Kalendarium powstania warszawskiego – 9 sierpnia
| Kalendarium powstania warszawskiego | ||||||
| ||||||
| lipiec | ||||||
| 30 | ||||||
| 31 | ||||||
| sierpień | ||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
| wrzesień | ||||||
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| październik | ||||||
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 sierpnia, środa
edytuj
Po opanowaniu przez siły niemieckie arterii przelotowej i jej umocnieniu odbywa się ewakuacja tzw. dzielnicy rządowej wraz z gubernatorem dystryktu warszawskiego Ludwigiem Fischerem. Podczas ewakuacji siedziby gubernatora z pałacu Brühla, na placu Żelaznej Bramy ginie od kuli powstańczej zastępca gubernatora, Herbert Hummel. Sam Fischer został ranny[1].
Oddziały Zgrupowania Radosław walczą o zatrzymanie Powązek, osłaniają Stare Miasto; Parasol przesunięty na ul. Gęsią; ul. Stawki przechodzi z rąk do rąk. Na Powiślu AK-owcy skutecznie odpierają ataki niemieckie. Na Ochocie duże straty po stronie polskiej, skutecznie odpierane ciężkie ataki.
Trwają ataki artyleryjskie na Stare Miasto.
Wśród ludności i powstańców nadal panuje atmosfera więzi i wiary w wyzwolenie; odbywają się msze święte.
Z meldunku w dzienniku bojowym 9. Armii niemieckiej:
Opór w Warszawie wzmaga się. Toczące się walki to najtrudniejsze – w pełnym znaczeniu tego słowa – boje uliczne na terenie wielkiego miasta. Własne straty są wysokie. Celem opanowania położenia potrzebna jest pełnowartościowa dywizja wyposażona w dużą ilość broni ciężkiej.
Z dziennika von dem Bacha:
Od każdej strony brakuje mi sił. Obyśmy tylko utrzymali Warszawę!
Tego dnia odbyła się druga rozmowa premiera rządu RP Stanisława Mikołajczyka ze Stalinem. Mikołajczyk świadomy już złej sytuacji powstania prosił o natychmiastowe zrzuty i pomoc dla powstania – uzyskał taką obietnicę, Stalin jednak nie zamierzał jej zrealizować i zwlekał z wydaniem takiej decyzji – pomoc sowiecka w postaci zrzutów uzbrojenia nastąpiła dopiero w dniach pomiędzy 13 września a 14 września[2], po prawie 44 dniach walki od rozpoczęcia powstania, gdy nie mogło to zaważyć w istotnym stopniu na wynik walk w Warszawie.
Dodatkowo zrzuty zawierały radziecką amunicję nie pasującą do broni walczących powstańców, użyteczne były jedynie artykuły żywnościowe m.in. konserwy. Niekorzystną sytuację pogłębiała także zwłoka Stalina w wydaniu pozwolenia na lądowanie samolotów alianckich na radzieckich lotniskach na wschód od Warszawy, Stalin wydał ją dopiero 13 września 1944[3].
Mikołajczyk odrzucił nalegania Stalina w sprawie uznania Linii Curzona jako nowej granicy wschodniej Polski i fuzji z PKWN, które domagało się 75% tek ministerialnych w rządzie. Podczas spotkania Stalin był zaskakująco przyjazny, oświadczając np. iż celem polityki sowieckiej jest przyjaźń między nami[4], oraz stwierdził: postaramy się zrobić wszystko [...] aby dopomóc Warszawie[5]. Mikołajczyk wrócił do Londynu pewny, że udało mu się uzyskać obietnicę pomocy dla powstania. Już w trzy dni później, 12 sierpnia Stalin oświadczył jednak, że powstanie warszawskie jest bezsensowną i przerażającą awanturą[6] oraz że dowództwo sowieckie musi odgrodzić się od awantury warszawskiej[6]. Z kolei Jan Karski podaje, iż podczas tej rozmowy Stalin powtarzał oburzające i nieprawdziwe oświadczenia Bieruta, że w Warszawie nie ma żadnego powstania[7], jednak w oficjalnych protokołach sowieckich ze spotkania ten tekst nie występuje.
Przypisy
edytuj- ↑ Adam Borkiewicz: Powstanie warszawskie. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1969, s. 143.
- ↑ Władysław Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski, Wydawnictwo Platan, Warszawa 2004, ISBN 83-89711-10-9, tom 3, s. 731-733.
- ↑ „Nie było jednak pośpiechu w Moskwie w sprawie pomocy amerykańskiej. Mikołajczyk w depeszy z 13. IX. zawiadamiał Bora, że „w dniu wczorajszym jeszcze nie było zgody Sowietów na wjazd Amerykanów do Rosji i to opóźniło o jeden dzień operację: dziś rano zgoda nadeszła” (...)”: Władysław Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski, Wydawnictwo Platan, Warszawa 2004, ISBN 83-89711-10-9, tom 3, s. 733.
- ↑ Cytat: Norman Davies, Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków, 2004, ISBN 83-240-0459-9, s. 431.
- ↑ Cytat: Norman Davies, Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków, 2004, ISBN 83-240-0459-9, s. 432.
- ↑ a b Cytat: Władysław Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski, Wydawnictwo Platan, Warszawa 2004, ISBN 83-89711-10-9, tom 3, s. 709.
- ↑ Cytat: Norman Davies, Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków, 2004, ISBN 83-240-0459-9, s. 431, autor cytuje według: Jan Karski, Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919-1945, s. 443.