Krzysztof Michalski (filozof)

polski filozof

Krzysztof Jerzy Michalski (ur. 8 czerwca 1948 w Warszawie, zm. 11 lutego 2013 w Wiedniu[1][2]) – polski filozof i tłumacz.

Krzysztof Michalski
Krzysztof Jerzy Michalski
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1948
Warszawa

Data i miejsce śmierci

11 lutego 2013
Wiedeń

Przyczyna śmierci

choroba nowotworowa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Bródnowski

Zawód, zajęcie

filozof, tłumacz

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Oficer Orderu Narodowego Zasługi (Francja)

Życiorys

edytuj

Uczeń Leszka Kołakowskiego i Jana Patočki, ukończył filozofię w 1969 na Uniwersytecie Warszawskim. Doktorat obronił w 1974 na podstawie rozprawy Heidegger i filozofia współczesna. W tym samym roku rozpoczął pracę jako asystent w Instytucie Filozofii UW.

Habilitował się w 1986 na podstawie rozprawy Logika i czas. Próba analizy Husserlowskiej teorii sensu. Od 1994 był profesorem Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW, gdzie kierował Katedrą Erazma z Rotterdamu. Od 1986 był również profesorem filozofii w Departament of Philosophy na Boston University. W 2003 został profesorem tytularnym. Należał do założycieli – obok m.in. Hansa-Georga Gadamera, Józefa Tischnera, Jana BłońskiegoInstytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu (1983), którego był rektorem.[3] W latach 80. instytut ten stał się ważkim centrum wymiany intelektualnej i badawczej między uczonymi z Europy Środkowej i Wschodniej a środowiskami naukowymi na Zachodzie. Obecnie zaliczany jest do najważniejszych europejskich centrów naukowych, w którym realizowane są projekty z dziedzin nauk politycznych, społecznych i humanistycznych.

 
Grób Krzysztofa Michalskiego na Cmentarzu Bródnowskim.

Był redaktorem szeregu prac zbiorowych (m.in. tomy ze spotkań czołowych filozofów i intelektualistów europejskich z Janem Pawłem II w Castel Gandolfo), autorem wielu artykułów w prestiżowych czasopismach naukowych amerykańskich, niemieckich i in. Był też redaktorem tomów z przekładami wybranych esejów Heideggera, Gadamera oraz ich tłumaczeń (Martin Heidegger Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, 1977; Hans-Georg Gadamer Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, 1979). Był wydawcą i redaktorem naczelnym pisma „Transit. Europäische Revue” (Frankfurt nad Menem).

Był stypendystą wielu prestiżowych fundacji (m.in. Fundacji im. Aleksandra von Humboldta, Fundacji Thyssena).

Od lat 80. organizował i był dyrektorem liczących się międzynarodowych seminariów, szkół letnich, sympozjów itd.

Pełnił liczne funkcje naukowe i publiczne. Najważniejsze z nich to: przewodniczący Rady Nadzorczej Instytutu Spraw Publicznych (Warszawa), członek Rady Fundacji im. Stefana Batorego, członek Komitetu Doradczego International Academic Freedom (New York), członek The American Association for Polish-Jewish Studies.[potrzebny przypis]

Zmarł w Wiedniu, uległszy chorobie nowotworowej. Był przyjacielem Józefa Tischnera, wraz z którym w 1993 przeprowadził kilka rozmów z papieżem Janem Pawłem II w Castel Gandolfo, które były punktem wyjścia[4] do powstania książki pt. Pamięć i tożsamość. Pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 75A-2-19).

Ordery, odznaczenia, nagrody, upamiętnienie

edytuj

Uzyskał szereg nagród i wyróżnień: do najważniejszych należą Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2003), Theodor-Heuss-Preis (2004) oraz Krzyż Oficerski Narodowego Orderu ZasługiFrancja 2007. Pośmiertnie, postanowieniem z 19 lutego 2013 za wybitny wkład w rozwój myśli o kondycji człowieka w nowoczesnym świecie, za stworzenie ważnego ośrodka międzynarodowej wymiany intelektualnej i badawczej w dziedzinie humanistyki, za osiągnięcia w promowaniu polskiej nauki został przez prezydenta Bronisława Komorowskiego odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5][6]. 14 marca 2024 Rada Warszawy nadała skwerowi w dzielnicy Żoliborz nazwę Skwer Krzysztofa Michalskiego[7].

Dzieła (wybór)

edytuj
  • Heidegger i filozofia współczesna, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978. (2 Wyd, Warszawa 1998)
  • Logika i czas. Próba analizy Husserlowskiej teorii sensu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988.
  • Płomień wieczności. Eseje o myślach Fryderyka Nietzschego, Znak, Kraków 2007.
  • Zrozumieć przemijanie, Biblioteka kwartalnika Kronos. Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego, Warszawa 2011.
  • Eseje o Bogu i śmierci, Kurhaus Publishing, Warszawa 2014.

Wiele prac Michalskiego zostało przetłumaczone na języki obce. Pełna lista jego dzieł dostępna jest na stronie Instytutu Nauk o Człowieku[8].

Przypisy

edytuj
  1. Philosoph Krzysztof Michalski verstorben [online], sn.at, 12 lutego 2013 [dostęp 2022-02-27] (niem.).
  2. Marion Gollner (Red.), Institute for Human Sciences/ Institut für die Wissenschaften vom Menschen, 2013.
  3. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2017-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-12)].
  4. Jan Paweł II, Pamięć i Tożsamość, Kraków 2005, s. 7-8, ISBN 83-240-0525-0.
  5. Order dla prof. Krzysztofa Michalskiego. prezydent.pl, 22 lutego 2013 r.. [dostęp 2013-02-25].
  6. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 lutego 2013 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2013 r. poz. 408).
  7. Rada m.st. Warszawy, Uchwała w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy [online], bip.warszawa.pl [dostęp 2024-03-15] (pol.).
  8. Pełna lista publikacji.. iwm.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-12)].