Lista krążowników United States Navy

lista w projekcie Wikimedia

Ta lista krążowników United States Navy zawiera wszystkie okręty, które kiedykolwiek były nazywane krążownikami. Od momentu wprowadzenia numeracji kadłubów i kilku mylących przenumerowań i przemianowań, możliwa jest sytuacja gdy kilka wpisów odnosi się do tego samego okrętu.

Budowa ciężkich krążowników CA-149 i CA-151 do CA-153 oraz lekkich krążowników CL-154 do CL-159 została odwołana przed nadaniem im nazwy.

Brakujące numery w serii krążowników rakietowych, 43-46, nie były użyte, więc DDG-47 "Ticonderoga" i DDG-48 "Yorktown" mogą być przeklasyfikowane bez zmiany numeru. Było to argumentem, w niektórych źródłach, że okręty typu DDG-993 (typu Kidd - niszczyciele rakietowe), które są zasadniczo identycznie uzbrojone jak krążowniki typu Ticonderoga, powinny być przemianowane na CG-43 do -46. Podobnie numery CG-13, CG-14 i CG-15 zostały przeskoczone, więc fregaty rakietowe typu Leahy (typ DLG-16) mogą być przeklasyfikowane bez zmiany numeracji.

CG-1 do 8 i CG-10 do 12 zostały przerobione z krążowników z II wojny światowej. CAG-1 USS "Boston" i CAG-2 USS "Canberra" zachowały większość ze swego uzbrojenia lufowego pochodzącego z II wojny światowej i później powróciły do ich numerów pochodzących od krążowników z uzbrojeniem lufowym (CA-69 i CA-70)

Przed 30 czerwca 1975 okręty CG-16 USS "Leahy" do CGN-38 USS "Virginia" były oznaczane jako DLG lub DLGN (Fregata Rakietowa (z napędem jądrowym)). Zostały przeklasyfikowane na krążowniki w wyniku reformy nazewnictwa z 1975. Budowa CGN-39 USS "Texas" i CGN-40 USS "Mississippi" została rozpoczęta jako DLGN ale przemianowano je na CGN przez przyjęciem do służby. CG-47 USS "Ticonderoga" i CG-48 USS „Yorktown”(inne języki) zostały zamówione jako niszczyciele rakietowe (DDG), ale zostały przeklasyfikowane na krążowniki rakietowe (CG) zanim ich stępki zostały położone. CGN-9 "Long Beach", CGN-41 "Arkansas" i CG-49 do 74 zostały zamówione, wodowane i dostarczone jako krążowniki rakietowe. USS "Long Beach" był jedynym od czasów II wojny światowej okrętem zbudowanym z wykorzystaniem kadłuba krążownika (inne krążowniki powstawały na podstawie przerobionego kadłuba niszczyciela) i od ponad dziesięciu lat był jest jedynym nowo wybudowanym krążownikiem rakietowym we flocie.

Zobacz też lista typów lekkich krążowników United States Navy.

Wpisy zakończone gwiazdką ("*") odnoszą się do okrętu, którego budowa została odwołana przed zakończeniem.


Według numeracji kadłuba

Krążowniki przed wprowadzeniem numeracji

edytuj
Krążownik pancernopokładowy USS „Atlanta” w 1891 roku

Pierwsze krążowniki wyznaczają początek nowoczesnej marynarki amerykańskiej, były jednak linearnymi następcami drewnianych fregat parowych i slupów ery wojny secesyjnej i okresu powojennego[1]. Trzy okręty których budowa w ramach programu „Nowej Marynarki” została autoryzowana przez Kongres 3 marca 1883 roku, były pierwszymi okrętami, które wykorzystać miały rosnącą bazę industrialną Ameryki i zerwać miały z drewnianymi okrętami przeszłości[1].

Pierwszym z nich był zwodowany 9 października 1984 roku stalowy krążownik pancernopokładowy USS „Atlanta”, który wyposażony wprawdzie w maszyną parową, wspierany był jednak również przez żagle[1]. Do ich podstawowych zalet należała duża prędkość umożliwiająca im dogonienie statków handlowych i ucieczkę przed większymi okrętami liniowymi[1]. O ile jednak „Atlanta” i „Boston” dzieliły wspólną konstrukcję, o tyle trzeci był większą jednostką, i napędzany był dwoma śrubami[1]. USS „Chicago” okazał się najbardziej udanym z trójki pierwszych okrętów, przewyższającym pozostałe w zakresie prędkości marszowej, długotrwałości pływania, siłą ognia i łatwością obsługi, był jednak znacznie droższą jednostką[1]. Trzy okręty otrzymały nieformalne miano ABC (Atlanta, Boston, Chicago) i utworzyły jedną eskadrę[1].

Marynarka amerykańska kupiła też dwa szybkie krążowniki budowane w Wielkiej Brytanii dla Brazylii, które do służby w US Navy weszły w 1898 i 1900 roku, jako USS „New Orleans” i „Albany[2].

Okręt Typ Stocznia Stępka Wodowanie Wejście do służby Wycofanie ze służby
Atlanta Atlanta
(Boston)
Roach 8 listopada 1983 9 października 1984 19 lipca 1886 23 marca 1912 Sprzedany 10 czerwca 1912
Boston 15 listopada 1883 4 grudnia 1884 2 maja 1887 1946 Zatopiony 8 kwietnia 1946
Chicago 29 grudnia 1883 5 grudnia 1885 17 kwietnia 1889 30 września 1923
New Orleans New Orleans Armstrong 1895 4 grudnia 1996 18 marca 1898 16 listopada 1922 Oznaczony jako CL-22 od 8 sierpnia 1921
Albany 1897 14 stycznia 1899 29 maja 1900 10 października 1922

Krążowniki pancerne

edytuj

Krążowniki liniowe

edytuj

Krążowniki pancernopokładowe

edytuj
Krążowniki numerowane
Okręt Typ Stocznia Stępka Wodowanie Wejście do służby Wycofanie ze służby
(C-1) Newark Cramp 12 czerwca 1888 19 marca 1890 2 lutego 1891 16 stycznia 1913 Sprzedany 7 września 1926
(C-2) Charleston Union(inne języki) 20 stycznia 1887 19 lipca 1888 26 grudnia 1889 27 lipca 1896 Utracony przez wejście na rafę 2 listopada 1899
(C-3) Baltimore Cramp 5 maja 1887 6 października 1888 7 stycznia 1890 15 września 1922 Sprzedany 16 lutego 1942
(C-4) Philadelphia Cramp 22 marca 1888 7 września 1889 28 lipca 1890 22 września 1902 W latach 1912–1916 służył jako okręt więzienny
(C-5) „San Francisco”(inne języki) Union 14 sierpnia 1888 26 października 1889 15 listopada 1890 24 grudnia 1921 Sprzedany 20 kwietnia 1939
(C-6) Olympia Union 17 czerwca 1891 5 listopada 1892 5 lutego 1895 9 grudnia 1922 Pomnik-muzeum w Filadelfii od września 1957
(C-7) Cincinnati Cincinnati New York 29 stycznia 1890 10 listopada 1892 16 czerwca 1894 20 kwietnia 1919 Sprzedany 4 sierpnia 1921
(C-8) „Raleigh”(inne języki) Norfolk 19 grudnia 1889 31 marca 1892 17 kwietnia 1894 21 kwietnia 1919 Sprzedany 5 sierpnia 1921
(C-9) Montgomery Montgomery Columbian luty 1890 5 grudnia 1891 21 czerwca 1894 16 maja 1918 14 marca 1918 przemianowany na „Anniston”
(C-10) Detroit Columbian luty 1890 28 października 1891 20 lipca 1894 1 sierpnia 1905 Sprzedany 22 grudnia 1910
(C-11) „Marblehead”(inne języki) City Point październik 1890 11 sierpnia 1892 2 kwietnia 1894 21 sierpnia 1919 Sprzedany 5 sierpnia 1921
(C-12) Columbia Columbia Cramp 30 grudnia 1890 26 lipca 1892 23 kwietnia 1894 29 czerwca 1921 Sprzedany 26 stycznia 1922
(C-13) Minneapolis Cramp 16 grudnia 1891 12 sierpnia 1893 13 grudnia 1894 15 marca 1921 Sprzedany 5 sierpnia 1921
(C-14) "Denver" Denver Neafie & Levy 28 stycznia 1900 21 czerwca 1902 17 maja 1904 17 lutego 1931 Sprzedany 13 września 1933
(C-15) "Des Moines" Fore River 28 sierpnia 1900 20 września 1902 5 marca 1904 9 kwietnia 1921 Sprzedany 11 marca 1930
(C-16) "Chattanooga" Crescent 29 marca 1900 7 marca 1903 11 października 1904 19 lipca 1921 Sprzedany 8 marca 1930
(C-17) "Galveston" Trigg 19 stycznia 1901 23 lipca 1903 15 lutego 1905 2 września 1930 Sprzedany 13 września 1933
(C-18) "Tacoma" Union 27 września 1900 2 czerwca 1903 30 stycznia 1904 16 stycznia 1924 Sprzedany 5 września 1924
(C-19) "Cleveland" Bath 1 czerwca 1900 28 września 1901 2 listopada 1903 1 listopada 1919 Sprzedany 7 marca 1930
(C-20) "St. Louis" St. Louis Neafie & Levy 31 lipca 1902 6 maja 1905 18 sierpnia 1906 23 marca 1922 Sprzedany 13 sierpnia 1930
(C-21) "Milwaukee" Union 30 lipca 1902 10 września 1904 10 grudnia 1906 6 marca 1917 Sprzedany 5 sierpnia 1919
(C-22) "Charleston" Newport News 30 stycznia 1902 23 stycznia 1904 17 października 1905 4 grudnia 1923 Sprzedany 6 marca 1930

Wielkie krążowniki (tylko typ Alaska)

edytuj
USS "Alaska"

Ciężkie i lekkie krążowniki

edytuj
USS "Brooklyn"
USS "Salt Lake City"
USS "Cleveland" (CL-55)

Krążownik dowodzenia

edytuj

Krążowniki rakietowe

edytuj
USS "Canberra" (CAG-2)
USS "Long Beach" (CGN-9)
USS "Leahy" (CG-16)
USS "Sterett"(CG-31)
USS "Virginia"
USS "Yorktown" (CG-48)
USS "Lake Erie"

Alfabetycznie


Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Norman Friedman: U.S. Cruisers, s. 13-20
  2. Norman Friedman: U.S. Cruisers, s. 41