Koniawa (gmina)
Koniawa (1919 Kruniawo[4]) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1930 roku w województwie nowogródzkim/województwie wileńskim w Polsce (obecnie na Litwie). Siedzibą gminy była wieś Koniawa (232 mieszk. w 1921 roku)[3].
| gmina wiejska | |||
| 1921–1930[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
(1919–20: okręg wileński) | ||
| Powiat |
do 1926: lidzki | ||
| Siedziba | |||
| Populacja (1921) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1921) | |||
| |||
Położenie na mapie Polski w 1939  | |||
| 54°05′24,0000″N 24°42′36,0000″E/54,090000 24,710000 | |||
Na początku okresu międzywojennego gmina Koniawa należała do powiatu lidzkiego w woj. nowogródzkim[3]. 1 lipca 1925 roku z części obszaru gminy Koniawa utworzono nową gminę Orany[5].
1 lipca 1926 roku gminę przyłączono do powiatu wileńsko-trockiego w woj. wileńskim[6]. Po manewrze tym powstała styczność pomiędzy województwami wileńskim a białostockim.
19 maja 1930 część obszaru gminy przyłączono do gmin Raduń i Ejszyszki[7]. Gminę Koniawa zniesiono z dniem 3 czerwca 1930 roku, a jej obszar włączono do gminy Orany[8].
Według spisu powszechnego z 1921 gmina miała 8806 mieszkańców z czego 4878 stanowili Litwini (55,4%), 3834 Polacy (43,5%) a 80 Żydzi (0,9%)[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. nowogródzkiego.
- ↑ Niektóre źródła (m.in. mapy) podają informacje o przyłączeniu na przełomie lat 1921-22 do Litwy Środkowej powiatów lidzkiego i brasławskiego (np. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku, 2005; Atlas Historyczny Polski, PKWK, 1967). Rozbieżność ta wynika z różnych interpretacji przeprowadzonych na terenie tych powiatów wyborów do Sejmu Wileńskiego na mocy uchwały Sejmu RP z 16 listopada 1921, która zakończyła walkę polityczną na tych terenach. Adam Mielcarek twierdzi że powiaty lidzki i brasławski faktycznie do Litwy Środkowej nie należały (Adam Janusz Mielcarek, Podziały terytorialno-administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej, 2008). W niniejszym artykule oparto się na tej analizie, uwzględniając jednak rozbieżność interpretacji w tymże przypisie.
- ↑ a b c d Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VII - Część I - Województwo Nowogródzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
- ↑ Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich z mapą, Eugenjusz Romer, Lwów-Warszawa, 1919
- ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 16, poz. 110, zmieniony przez Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 53
- ↑ Dz.U. z 1926 r. nr 45, poz. 277
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 37, poz. 311
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 42, poz. 365