Mateusz (Siemaszko)

Mateusz, imię świeckie Konstanty Siemaszko (ur. 22 października 1894 w Babicach, zm. 13 marca 1985 w Londynie) – polski biskup prawosławny.

Mateusz
Konstanty Siemaszko
Biskup Aspendos
Kraj działania

Wielka Brytania

Data i miejsce urodzenia

22 października 1894
Babice

Data i miejsce śmierci

13 marca 1985
Londyn

Miejsce pochówku

Cmentarz Brompton w Londynie

Biskup Aspendos
Okres sprawowania

1946–1985

Zwierzchnik Polskiego Kościoła Prawosławnego na Obczyźnie
Okres sprawowania

1951–1985

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Patriarchat Konstantynopolitański

Śluby zakonne

listopad 1938

Prezbiterat

przed 1922

Chirotonia biskupia

29 listopada 1938

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

29 listopada 1938

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

Sobór św. Marii Magdaleny

Konsekrator

Dionizy (Waledyński)

Współkonsekratorzy

Aleksander (Inoziemcow), Aleksy (Gromadzki), Sawa (Sowietow)

Trumny Mateusza (Siemaszki) i Sawy (Sowietowa) podczas ponownego pogrzebu w Warszawie (31 grudnia 2012)

Życiorys

edytuj

Absolwent prawosławnego seminarium duchownego w Chełmie[1]. Studiował następnie w Instytucie Historii i Filologii w Nieżynie[2]. Od 1916 do 1917 był artylerzystą w Armii Ochotniczej Denikina[1]. W wojnie polsko-bolszewickiej walczył po stronie polskiej. Po zakończeniu działań wojennych, w 1922, objął parafię w Tarnogrodzie. Mianowany kapelanem wyznania prawosławnego ze starszeństwem z 1 kwietnia 1925 r. W 1932 r. był dziekanem wyznania prawosławnego Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[3]. Służył we Lwowie[1]. Uzyskał godność protoprezbitera[4].

W listopadzie 1938 złożył wieczyste śluby mnisze w ławrze Poczajowskiej, przyjmując imię Mateusz. 29 listopada tego samego roku metropolita warszawski i całej Polski Dionizy w asyście biskupów poleskiego Aleksandra, wołyńskiego Aleksego i grodzieńskiego Sawy wyświęcił go na biskupa brasławskiego, wikariusza diecezji wileńsko-lidzkiej[4]. Jego chirotonia, podobnie jak wyświęcenie w tym samym czasie biskupa Tymoteusza (Szrettera), została wymuszona na metropolicie przez polskie władze państwowe. Dążyły one do spolonizowania prawosławia w Polsce, wbrew oczekiwaniom większości wiernych, czego zdecydowanymi zwolennikami byli dwaj nowi biskupi[5].

Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski ewakuował się na Litwę[6] później Łotwę, a następnie do Francji i Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych, pełniąc m.in. funkcję zastępcy prawosławnego ordynariusza polowego PSZ, arcybiskupa Sawy (Sowietowa). Po wojnie przeszedł w jurysdykcję Patriarchatu Ekumenicznego, otrzymał tytuł biskupa Aspendos i zamieszkał na stałe w Londynie. Po śmierci arcybiskupa Sawy stanął na czele tzw. Polskiego Kościoła Prawosławnego na Obczyźnie, podległego Konstantynopolowi i sprawującego opiekę duszpasterską nad weteranami Polskich Sił Zbrojnych wyznania prawosławnego.

Zmarł w Londynie 13 marca 1985 i został pochowany na Cmentarzu Brompton w Londynie[1]. W 2012 jego szczątki zostały ekshumowane i sprowadzone do Polski. Uroczysty pogrzeb odbył się 31 grudnia 2012 na cmentarzu prawosławnym w Warszawie[2].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d G. J. Pelica, Ślady wyrwane z zapomnienia, Przegląd Prawosławny, nr 6 (252), czerwiec 2006.
  2. a b Prochy arcybiskupa Sawy powróciły do Polski. [dostęp 2013-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-17)].
  3. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 411, 901.
  4. a b Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 271. ISBN 978-83-7431-127-4.
  5. Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 619. ISBN 83-60456-02-X.
  6. Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 632. ISBN 83-60456-02-X.
  7. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 27, Nr 4 z 31 grudnia 1977. 
  8. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu pracy kulturalno-oświatowej w wojsku”.
  9. Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 11, 19 marca 1937. 

Bibliografia

edytuj