Mario Castelnuovo-Tedesco

Mario Castelnuovo-Tedesco
Data i miejsce urodzenia	3 kwietnia 1895 ; Florencja
Pochodzenie	włoskie
Data i miejsce śmierci	16 marca 1968 ; Beverly Hills
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mario Castelnuovo-Tedesco (ur. 3 kwietnia 1895 we Florencji, zm. 16 marca 1968 w Beverly Hills^[1]^[2]) – włoski kompozytor i pianista.

Życiorys

Studiował w Conservatorio Luigi Cherubini we Florencji, gdzie uczył się kompozycji u Ildebrando Pizzettiego i gry na fortepianie u Edgarda Del Valle de Paza^[1]. Zaczął komponować w wieku 15 lat, początkowo utwory fortepianowe o charakterze programowym, później także pieśni solowe i chóralne^[1]. Koncertował w Rzymie i Wiedniu^[2]. Interesował się poezją różnych narodów, znajdując w niej częste źródło inspiracji, napisał m.in. pieśni do dramatów Szekspira^[1]. Opera La Mandragola z 1925 roku zapewniła mu zwycięstwo w Concorso Lirico Nazionale^[1] i spotkała się z gorącym przyjęciem na premierach w Wenecji i Wiesbaden^[1]. W latach 30. zwrócił swoją uwagę z muzyki wokalno-instrumentalnej w kierunku muzyki czysto instrumentalnej^[1].

W 1939 roku, w związku z narastającą falą antysemityzmu, wyemigrował do USA^[1]. Początkowo mieszkał w Larchmont w stanie Nowy Jork, później osiadł w Beverly Hills. W 1946 roku otrzymał obywatelstwo amerykańskie^[1]. W tym samym roku objął klasę kompozycji w konserwatorium w Los Angeles^[1]^[3]. Pisał w tym okresie monumentalną muzykę o charakterze oratoryjno-kantatowym, wraz z innymi kompozytorami uczestniczył w tworzeniu kantaty Genesis^[1]. Komponował również muzykę filmową^[2]. Utrzymywał bliskie kontakty z rodzinnym krajem, opera Il mercante di Venezia zwyciężyła w Concorso Compari, rozpisanym w 1958 roku przez mediolańską La Scalę^[1].

Twórczość

Tworzył w tradycji XIX-wiecznej muzyki włoskiej, pozostając odległy wobec awangardowych prądów takich jak dodekafonia, neoklasycyzm czy ekspresjonizm^[1]. Łączył elementy muzyki europejskiej z motywami orientalnymi, głównie hebrajskimi, a podczas pobytu w USA także jazzu i muzyki amerykańskiej^[1].

Skomponował m.in. 12 zeszytów pieśni do tekstów sztuk Szekspira (1921–1926), opery La Mandragola (1926) i All’s Well That Ends Well (1959), operę kameralną The Importance of Being Earnest (1962), balety The Octoroon Ball (1947) i Naomi and Ruth (1947), Rapsodię hebrajską (1927), 9 uwertur, 3 koncerty skrzypcowe, 2 koncerty fortepianowe, koncerty gitarowy i wiolonczelowy^[3], Rapsodię amerykańską (1943)^[2]. W 1957 roku opublikował autobiografię A Life of Music^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 45–46. ISBN 83-224-0223-6.
↑ ^a ^b ^c ^d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 143. ISBN 0-674-37299-9.
↑ ^a ^b ^c Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 141–142. ISBN 978-83-01-13410-5.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 45–46. ISBN 83-224-0223-6.

[harvard-2] The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 143. ISBN 0-674-37299-9.

[chodkowski-3] Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 141–142. ISBN 978-83-01-13410-5.

[1]

[2]

[3]