Mgławica Laguna
Mgławica Laguna (również Messier 8, M8, NGC 6533) – mgławica dyfuzyjna (również obszar H II[1]) znajdująca się w konstelacji Strzelca w odległości około 4100 lat świetlnych[2]. Jest to jeden z najjaśniejszych rejonów gwiazdotwórczych na niebie[3].
 Mgławica Laguna (zdjęcie ESO) | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
przed 1654 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ | |
| Rektascensja |
18h 03m 37s |
| Deklinacja |
–24° 23′ 12″ |
| Odległość | |
| Jasność pozorna mgławicy |
5,8m |
| Rozmiary kątowe |
90' × 40' |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Wymiary |
70 × 30 ly |
| Alternatywne oznaczenia | |
| M8, NGC 6523, NGC 6533, NGC 6526, Sharpless 25 | |
Odkrył ją Giovanni Batista Hodierna przed 1654 rokiem[3][4]. 23 maja 1764 roku Charles Messier dodał ją do swego katalogu[3]. W New General Catalogue Johna Dreyera mgławica została skatalogowana jako NGC 6533, ponadto dwie jej najjaśniejsze części skatalogowane przez Williama Herschela otrzymały oznaczenia NGC 6523 i NGC 6526, zaś powiązana z mgławicą gromada otwarta – NGC 6530[4][5].
Mgławica Laguna znajduje się około 4100 lat świetlnych od Ziemi i ma średnicę w przybliżeniu 10 parseków (33 lat świetlnych). Na niebie widać ją jako „plamkę” o jasności 5,8m i rozmiarach kątowych 90×40'. Gromada młodych gorących gwiazd we wnętrzu obłoku ogrzewa i jonizuje pobliski gaz. Mgławica jest podświetlona od wewnątrz światłem nowo powstałych gwiazd, jest to jeden z najpiękniejszych obiektów na niebie widzialnych z półkuli północnej. Ze średnicą na niebie większą niż dwa Księżyce w pełni, jest na tyle duża i jasna, że jest widoczna nieuzbrojonym okiem. Obszar ten zawiera gromady młodych gwiazd, charakterystyczne ciemne globule Boka oraz rejony bardzo żywiołowego tworzenia gwiazd. Można tam dostrzec wiele przykładów struktur o kształcie skręconej liny, uważanych za powstałe w wyniku zderzenia gorących wiatrów gwiazdowych z zimniejszym obłokiem pyłowym. Jest rozświetlana energią kilku gorących gwiazd, w tym 9 Sagittarii niebieski nadolbrzym o jasności 6m oraz Herschel 36 o jasności 9m. W tym obszarze znajduje się również Mgławica Klepsydra. Gromada otwarta NGC 6530 zawiera od 50 do 100 gwiazd w wieku jedynie kilku milionów lat[6][7].
Oglądana nieuzbrojonym okiem sprawia wrażenie mlecznobiałej, ale na fotografiach o długim czasie naświetlania widać jej delikatny różowy kolor (ludzkie oko zazwyczaj ma problemy z dostrzeganiem kolorów przy słabym oświetleniu).
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ N. F. H. Tothill et al.: The Lagoon Nebula and its Vicinity. W: Bo Reipurth: Handbook of Star Forming Regions. T. II. Astronomical Society of the Pacific, 2008. [dostęp 2015-11-06].
- ↑ Zdjęcia Mgławicy Laguna z VST. eso.org, 2014-01-22. [dostęp 2014-01-24]. (pol.).
- ↑ a b c Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 8. SEDS, 2007-08-16. [dostęp 2015-11-06]. (ang.).
- ↑ a b Courtney Seligman: NGC 6533. Celestial Atlas. [dostęp 2015-11-06]. (ang.).
- ↑ Harold G. Corwin, Jr.: NGC 6523. [w:] Notes on the NGC objects, particularly those missing, misidentified, or otherwise unusual [on-line]. 2015-08-28. [dostęp 2015-11-06]. (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Kosmos. Warszawa: Buchmann Sp. z o.o., 2012, s. 446. ISBN 978-83-7670-323-7.
- ↑ Praca zbiorowa: Encyklopedia Wszechświata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 241. ISBN 978-83-01-14848-5.
Linki zewnętrzne
edytuj- Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 8. SEDS, 2007-08-16. [dostęp 2015-11-06]. (ang.).
- N. F. H. Tothill et al.: The Lagoon Nebula and its Vicinity. W: Bo Reipurth: Handbook of Star Forming Regions. T. II. Astronomical Society of the Pacific, 2008. [dostęp 2015-11-06].
- Mgławica Laguna w bazie SIMBAD (ang.)