Pałac Mieroszewskich
Pałac Mieroszewskich (nazywany również Pałacem Gzichowskim) – barokowo-klasycystyczny pałac rodu Mieroszewskich położony w Gzichowie, dzielnicy Będzina, przy ulicy Gzichowskiej 15.
nr rej. A 3/60 z 23 lutego 1960[1] | |
Fasada pałacu (2014) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Gzichowska 15 |
Typ budynku |
pałac |
Styl architektoniczny |
barokowo-klasycystyczny |
Ukończenie budowy |
1702 |
Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Będzina | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu będzińskiego | |
50°19′43,2480″N 19°07′25,3920″E/50,328680 19,123720 |
Historia
edytujPałac został wzniesiony przez Kazimierza Mieroszewskiego w 1702 r. Jest wzorowany na ówczesnych pałacach francuskich. W latach 30. XIX w. przejęła go rodzina Siemieńskich, następnie rodzina Mycielskich, a po powstaniu styczniowym w posiadanie pałacu wszedł śląski potentat przemysłowy – Christian Gustaw Von Kramsta. Od 1890 r. do wybuchu II wojny światowej w 1939 r. pałac był własnością Towarzystwa Kopalń i Hut Sosnowieckich, znajdowały się w nim biura oraz mieszkania administracji Towarzystwa. Podczas II wojny światowej pałac zajęło przedsiębiorstwo Sosnowitzer Bergwerks und Hutten A.G., w 1945 roku został przejęty przez Spółdzielnię Rolniczą, która gospodarowała w nim do lat 50. XX w. W związku z przygotowaniami do uroczystości 600-lecia Będzina pałac poddano częściowej konserwacji. Po jej ukończeniu w 1958 r. utworzono tu Dom Kultury który działał do lat 70. Już od połowy lat 60. Dyrekcja Muzeum w Będzinie wspólnie z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków czyniła starania o zmianę jego funkcji i rozpoczęcie kompleksowej konserwacji całego zespołu pałacowo-parkowego. W marcu 1982 r. zakończono prace konserwacyjne. Obecnie pałac jest częścią Muzeum Zagłębia. We wnętrzu znajdują się zbiory archeologiczne, etnograficzne oraz historyczne.
Architektura
edytujPałac ma dwie kondygnacje i amfiladowy układ pokoi. W części centralnej znajduje się sień, która prowadzi od drzwi frontowych do drzwi ogrodowych. Z boku znajdują się schody na piętro. We wnętrzach zachowały się XVIII w. polichromie. Podczas prac konserwatorskich na przełomie lat 70. i 80. XX w. odkryto malowidła przedstawiających wielkich wodzów antycznych: Hannibala, Pompejusza czy Scypiona Afrykańskiego. W salonach po stronie zachodniej odkryto sceny rycerskich pojedynków i medaliony portretowe, natomiast w skrzydle południowym sceny polowań rozgrywające się w pejzażu, w który wkomponowano m.in. zamek będziński. Pałac był niejednokrotnie upiększany i rozbudowywany, w efekcie czego ma niejednolity charakter stylowy.
Park
edytujPrzed pałacem znajduje się rozległy podjazd prowadzący do wejścia głównego, po drugiej stronie jest park z początku XVIII w., z najstarszymi drzewami liczącymi sto kilkadziesiąt lat. W parku zachowały się kamienne rzeźby Bachusa i Flory wykonane przez Jerzego Leonarda Webera w 1718 r. Za parkiem znajdował się ogród warzywnik, który zlikwidowano w związku z budową osiedla „Zamkowe”. Pałac otaczają oficyny dworskie oraz zabudowania gospodarcze.
Galeria
edytuj-
Pałac
-
Pałac od strony parku
-
Wnętrze
-
Oficyna gospodarcza I
-
Oficyna gospodarcza II
-
Rzeźby w parku
Źródła
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .