Karol Rolle
Karol Rolle (ur. 20 marca?/1 kwietnia 1871 w Kamieńcu Podolskim, zm. 28 listopada 1954 w Krakowie) – inżynier ceramik, prezydent Krakowa (1926–1931).
 Karol Rolle (1926) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1871 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Prezydent Krakowa | |
| Okres |
od 19 czerwca 1926 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Józefa i Idalii z Zaszczyńskich. Miał brata Michała, literata. W 1889 zdał maturę w Wyższej Szkole Realnej w Krakowie[1]. W latach 1889–1894 studiował na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej. W 1899 zamieszkał w Podgórzu, od 1 października 1900 kierował nowo powstałą tamtejszą szkołą ceramiczną[2], redagując również „Przegląd Ceramiczny”.
W 1908 znalazł się w składzie Rady Miejskiej Podgórza. Wraz z Juliuszem Leo działał na rzecz przyłączenia Podgórza do Krakowa w 1915. W latach 1916–1933 był członkiem krakowskiej Rady Miejskiej. Podczas I wojny światowej był skarbnikiem komitetu krajowego Komisji Opieki nad Inwalidami Wojennymi w Krakowie[3]. W latach 1926–1931 pełnił funkcję prezydenta Krakowa. Działał na rzecz poprawy sytuacji instytucji kulturalnych, zwłaszcza muzeów, wspierał działalność organizacji charytatywnych.
Założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922[4]. W 1922 został członkiem pierwszej rady nadzorczej krakowskiej rozgłośni Polskiego Radia. W latach 1928–1935 był senatorem Rzeczypospolitej Polskiej z listy BBWR, wybrany w województwie krakowskim[5]. Od września do grudnia 1939 był więziony przez Niemców przy ul. Montelupich, po 1945 współpracował przy redagowaniu Polskiego Słownika Biograficznego.
Jego pierwszą żoną była Maria z Wojnowskich (zm. 5 sierpnia 1925 w wieku 48 lat)[6]. Jego drugą żoną była, poślubiona 25 listopada 1926 roku w Porębie Żegoty, Wanda Anna Wojnowska, ur. 21 czerwca 1889 roku w Chroberzy, córka Ignacego i Marii z d. Zbyszewskiej[7].
Zmarł 28 listopada 1954[8]. Spoczywa na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera IIB-wsch-po prawej Łempickich)[8]. Imieniem Karola Rollego nazwano jedną z ulic w dzielnicy XIII w Krakowie[9].
Odznaczenie
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (28 kwietnia 1926)[10]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Grzegorz Małachowski (red.): W Krakowie przy Studenckiej: Księga Pamiątkowa wydana z okazji Jubileuszu 130-lecia V Liceum Ogólnokształcacego im. A. Witkowskiego w Krakowie. 1871–2001. Kraków: Oficyna Wydawnicza TEXT, 2001, s. 220. ISBN 83-88934-02-3.
- ↑ Szkoła ceglarska w Podgórzu Kurier Lwowski 1900 nr 239 s. 3
- ↑ Kronika. „Kraków – inwalidom”. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 516 z 13 października 1916.
- ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa].
- ↑ Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, Poznań 1928, s. 251.
- ↑ Co dzień niesie? Kronika żałobna. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 181 z 9 sierpnia 1925.
- ↑ Liber copulatorum parafii w Porębie Żegoty 1917-1946, s. 51-52.
- ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Karol Rolle. rakowice.eu. [dostęp 2017-03-17].
- ↑ Praca zbiorowa: Encyklopedia Krakowa. Wyd. II. T. 2. Kraków: Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, 2023, s. 357. ISBN 978-83-66334-93-9.
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 99, poz. 294 „za zasługi, położone na polu dobroczynności i oświaty”.