Wikipedia

Letnie Igrzyska Olimpijskie 2004

XXVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie Igrzyska XXVIII Olimpiady) rozgrywane były w Atenach (Grecja) w dniach 13–29 sierpnia 2004. Uczestniczyło w nich ponad 10 500 sportowców z 202 państw. Rozdanych zostało 301 kompletów medali w 28 dyscyplinach olimpijskich.

XXVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie
ilustracja
IO 2000

IO 2008

Stolica igrzysk

Ateny
 Grecja

Liczba ekip

201

Liczba sportowców

10 557
(6257 mężczyzn i 4300 kobiet)

Liczba konkurencji

301 w 28 dyscyplinach

Otwarcie

13 sierpnia 2004

Oficjalne otwarcie

Kostis Stefanopulos (prezydent Grecji)

Zamknięcie

29 sierpnia 2004

Przysięga olimpijska

Zoe Dimoschaki (sportowcy)
Lazaros Voreadis (sędziowie)

Znicz olimpijski

Nikolaos Kaklamanakis

Stadion

Stadion Olimpijski, Ateny

Multimedia w Wikimedia Commons

Wybór gospodarza

edytuj

Ateny zostały wybrane jako organizator Igrzysk 5 września 1997 na 106. sesji MKOl w Lozannie w Szwajcarii. Wcześniej oczekiwano, że miasto to będzie organizowało Igrzyska w 1996, kiedy to przypadała setna rocznica rozgrywania nowożytnych igrzysk. Liczono, że po 100 latach zawody te powrócą w miejsce, w którym odbyły się po raz pierwszy (zobacz Letnie Igrzyska Olimpijskie 1896). Ateny przegrały też rywalizację o organizację Igrzysk w 2000, które ostatecznie rozegrane zostały w Sydney. W 2004 kontrkandydatami Aten były Buenos Aires, Kapsztad, Rzym i Sztokholm. Odbyły się cztery tury głosowań.

Wyniki głosowania na gospodarza Letnich Igrzysk Olimpijskich 2004[1]
Miasto Państwo Tura 1 Dogrywka Tura 2 Tura 3 Tura 4
Ateny   Grecja 32 – 38 52 66
Rzym   Włochy 23 – 28 35 41
Kapsztad   Południowa Afryka 16 62 22 20 –
Sztokholm   Szwecja 20 – 19 – –
Buenos Aires   Argentyna 16 44 – – –

Przygotowania

edytuj

Po dokonaniu wyboru rozpoczęto przygotowania aren sportowych. Podczas siedmioletnich prac Międzynarodowy Komitet Olimpijski wyrażał wielokrotnie swoje wątpliwości, czy wszystko zostanie przygotowane na czas. Podjęto decyzję o zmianie składu komitetu organizacyjnego, na którego czele stanęła Gianna Angelopoulos-Daskalaki. Przyspieszono tempo prac, aczkolwiek w 2004 podjęto decyzję, że część przewidzianych zadań (m.in. dach nad basenem olimpijskim) nie zostanie ukończona. Obawiano się także, czy Stadion Olimpijski zostanie ukończony na czas. Jeszcze na kilka dni przed rozpoczęciem zawodów na wielu arenach toczyły się ostatnie prace. Tempo przygotowań w Atenach uznawane jest za najwolniejsze w historii, ale sami Grecy twierdzą, że odzwierciedla to ich naturę, gdy wszystkie prace pozostawione są na ostatnią chwilę. W czasie prac budowlanych zginęło co najmniej 19 osób.

Szczególne obawy towarzyszyły także kwestiom bezpieczeństwa w czasie Igrzysk. Ryzyko zamachów terrorystycznych sprawiło, że zwiększono nakłady finansowe na ochronę sportowców i członków ekip. W czasie zawodów Ateny patrolowało około 70 tys. policjantów. W marcu 2004 Grecja zwróciła się do NATO o pomoc w zabezpieczeniu Igrzysk. Jednocześnie Grecy wyrazili sprzeciw, by niektórym ekipom (np. USA, Wielkiej Brytanii czy Izraela) towarzyszyły jednostki ochrony.

Przed Igrzyskami serię jednodniowych strajków przeprowadzili pracownicy hoteli oraz kierowców karetek, którzy domagali się podwyżek płac.

Symbole Igrzysk w Atenach

edytuj

Oficjalne logo ateńskich Igrzysk przedstawia stylizowany wieniec z gałązek oliwnych, który wręczany był zwycięzcom antycznych igrzysk. Kolory logo – biel i błękit – nawiązują do kolorów greckiej flagi. Poniżej znajduje się napis Ateny 2004 (ΑΘΗΝΑ 2004), a pod nim flaga olimpijska.

Ogień olimpijski rozpalono w Olimpii 25 marca 2004. Później wędrował on po całym świecie odwiedzając miasta, w których odbywały się wcześniej Igrzyska oraz kilka największych miast świata.

Maskotki

edytuj

Zgodnie z tradycją Igrzyska promują maskotki Atena i Fevos, które nawiązują do bogów mitologii greckiej: Ateny – bogini mądrości oraz Fevosa – boga światła i muzyki.

Ceremonia otwarcia

edytuj

Ceremonia otwarcia odbyła się 13 sierpnia 2004. Część artystyczna zawierała prezentację Grecji, organizatora Igrzysk, państwa o długiej historii i bogatej kulturze. Pojawiły się postacie z mitologii greckiej oraz charakterystyczne, najbardziej znane dzieła sztuki greckiej od kultury minojskiej po współczesność.

Później nastąpiła parada 202 reprezentacji narodowych uczestniczących w Igrzyskach, w czasie której wystąpiła jedna z czołowych postaci muzyki klubowej, DJ Tiesto. Kraje pojawiały się zgodnie z układem liter w alfabecie greckim, dlatego kolejność poszczególnych ekip była inna niż zwykle (np. pierwsza weszła ekipa Saint Lucia, gr. Αγια Λουκια). Tradycja nakazuje, żeby pierwszym krajem maszerującym w paradzie była Grecja, a ostatnim – kraj organizujący Igrzyska, czyli w tym wypadku ponownie Grecja. Szczególne zainteresowanie towarzyszyło pojawieniu się ekip Afganistanu i Iraku. Innym gestem olimpijskim był wspólny przemarsz ekip Korei Północnej i Południowej pod jednym sztandarem koreańskim. Po raz pierwszy na olimpiadzie pojawiły się państwa Kiribati i Timor Wschodni. Po przemarszu sportowców wystąpiła islandzka piosenkarka Björk.

Oficjalnego otwarcia Igrzysk dokonał prezydent Grecji Kostis Stefanopulos. Zaszczytu zapalenia znicza olimpijskiego dostąpił grecki sportowiec Nikolaos Kaklamanakis.

Państwa biorące udział w XXVIII Letnich Igrzyskach Olimpijskich

edytuj
 
Państwa uczestniczące

Po raz pierwszy na igrzyskach wystąpiły Kiribati i Timor Wschodni.

Na igrzyska wrócił Afganistan. Jugosławia w związku ze zmianą nazwy wystąpiła jako Serbia i Czarnogóra.

(W nawiasie podana została liczba zawodników reprezentujących swój kraj)

Przebieg Igrzysk

edytuj

Wyniki

edytuj

Hasło

edytuj

Witamy w domu (ang. Welcome Home, gr. Καλώς ήλθατε σπίτι, Kalós írthate spíti)

Występy Polaków

edytuj
Osobny artykuł: Polska na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004.

Polacy zajęli w klasyfikacji medalowej 23. miejsce z 10 medalami (3 złotymi, 2 srebrnymi, 5 brązowymi)[potrzebny przypis].

Medale zdobyte przez Polaków

edytuj

  Złote

edytuj

  Srebrne

edytuj

  Brązowe

edytuj

Doping na Igrzyskach

edytuj

MKOl zapowiadał przed tymi Igrzyskami bezwzględną walkę z dopingiem. Przeprowadzono ponad 3000 prób antydopingowych. Ujawniono kilkanaście przypadków niedozwolonego wspomagania. Odebrano kilka medali olimpijskich zdobytych przez oszustwo. Najwięcej takich przypadków zanotowano w ekipach Węgier, Grecji, Rosji i Ukrainy[potrzebny przypis].

Tuż przed rozpoczęciem Igrzysk wybuchła afera wokół greckich sprinterów Konstandinosa Kenderisa i Ekateriny Thanu, którzy nie stawili się na kontrolę antydopingową. Oboje byli zaliczani do faworytów w swoich konkurencjach. Kolejne wątpliwości przyniosła wiadomość o ich wspólnym wypadku podczas jazdy na motocyklu. Sportowcy znaleźli się w szpitalu z lekkimi obrażeniami. Wiadomość ta została przyjęta z niedowierzaniem i według prokuratury wypadek mógł być zmyślony[potrzebny przypis].

Wykryto nieprawidłowości podczas startów następujących zawodników[potrzebny przypis]:

  • Irina Korżanienko (Rosja) – odebrano jej złoty medal w pchnięciu kulą po wykryciu niedozwolonego środka, zawodniczka nie chciała oddać medalu,
  • Leonidas Sambanis (Grecja) – odebrano mu srebrny medal w podnoszeniu ciężarów, zawodnik twierdził, że jest niewinny,
  • odebrano brązowy medal Ukrainkom z kajakarskiej czwórki podwójnej po tym, jak w ciele jednej zawodniczki znaleziono ślady niedozwolonych substancji,
  • Róbert Fazekas i Adrián Annus (Węgry) – wykryto nieprawidłowości podczas kontroli dopingowej tych zawodników, dyskobol Fazekas próbował podmienić próbki moczu, pojawiły się też wątpliwości co do przebiegu kontroli młociarza Annusa; obu zawodnikom odebrano złote medale olimpijskie; kolejny Węgier, ciężarowiec Ferenc Gyurkovics, zdobywca srebrnego medalu, został również wykluczony z Igrzysk.

Statystyka medalowa

edytuj
Klasyfikacja medalowa
Lp. Państwo złoto srebro brąz razem
1   Stany Zjednoczone 36 39 28 103
2   Chiny 32 17 14 63
3   Rosja 27 27 38 92
4   Australia 17 16 16 49
5   Japonia 16 9 12 37
6   Niemcy 13 16 20 49
7   Francja 11 9 13 33
8   Włochy 10 11 11 32
9   Korea Południowa 9 12 9 30
10   Wielka Brytania 9 9 12 30
... ... ... ... ... ...
23   Polska 3 2 5 10
Zobacz pełną klasyfikację medalową


Przypisy

edytuj
  1. ↑ IOC Vote History. aldaver.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-25)]..
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Letnie_Igrzyska_Olimpijskie_2004&oldid=74763911”