr.
  • 1989: Peter Gunn jako Peter Gunn
  • 1989: Braterstwo Róży (Brotherhood of the Rose) jako Romulus
  • 1990: 83 godziny do świtu (83 Hours 'Til Dawn) jako Wayne Stracton
  • 1991: Czarny anioł (Flight of Black Angel) jako pułkownik Matt Ryan, Callsign Ringleader
  • 1992: Trial: The Price of Passion jako Warren Blackburn
  • 1992: Przestępca jest wśród nas (Fugitive Among Us) jako Max Cole
  • 1993: Mężczyźni o tym nie mówią (Men Don't Tell) jako Ed MacAffrey
  • 1994: Więzy krwi (Thicker Than Blood: The Larry McLinden Story) jako Larry McLinden
  • 1994: Pojednanie (Reunion) jako Sam Yates
  • 1994: The Yearling jako Ezra „Penny” Baxter
  • 1995: Teksański rozwód (Texas Justice) jako Thomas Cullen Davis
  • 1996: In the Lake of the Woods jako John Waylan
  • 1999: Owoce miłości (Seasons of Love) jako Thomas Linthorne
  • 1999: Joanna D’Arc (Joan of Arc) jako La Hire
  • 2000: Tata kowboj (A Father's Choice) jako Charlie McClain
  • 2001: Niesamowita częstotliwość 2 (Strange Frequency 2) jako Ben Stanton
  • 2001: Morderstwo w Orient Expressie (Murder on the Orient Express) jako pan Samuel Ratchett
  • 2003: 111 Gramercy Park jako Turk Karnegian
  • 2014: Sugar Daddies jako Grant Zager

Seriale TV

edytuj
 
Susan Blakely i Peter Strauss w serialu Pogoda dla bogaczy (1976)
  • 1970: Młodzi prawnicy (The Young Lawyers) jako Stuart
  • 1971–1975: Centrum medyczne (Medical Center) jako Lloyd Halloran
  • 1972–1975: Ulice San Francisco (The Streets of San Francisco) jako Bobby Jepsen
  • 1973: Mary Tyler Moore jako Stephen
  • 1974: Hawaii Five-O jako Tom Morgan
  • 1974: Cannon jako Dave Nordorff
  • 1974: Barnaby Jones jako Clay Wakefield
  • 1976–1977: Pogoda dla bogaczy (Rich Man, Poor Man) jako Rudy Jordache
  • 1981: Masada jako Eleazar ben Yair
  • 1985: Czuła jest noc (Tender Is the Night) jako Dick Diver
  • 1985: Kain i Abel (Kane & Abel) jako Abel Rosnovski
  • 1994: Batman Dr Steven Carlyle
  • 1996: Incredible Hulk (The Incredible Hulk) jako Walter Langkowski (głos)
  • 1996: Prawdziwe przygody Jonny’ego Questa (The Real Adventures of Jonny Quest) jako Lab Guard
  • 1996: Duckman: Private Dick/Family Man jako Narrator
  • 1996: Biker Mice from Mars jako Stoker
  • 1996–1997: Moloney jako dr Nicholas Moloney
  • 2001: Niesamowita częstotliwość (Strange Frequency) jako Ben Stanton
  • 2002: Ciało i dusza (Body & Soul) jako dr Isaac Braun
  • 2003: Dziesięcioro przykazań – opowieści dla dzieci jako Mojżesz (głos)
  • 2004: Prawo i porządek (Law & Order) jako dr Paul Cedars
  • 2005: Instynkt mordercy (Killer Instinct)jako Robert Hale
  • 2006–2007: Biker Mice From Mars jako Stoker (głos)
  • 2006: Dlaczego (The Way)
  • 2007: Seks, kasa i kłopoty (Dirty Sexy Money) jako Devlin „Dutch” George
  • 2010: Bananowy doktor (Royal Pains) jako Graham Barnes
  • 2010: Prawo i porządek: sekcja specjalna (Law & Order: Special Victims Unit) jako Kevin Burton

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Peter Strauss. Listal. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  2. ↑ Peter Strauss Biography & TV / Movie Credits. TVRage.Com. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  3. ↑ Peter Strauss Awards. AllMovie. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
  4. ↑ Peter Strauss Awards. FamousFix. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
  5. ↑ Morgan Gendel, The Up–And–Coming Season, „Los Angeles Times”, 15 października 1985 [dostęp 2016-02-17] (ang.).
  6. ↑ Hal Erickson: Peter Strauss Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-19]. (ang.).
  7. ↑ David Kelly, The Life of a Cowboy Is Knowing the Ropes, „Los Angeles Times”, 29 maja 2001 [dostęp 2016-02-17] (ang.).
  8. ↑ Strauss Tackles Mountainous. Nevada Daily Mail. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  9. ↑ Peter Strauss What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
  10. ↑ Jane Friedman Bride of A. D. - P. L. Strauss Weds Beverly B. Paulding Roscann Pate Bride Mrs. Pat Jacob Is Wed Richard A. Steinberg, „The New York Times” [dostęp 2020-10-30] (ang.).
  11. ↑ Peter Strauss Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
  12. ↑ Robert Hofler, Strauss orders 'Chinese', „Variety”, 20 kwietnia 2004 [dostęp 2019-12-17] (ang.).
  13. ↑ Marzena Juraczko (2018-01-14): Peter Strauss: Zaczęło się od „Pogody dla bogaczy”. Interia.pl. [dostęp 2020-02-17]. (pol.).
  14. ↑ Hal Erickson: Peter Strauss Biography. AllMovie. [dostęp 2016-12-17]. (ang.).
  15. ↑ Peter Strauss. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-02-17]. (ang.).
  16. ↑ Peter Strauss Relationships. FamousFix. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  17. ↑ Judith Michaelson, Strauss Is Ready for Phase 2 of His Career, „Los Angeles Times”, 24 lutego 1996 [dostęp 2016-02-17] (ang.).
  18. ↑ Peter Strauss Biography (1947-). Film Reference. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  19. ↑ Peter Strauss Ranch. LAMountains.com. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  20. ↑ Actor Peter Strauss Injured in Pit Bull Attack. Care2 News. [dostęp 2016-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-03)]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Portret na życzenie: Peter Strauss. „Film”. nr 18–19/1990 (2129–2130 [XLV]), s. 14, 6–13 maja 1990. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Peter_Strauss&oldid=75456190”