Karta konstytucyjna 1830 roku

Karta konstytucyjna 1830 roku – konstytucja wydana we Francji, w czasie Monarchii Lipcowej, przez Ludwika Filipa.

Geneza

7 sierpnia 1830 roku królem Francuzów ogłoszony został książę Ludwik Filip z młodszej, orleańskiej linii Burbonów wybrany najpierw (31 lipca) na tymczasowego namiestnika państwa. Tego samego dnia została dokonana gruntowna nowelizacja Karty konstytucyjnej z 1814 roku. 14 sierpnia król oktrojował nową konstytucję, przygotowaną przez Izbę Deputowanych. Oczekiwano, że przyniesie to kres tendencjom absolutystycznym w państwie.

Rozwiązania szczególne

Mimo ogłoszenia karty przez króla, w rzeczywistości opracowanie projektu przez Izbę Deputowanych nawiązywało w znacznej części do Karty Konstytucyjnej Ludwika XVIII z 1814 roku.

Zasadnicze zmiany polegały na:

uznaniu zasady suwerenności narodu
obniżenie cenzusu wieku i cenzusu majątkowego w wyborach do Izby Deputowanych
przekształcenie izby wyższej (Izba Parów) w zgromadzenie składające się wyłącznie z członków nominowanych przez króla dożywotnio
przyznanie inicjatywy ustawodawczej obu izbom parlamentu
zniesienie uprawnień ustawodawczych monarchy w zakresie wydawania ordonansów i rozporządzeń.

Karta konstytucyjna z 1830 roku stanowiła ważny krok w kierunku rozwinięcia się systemu parlamentarno-gabinetowego. Utrzymała dwuizbowy parlament obniżając cenzus wieku i majątkowy dla parów i deputowanych. Ministrowie kontrasygnując każdy akt królewski musieli liczyć się z zaufaniem króla jak i obu izb parlamentu.

Bibliografia

Katarzyna Sójka-Zielińska, Historia prawa, Warszawa 1993.
Krystyna Kamińska, Andrzej Gaca, Historie powszechna ustrojów państwowych, TNOiK 2002.