Wikipedia

Pawłosiów

wieś w województwie podkarpackim

Pawłosiów – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jarosławskim, w gminie Pawłosiów[4][5].

Pawłosiów
wieś
Ilustracja
Pałac Siemieńskich w Pawłosiowie
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jarosławski

Gmina

Pawłosiów

Liczba ludności (2021)

1848[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-500[3]

Tablice rejestracyjne

RJA

SIMC

0607890[4]

Położenie na mapie gminy Pawłosiów
Mapa konturowa gminy Pawłosiów, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Pawłosiów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pawłosiów”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pawłosiów”
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego
Mapa konturowa powiatu jarosławskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pawłosiów”
Ziemia49°59′45″N 22°38′47″E/49,995833 22,646389[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Integralne części wsi Pawłosiów[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0607908 Dół część wsi
0607914 Góra część wsi
0607943 Ścieżki przysiółek

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Pawłosiów.

Historia

edytuj
 
Ruiny pałacu, około 1915

Miejscowość założona w XV wieku wymieniana jako Pawlowosolo, Pawlowosyolo, Pawlowo Syolo – w 1444 r. sołectwo w części wsi z pałacem dzierżył Jan Łysakowski z Łysakowa w województwie sandomierskim. Własność m.in. Odrowążów, jarosławskich jezuitów aż do kasaty zakonu w 1773, potem rządu austriackiego i wystawiona na licytację. W XVIII wieku na murach starszego założenia powstaje tu klasycystyczny dwór murowany Wilhelma Siemieńskiego, herbu Dąbrowa, właściciel Biecza, Ropy i Magierowa, który nabył te dobra w 1777. W 1794 wieś wymieniana pod nazwą Pawłosiów. W 1888 roku Wilhelm Stanisław Siemieński gościł tu następcę tronu Austro-Węgier arcyksięcia Rudolfa. W tym okresie powstała tu też hodowla bydła rasy angielskiej i bogata biblioteka i kolekcja sztuki. Pałac rozbudowany na początku XX wieku, uległ całkowitemu zniszczeniu w 1915 w czasie bitwy prusko-rosyjskiej. Sam pałac nie został odbudowany, zachowała się część zabudowań.

W 1944 w wyniku reformy rolnej pałac stał się siedzibą Gimnazjum Rolniczego, później Technikum Weterynaryjnego. Obecnie znajduje się tu Technikum i Zasadnicza Szkoła Ogrodnicza.

7 lipca 1943 wieś została spacyfikowana przez Gestapo, oddziały wojska i żandarmerii niemieckiej. W pacyfikacji brali udział funkcjonariusze Gestapo z Jarosławia – Franz Schmidt, Kiernbach, Doppke oraz żandarm Dietschon. W czasie akcji zamordowano 3 osoby a trzy inne wywieziono do obozu[6].

W latach 1954–1972 wieś była siedzibą gromady Pawłosiów.

Zabytki

edytuj
  • Kapliczka św. Antoniego, mur. XVIII wiek
  • Kapliczka mur. ok. poł. XIX wieku
  • Kapliczka MB Niepokalanej, mur. 1904
  • zespół dworski:
    • dwór, ob. Internat ZSZ, mur, 1 poł. XIX w., przebud. pocz. XX wieku
    • dom ogrodnika, mur. k. XIX w
    • spichlerz, ob. mur. 2 poł XIX
    • powozownia, obok sala gimnastyczna
    • ujeżdżalnia, ob. sale lekcyjne, mur. 2 poł. XIX w
    • ogrodzenie, mur. 2 poł, XIX w
    • park krajoznawczy, pocz. XX w
    • czworaki, mur. poł. XIX w

Sport

edytuj

W miejscowości działa założony w 1948 klub piłki nożnej Czarni Pawłosiów. W sezonie 2019/2020 klub występuje w lidze okręgowej, w grupie Jarosław[7].

Ludzie związani z Pawłosiowem‎

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: ‎Ludzie związani z Pawłosiowem‎.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 98539
  2. ↑ Raport o stanie gminy Pawłosiów. Stan mieszkańców na dzień 31.12.2021 [dostęp 2022-10-20] s. 7
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 906 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 286.
  7. ↑ Portal 90minut.pl

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pawłosiów&oldid=74899928”