Percival Lowell

astronom amerykański

Percival Lawrence Lowell (ur. 13 marca 1855 w Bostonie, zm. 12 listopada 1916 we Flagstaff) – amerykański przedsiębiorca, pisarz, matematyk i astronom amator, który był przekonany o istnieniu kanałów na Marsie. Ufundował obserwatorium astronomiczne Lowell Observatory we Flagstaff w stanie Arizona i zapoczątkował starania, które doprowadziły do odkrycia Plutona 14 lat po jego śmierci. Wybór nazwy i symbolu (♇) tej karłowatej planety był częściowo spowodowany jego inicjałami: PL. Odkrył jedną planetoidę[1].

Percival Lowell
Odkryte planetoidy: 1
(793) Arizona 9 kwietnia 1907

Życiorys

edytuj

Percival Lowell, potomek rodziny Lowellów z Bostonu, był bratem A. Lawrence’a, rektora Uniwersytetu Harvarda, i poetki Amy, zdobywczyni Pulitzera[2].

W 1872 r. Percival Lowell ukończył Noble i Greenough School, a w 1876 roku Uniwersytet Harvarda z wyróżnieniem w dziedzinie matematyki[2]. Podczas ceremonii rozdania dyplomów wygłosił bardzo śmiałe jak na owe czasy przemówienie, wysuwając tzw. „hipotezę mgławicy”. Wkrótce potem został uhonorowany doktoratem honoris causa Amherst College i Clark University[3].

W latach osiemdziesiątych Lowell podróżował na Daleki Wschód. W sierpniu 1883 r. pełnił funkcję radcy specjalnego misji dyplomatycznej Stanów Zjednoczonych w Korei. Spędził także długi okres w Japonii, pisząc książki o japońskich religiach, psychologii i zachowaniu. Książki autorstwa Percivala Lowella to Noto (1891) i Occult Japonia (1894); ta ostatnia jest owocem jego trzeciej i ostatniej podróży do tego regionu. Najpopularniejsza książka Lowella o Oriencie to Dusza Dalekiego Wschodu (1888) zawierająca syntezę jego poglądów. Lowell uważał, że postęp ludzkości zależy od takich cech jak indywidualizm i wyobraźnia.

W 1892 r. został wybrany do American Academy of Arts and Sciences. Od 1893 r. poświęcił się badaniom astronomicznym. Dzięki swemu bogactwu i wpływom założył obserwatorium, które nosi jego imię[4].

Wybuch I wojny światowej stanowił cios dla Lowella, który był zdeklarowanym pacyfistą. Wydarzenie to oraz niepowodzenia w pracy naukowo-badawczej – przede wszystkim ostra krytyka jego koncepcji dotyczących kanałów na Marsie ze strony środowiska astronomicznego – przyczyniły się do pogorszenia jego zdrowia i w końcu do śmierci z powodu udaru w dniu 12 listopada 1916 roku.

Nagrody i wyróżnienia

edytuj

W 1904 roku przyznano mu nagrodę Prix Jules-Janssen.

Jego nazwiskiem nazwano planetoidę (1886) Lowell[5], krater na Księżycu[6] i na Marsie[7].

Przypisy

edytuj
  1. Minor Planet Discoverers. [w:] Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2016-08-20. [dostęp 2016-09-02]. (ang.).
  2. a b Mark Littmann: Planets Beyond: Discovering the Outer Solar System. Courier Dover Publication, 1985, s. 62. ISBN 0-486-43602-0.
  3. R. Balik: Happy Birthday, Percival Lowell, First to Imagine Life on Mars. [w:] finding Dulcinea [on-line]. 2010-03-13. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-16)]. (ang.).
  4. Mark Littmann: Planets Beyond: Discovering the Outer Solar System. Courier Dover Publication, 1985, s. 62–3. ISBN 0-486-43602-0.
  5. Lutz D. Schmadel, (1886) Lowell, [w:] Dictionary of Minor Planet Names, Springer, Berlin, Heidelberg, 2003, s. 151, DOI10.1007/978-3-540-29925-7_1887, ISBN 978-3-540-29925-7.
  6. Lowell on Moon. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2016-09-02]. (ang.).
  7. Lowell on Mars. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2016-09-02]. (ang.).

Bibliografia

edytuj