Karol Tkocz
Karol Tkocz (ur. 16 lutego 1908 w Szarlocińcu, obecnie część Chorzowa[1], zm. 17 lipca 1988[2]) – polski działacz partyjny i państwowy, górnik i związkowiec. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, wiceprezydent Katowic, przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach.
| Data i miejsce urodzenia |
16 lutego 1908 |
|---|---|
| Data śmierci |
17 lipca 1988 |
| Zawód, zajęcie |
działacz partyjny i państwowy, górnik, związkowiec |
| Stanowisko |
wiceprezydent Katowic (1945–?), poseł do Krajowej Rady Narodowej (1945–1947), przewodniczący Prezydium WRN w Katowicach (1945–1949) |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
         
| |
Życiorys
edytujPo ukończeniu szkoły powszechnej pracował w kopalniach „Śląsk” w Chropaczowie (1922–1928) i „Hohenzollern” w Szombierkach (1928–1930). Po 1930 bezrobotny, udzielał się w ruchu związkowym górników i metalowców, wstąpił do Komunistycznej Partii Polski. W okresie II RP trzykrotnie skazywany na kary więzienia za nielegalną działalność polityczną, wyroki odbywał w Katowicach. Od 1940 do 1942 pracował w tartaku w Bytomiu, następnie wcielony przymusowo do armii niemieckiej. Zdezerterował na froncie, przechodząc na stronę Armii Czerwonej. Od 1944 działał w grupie partyzanckiej, walcząc w regionach Równego i Łucka, a następnie Nowego Targu i Wadowic oraz prowadząc działalność wywiadowczą na obszarze Górnego Śląska[1].
W lutym 1945 powrócił do Polski, został następnie wiceprezydentem Katowic. Wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. W maju 1945 wybrany radnym i przewodniczącym Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (dla województwa śląsko-dąbrowskiego)[3]; stanowisko to zajmował do października 1949. Należał do inicjatorów powołania i członka Kuratorium Instytutu Śląskiego w Katowicach. W maju 1945 powołany w skład Krajowej Rady Narodowej z okręgu Gliwice, zasiadał w niej do końca kadencji[1]. Był także posłem na Sejm Ustawodawczy (1947–1952). Działał w PZPR m.in. jako członek plenum i egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego w Katowicach, a następnie w Opolu, od 1950 był zastępcą przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu i przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych[4]. W 1950 wyznaczony na szefa misji w Niemieckiej Republice Demokratycznej, jednak nie objął stanowiska. W późniejszych latach był dyrektorem do spraw pracowniczych w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”.
Autor publikowanych wspomnień. Pochowany na cmentarzu ewangelickim przy ul. Francuskiej w Katowicach[2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Budowniczych Polski Ludowej (1979)[5]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy (25 czerwca 1946)[6]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1946)[7]
- Krzyż Partyzancki
- Śląski Krzyż Powstańczy
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Medal im. Ludwika Waryńskiego
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1961)[8]
- Pamiątkowy Medal z okazji 40 rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej (1983)[9]
- Medal "Za zasługi na rzecz przyjaźni między narodami" (1986, nadany przez Ligę Przyjaciół Narodów NRD)[10]
- odznaczenia radzieckie i Niemieckiej Republiki Demokratycznej
Bibliografia
edytuj- Zmarł Karol Tkocz [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 167, 19 lipca 1988, s. 1–2.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Karol Tkocz. Biblioteka Sejmowa. [dostęp 2022-01-19].
- ↑ a b Informacje o pochówku. grobonet.com. [dostęp 2022-01-21].
- ↑ Witold Sarnowicz. Wojewódzka Rada Narodowa. „Śląsko-Dąbrowski Przegląd Administracyjny”. 4/5, Rok II, s. 6, kwiecień/maj 1947.
- ↑ Marcin Sroka. Tworzenie opolskich wojewódzkich władz administracyjnych i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w 1950 r. (materiały źródłowe). „Rocznik Ziem Zachodnich”. 02/2018. s. 645, 646. ISSN 2544-8714.
- ↑ Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 26.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 3, poz. 5 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58 „w uznaniu zasług dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziele pracy organizacyjnej przy utworzeniu administracji państwowej i samorządu, uruchomieniu uczelni i odbudowie demokratycznej państwowości polskiej na ziemiach Województwa Śląsko-Dąbrowskiego” - jako Karol Tkacz.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 19, 13 listopada 1961, s. 4.
- ↑ Uhonorowani pamiątkowymi medalami [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 307, 30 grudnia 1983, s. 3.
- ↑ "Trybuna Robotnicza", nr 94 (13865), 22 kwietnia 1986, s. 2