Wikipedia

Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie

MZK Szczecin – nieistniejące współcześnie przedsiębiorstwo komunikacyjne ze Szczecina, zajmujące się (lata 1952–1976 i 1991–1999) przewozem autobusowym oraz (lata 1952–1976 i 1991–2009) przewozem tramwajowym na terenie Szczecina. Istniało w latach 1952–1976 i 1991–2009. 1 stycznia 2009 roku przedsiębiorstwo zostało zastąpione przez firmę Tramwaje Szczecińskie.

Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie
Logo
Ilustracja
Dawna siedziba MZK Szczecin przy ulicy Klonowica
Państwo

 Polska

Siedziba

Szczecin

Adres

ul. Klonowica 5 71-241 Szczecin

Data założenia

1952, 1 sierpnia 1991

Data likwidacji

1 stycznia 1976, 1 stycznia 2009 (przekształcenie w spółkę Tramwaje Szczecińskie)

Forma prawna

przedsiębiorstwo państwowe (1952–1976)
zakład budżetowy (1991–2009)

Zatrudnienie

698 (2003)

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, po lewej znajduje się punkt z opisem „Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie”
Ziemia53°27′01,4″N 14°29′46,9″E/53,450389 14,496361
Strona internetowa

Historia

edytuj

1952–1976

edytuj

Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie powstał w 1952 r. wskutek przekształceń dokonanych w przedsiębiorstwie Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Szczecinie.[1] W 1955 r. MZK otrzymało pierwszą dostawę dwuosiowych tramwajów typu N i 4N z fabryki Konstal w Chorzowie. Dwa lata później MZK wprowadziło do ruchu taksówki osobowe i bagażowe.[2] W 1960 r. z inicjatywy dyrektora Zygmunta Klonka zakupiono dwa hydrobusy i w oparciu o nie otwarto linie promowe łączące Most Długi z Elewatorem Ewa i Stocznią Remontową Parnica.[3] W 1963 r. hydrobusy przejęła Żegluga Szczecińska. W 1965 r. wzniesiono nowoczesne warsztaty tramwajowe, zajezdnię autobusową i budynek biurowy przy ulicy Sebastiana Klonowica 5 na osiedlu Zawadzkiego-Klonowica[2] (współcześnie siedziba Tramwajów Szczecińskich).

W 1964 r. MZK obsługiwało następujące linie tramwajowe[2]:

W 1964 r. MZK obsługiwało także linie autobusowe[2]:

  • 51 Kołłątaja – Osów
  • 52 Gocław – Police Osiedle
  • 53 Głębokie – Tanowo
  • 54 Basen Kaszubski – Kijewo
  • 55 Basen Kaszubski – Żydowce
  • 56 Basen Kaszubski – Dąbie Osiedle
  • 57 Kołłątaja – Warszewo
  • 58 Stocznia – Kościelna
  • 59 Krzekowo – Bezrzecze
  • 60 Stocznia – Mieszka I
  • 60bis Stocznia – Witkiewicza
  • 61 pl. Kościuszki – Klucz-Autostrada
  • 62 Basen Kaszubski – Wielgowo
  • 63 Kołłątaja – Hoża
  • 64 Dąbie Osiedle – Klucz
  • 65 Zajezdnia Golęcin – Glinki-Nehringa

1 stycznia 1976 r. MZK Szczecin zostało przekształcone w oddział nowo powstałego Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Szczecinie.[4]

  •  
    Skład tramwajów Konstal 4N i LOWA EB50 na linii nr 1, 1975 r.
  •  
    Konstal 102Na na linii nr 8, 1975 r.
  •  
    Konstal 105N na linii nr 7, 1975 r.
  •  
    Skład wagonów Konstal N i Niesky, 1975 r.

1991–2009

edytuj

30 kwietnia 1991 r. Miejski Zakład Komunikacyjny w Szczecinie powrócił jako samodzielne przedsiębiorstwo wskutek podziału WPKM.[1] W listopadzie 1991 r. testowano nowe kasowniki firmy Autokomp i karty magnetyczne umożliwiające płatność za przejazdy.[5] W tym samym roku Szczecin otrzymał z fabryki Konstal dwa tramwaje typu Konstal 106Na z rozruchem tyrystorowym.[6] 1 stycznia 1992 r. finansowanie MZK stało się zadaniem samorządu (wcześniej środki finansowe przekazywał wojewoda szczeciński z budżetu państwa).[7] W grudniu 1992 r. MZK dawało zatrudnienie 3486 pracownikom.[8] Jesienią 1993 r. MZK prowadziło badania pod kątem możliwości budowy tunelu tramwajowego od ulicy Krzywoustego do ulicy Wyszyńskiego.[9]

W 1994 r. MZK obsługiwało następujące linie tramwajowe:

  • 2 Dworzec Niebuszewo – Basen Górniczy
  • 3 Dworzec Niebuszewo – Pomorzany
  • 4 Pomorzany – Potulicka
  • 5 Krzekowo – Stocznia Szczecińska
  • 6 Gocław – Pomorzany
  • 7 Krzekowo – Basen Górniczy
  • 8 Gumieńce – Basen Górniczy
  • 9 Głębokie – Potulicka
  • 11 Pomorzany – Ludowa
  • 12 Dworzec Niebuszewo – Pomorzany

26 października 1995 r. MZK przedstawiło nowe malowanie zakładowe: obowiązujące od lat 50. XX wieku barwy kremowo-czerwone zastąpiono barwą białą z dodatkiem czerwono-granatowych pasów.[10] W 1996 r. MZK Szczecin zakupiło 32 używane tramwaje Düwag GT6 z Düsseldorfu.[11] Pierwszy taki tramwaj włączono do eksploatacji 26 marca 1996 r.[12] 1 listopada 1999 r. ze struktur MZK wydzielono Szczecińskie Przedsiębiorstwo Autobusowe „Klonowica” oraz Szczecińskie Przedsiębiorstwo Autobusowe „Dąbie”.[13][14] W 2003 r. MZK zatrudniało 698 pracowników.[15] 1 października 2004 r. zlikwidowano zajezdnię Niemierzyn[16], a stacjonujący w niej tabor przeniesiono do zajezdni Pogodno i Golęcin. W 2005 r. MZK przedstawiło plany zmiany schematu malowania tramwajów. Zaproponowano malowanie granatowo-turkusowo-granatowe, kremowe z czerwonym pasem i karminowo-szaro-karminowe.[17] Ostatecznie zmodyfikowano ówcześnie obowiązujące malowanie poprzez wprowadzenie w miejscu koloru białego koloru kremowego i czerwonego, pozostawiając granatowo-czerwone paski. Zimą 2005 r. do zajezdni Niemierzyn, w której planowano otwarcie muzeum techniki, przetransportowano pierwsze zabytkowe wagony tramwajowe.[18] Na przełomie kwietnia i maja 2006 r. MZK testowało wypożyczone z Berlina tramwaje typu Tatra KT4DtM. Jesienią zdecydowano o zakupie 21 takich tramwajów.[19] Rok później zakupiono z Berlina jeszcze 32 tramwaje typu Tatra T6A2D.[20] W grudniu 2008 r. MZK przedstawiło pierwszy skład tramwajów typu Moderus Alfa HF09, który zmontowano w Centralnych Warsztatach z części dostarczonych z poznańskich zakładów Modertrans.[21] W tym samym miesiącu MZK ogłosiło przetarg na dostawę 6 w pełni niskopodłogowych wagonów tramwajowych.

Historia MZK Szczecin zakończyła się dnia 1 stycznia 2009 r., kiedy zostało ono przekształcone w nową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Tramwaje Szczecińskie.[22]

  •  
    Zajezdnia tramwajowa Niemierzyn w dniu zamknięcia, 2004 r.
  •  
    Konstal 102Na na linii nr 3 przed dworcem głównym, 2006 r.
  •  
    Tatra KT4DtM na przystanku Plac Grunwaldzki, 2007 r.
  •  
    Tramwaje Konstal 105Na, 2008 r.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Szczecińskie Przedsiębiorstwa Komunikacyjne – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl [online], encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2021-03-03].
  2. ↑ a b c d Alfred Wielopolski, Rozwój komunikacji miejskiej w Szczecinie w latach 1945-1965, „Przegląd Zachodniopomorski”, 6, Szczecin: Szczecińskie Zakłady Graficzne, 1964.
  3. ↑ www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie [online], www.swiatowy.org [dostęp 2021-03-03].
  4. ↑ Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl [online], encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2021-03-03].
  5. ↑ Rewolucja zaczyna się od... kasownika w autobusie, „Kurier Szczeciński”, 18 listopada 1991.
  6. ↑ Encyklopedia: Konstal 106Na [online], Serwis KOMIS [dostęp 2021-03-03] (pol.).
  7. ↑ Jerzy Barański, Finansowanie komunikacji inaczej, „Biuletyn Informacyjny MZK”, 5, 1992.
  8. ↑ www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie [online], www.swiatowy.org [dostęp 2021-03-03].
  9. ↑ Już wiercą, „Głos Szczeciński”, październik 1993.
  10. ↑ www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie [online], www.swiatowy.org [dostęp 2021-03-03].
  11. ↑ Encyklopedia: Düwag GT6 [online], Serwis KOMIS [dostęp 2021-03-03] (pol.).
  12. ↑ Roman Ciepliński, Mkną po szynach żółte tramwaje, „Kurier Szczeciński”, 62, 27 marca 1996.
  13. ↑ O firmie | Szczecińskie Przedsiębiorstwo Autobusowe "Klonowica" Sp. z o.o. [online] [dostęp 2021-03-03] (pol.).
  14. ↑ www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie, 1999 [online], www.swiatowy.org [dostęp 2021-03-03].
  15. ↑ www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie [online], www.swiatowy.org [dostęp 2021-03-03].
  16. ↑ Mariusz Rabenda, Ostatni kurs z zajezdni przy Niemierzyńskiej. Tramwaj ze łzami w oczach., „Gazeta Wyborcza”, 1 października 2004.
  17. ↑ Nowe kolory tramwajów, „Kurier Szczeciński”, 25 lipca 2005.
  18. ↑ Andrzej Kraśnicki jr., Stare tramwaje dotarły do Muzeum Techniki i Komunikacji, 28 grudnia 2005.
  19. ↑ Encyklopedia: Tatra KT4Dt [online], Serwis KOMIS [dostęp 2021-03-03] (pol.).
  20. ↑ Encyklopedia: Tatra T6A2D [online], Serwis KOMIS [dostęp 2021-03-03] (pol.).
  21. ↑ www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie [online], www.swiatowy.org [dostęp 2021-03-03].
  22. ↑ Tramwaje Szczecińskie Sp. z o.o. - Strona internetowa Spółki [online], www.ts.szczecin.pl [dostęp 2021-03-03].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Miejski_Zakład_Komunikacyjny_w_Szczecinie&oldid=71718283”