Wikipedia

Międzynarodowa Szkoła Leninowska

Międzynarodowa Szkoła Leninowska, tzw. „Leninówka” (Международная ленинская школа) – instytucja edukacyjna Kominternu, założona w Moskwie w celu szkolenia działaczy ruchów rewolucyjnych krajów Europy i Ameryki, która funkcjonowała w latach 1925–1938.

Międzynarodowa Szkoła Leninowska
„Leninówka”
Международная ленинская школа
Ilustracja
Siedziba Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej w pałacyku Gagarinych w Moskwie (1929–1931)
Data założenia

1925

Data likwidacji

1943

Typ

uczelnia organizacji partyjnej

Państwo

 ZSRR

Adres

Moskwa, ul. Worowskiego 25a (ул. Воровского), obecnie ul. Powarskaja (ул. Поварская)

Członkostwo

Komintern

Położenie na mapie Moskwy
Mapa konturowa Moskwy, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Międzynarodowa Szkoła Leninowska''„Leninówka”''”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Międzynarodowa Szkoła Leninowska''„Leninówka”''”
Ziemia55°45′21″N 37°35′21″E/55,755833 37,589167

Historia

edytuj

Szkoła powstała w 1925 r. jako instrument „bolszewizacji” Międzynarodówki Komunistycznej, formalnie w wyniku uchwały podjętej na V Kongresie Kominternu (1924), na bazie uruchomionych w 1923 r. kilkumiesięcznych kursów marksizmu-leninizmu. Oficjalnie funkcjonowała jako komórka Instytutu Marksa-Engelsa-Lenina KC KPZR, była zakonspirowaną sekcją Kominternu, podlegającą bezpośrednio Wydziałowi Organizacyjnemu Międzynarodówki Komunistycznej, od 1932 Wydziałowi Kadr. Pomiędzy 1926 a 1938 r. przeprowadziła szkolenie 3500 słuchaczy z 59 krajów, głównie z Europy i Ameryki Płn., podczas gdy np. inna instytucja, również powiązana z Kominternem, Komunistyczny Uniwersytet Robotników Wschodu, była odpowiedzialna za kształcenie studentów z krajów kolonialnych. Duża grupa studentów pochodziła z Niemiec (370), Czechosłowacji (320), po 200–225 z Francji, Polski, Włoch, Stanów Zjednoczonych i Chin, 180 z Austrii, 150 z Wlk. Brytanii, po 135 z Hiszpanii i Finlandii; 60 z innych krajów, w tym z ZSRR, Rumunii, Bułgarii, Grecji i Kanady. Zajęcia prowadzili uchodźcy weterani komunistyczni mieszkający w Moskwie, pochodzący z Niemiec, Włoch, Węgier, jak też wykładowcy rosyjscy. Wśród bardziej znaczących osób, które były w szkole, byli członkowie Komitetu Centralnego WKP(b): Józef Stalin, Łazar Kaganowicz, Nikołaj Bucharin, Karol Radek, Grigorij Zinowjew; dyplomaci: Fjodor Rotsztein, Fiodor Raskolnikow, oraz przywódcy Kominternu: Béla Kun, Piotr Stuczka, Otto Kuusinen, Yrjö Sirola(inne języki)[1]. Słuchacze Szkoły w trakcie okresu nauki byli traktowani jak obywatele radzieccy, a więc korzystali z prawa wyborczego, ze służby zdrowia, wczasów i sanatoriów; byli też członkami WKP(b).

Od 1924 r. funkcjonowały w Kraskowie pod Moskwą kilkumiesięczne kursy, określane jako Szkoła Partyjna KPP, od 1929 jako polska filia „Leninówki” w postaci krótkoterminowych, dziewięciomiesięcznych kursów. Jednym z kursantów był np. Władysław Gomułka.

W 1940 r. szkoła była reaktywowana jako roczna Szkoła Polityczna Kominternu, mieszcząc się początkowo w Nagornoje, a następnie w Puszkino koło Moskwy, później ewakuowano ją na Uralu do Kusznarenkowa koło Ufy, Baszkortostan (1941–1943), gdzie funkcjonowała pod „przykryciem” technikum rolniczego[2].

Minister oświaty decyzją z 10 maja 1950 podjął decyzję o uznaniu ukończenia pełnego kursu „Leninówki” za równoznaczne z ukończeniem szkoły wyższej w PRL[3].

Nazwę „Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej” nosił również Instytut Nauk Społecznych przy Wydziale Międzynarodowym Komitetu Centralnego KPZR (Институт общественных наук при Международном отделе ЦК КПСС) (1962–1991).

Sekcje

edytuj

Zajęcia odbywały się w grupach:

  • A Sekcja Niemiecka: Niemcy, Szwajcaria, Holandia, Austria (przed 1936) 1926–1937[1]
  • B Czechosłowacka: 1930–1938
  • D Amerykańska: USA, Kanada 1934–1936
  • E Angielska: Wielka Brytania, Irlandia, Australia, Nowa Zelandia (St. Zjedn. i Kanada do 1934) 1926–1937
  • F Skandynawska: Szwecja, Norwegia, Dania 1930–1937
  • G Węgierska: 1930–1936
  • I Francuska: Francja, Belgia 1926–1937
  • K Włoska: 1930–1938
  • Kh Łotewska: 1934–1936
  • L Hiszpańska: Hiszpania, Portugalia, Ameryka Centralna i Południowa 1930–1938
  • M Bułgarska: 1933–1938
  • N Rumuńska: 1931–1937
  • O Grecka: Grecja, Cypr 1933–1937
  • R Fińska: 1930–1937
  • S Polska: 1931–1936
  • Sh Jugosłowiańska: 1934–1936
  • T Litewsko-Estońska: 1933–1937
  • Ts Chińska: 1930–1938
  • Ya Austriacka: 1936–1938

Rektorzy

edytuj

Przewodniczącym Rady Szkoły był Palmiro Togliatti.

Absolwenci

edytuj

Siedziba

edytuj

Szkoła mieściła w kompleksie budynków dworu Gagarinych przy ul. Worowskiego 25a (ул. Воровского), obecnie ul. Powarskaja (ул. Поварская) (1929–1931).

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Alastair Kocho-Williams: Stalin’s Students: the International Lenin School, 1926–1938, Aberystwyth University.
  2. ↑ След Коминтерна. В годы войны Башкирия была центром подготовки разведчиков | АиФ Уфа [online], aif.ru [dostęp 2024-04-24] (ros.).
  3. ↑ Mirosław Szumiło: Akademie czerwonej elity, Biuletyn IPN pamiec.pl, nr 5 (14)/2013.
  4. ↑ Alastair Kocho-Williams: Stalin’s Students: the International Lenin School, 1926-1938, Aberystwyth University.

Bibliografia

edytuj
  • Адибеков Г.М.: Организационная структура Коминтерна, 1919-1943, Росспэн Москва 1997, 286 с., ISBN 5-86004-112-8.
  • Julia Köstenberger: Die Internationale Lenin-Schule (1926-1938), [w:] Michael Buckmiller i Klaus Meschkat (red.), Biographisches Handbuch zur Geschichte der Kommunistischen Internationale: Ein deutsch-russisches Forschungsprojekt, Akademie Verlag Berlin 2007
  • Mirosław Szumiło: Wspomnienia Romana Zambrowskiego z Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej w Moskwie (1929–1931), KOMUNIZM: system–ludzie–dokumentacja, nr 1/2012
  • Mirosław Szumiło: Akademie czerwonej elity, Biuletyn IPN pamiec.pl, nr 5 (14)/2013
  • Mirosław Szumiło: I sekretarze Komitetów Wojewódzkich PPR (1944–1948) – portret zbiorowy, Dzieje Najnowsze, Rocznik XLV – 2013
  • Alastair Kocho-Williams: Stalin’s Students: the International Lenin School, 1926-1938, Aberystwyth University
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Międzynarodowa_Szkoła_Leninowska&oldid=75487164”