Juraszowa

wieś w województwie małopolskim

Juraszowawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie (najmniejsza miejscowość gminy).

Juraszowa
wieś
Ilustracja
Remiza OSP w centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Podegrodzie

Wysokość

400–450 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

268[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-386[3]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0460411

Położenie na mapie gminy Podegrodzie
Mapa konturowa gminy Podegrodzie, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Juraszowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Juraszowa”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Juraszowa”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Juraszowa”
Ziemia49°34′27″N 20°33′42″E/49,574167 20,561667[1]
Kaplica Jezusa Chrystusa Frasobliwego
Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej
Gospodarstwo agroturystyczne

Położenie

edytuj

Juraszowa położona jest na wysokości od 400 do 450 m n.p.m. w Beskidzie Wyspowym. Graniczy z: Podegrodziem, Rogami oraz Naszacowicami. Zajmuje 1,44 km² (2,2% powierzchni gminy)[4].

Toponimika nazwy

edytuj

Nazwa wsi pochodzi od imienia Jurasz, należącego do właściciela wsi. Najstarszy zachowany zapis Iuraschowa pochodzi z 1427 roku. Jan Długosz w „Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis” zapisuje nazwę Juraszowej: Juraschowa.

Historia

edytuj

Pierwsze wzmianki o Juraszowej pochodzą z 1427 roku. Wieś duchowna, własność klasztoru klarysek w Starym Sączu, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego[5]. W okresie międzywojennym mieszkańcy Juraszowej wyróżniali się dużą aktywnością społeczną. We wsi działało Stronnictwo Ludowe. Młodzież zrzeszona była w związku młodzieży wiejskiej Wici. Prowadziło ono ożywioną działalność polityczną i kulturalną. Organizowano wspólne spotkania, wystawiano sztuki teatralne.

W okresie okupacji w Juraszowej działała tzw. Trójka wiejska, której zadaniem było wykrywanie szpiegów niemieckich, obserwacja ruchu wojsk[6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii w Podegrodziu. We wsi działa gospodarstwo agroturystyczne.

Zabytki

edytuj

Sztuka

edytuj

We wsi działają dwie artystki ludowe. Rozalia Zygmunt – zajmująca się plastyką obrzędową, tworzeniem kwiatów lachowskich, podłaźniczek, a także pisze wiersze. Bronisława Kwoka – wykonuje oryginalne kwiaty lachowskie zdobiące m.in. miejscowość, kapliczki obrazy[7][8].

OSP Juraszowa

edytuj

Historia

edytuj

Jednostka OSP Juraszowa została założona w 1964 z inicjatywy Michała Kałuzińskiego. Na początku jej rola sprowadzała się głównie do prowadzenia systematycznych kontroli przeciwpożarowych na terenie wchodzącym w zakres działania jednostki. 28 lipca 1974 roku wybudowano remizę. Strażacka siedziba mieściła wówczas garaż na samochód, kuchnię, sale zebrań i zabaw. W latach tych jednostka została doposażona w ubrania i niezbędny sprzęt bojowy. W 1977 straż po wielomiesięcznym staraniu otrzymała samochód Żuk. 30 czerwca 1992 wybudowano garaż oraz piwnicę i zaplecze magazynowe. W tym samym roku, 12 lipca zorganizowano (z czteroletnim opóźnieniem) jubileusz 25-lecia straży. 7 lipca 1996 miało miejsce poświęcenie sztandaru, ufundowanego przez Radę Gminy Podegrodzie. W 2002 zakupiono samochód Mercedes. W 2007 jednostka została wyposażona w system selektywnego wywoływania. Urządzenie to przyczynia się do szybszego powiadomienia druhów przez PSP Nowy Sącz o zaistniałym zdarzeniu. Obecnie OSP Juraszowa obejmuje swoim działaniem obszar miejscowości: Juraszowa i Rogi[9].

Wyposażenie

edytuj

Na wyposażeniu jednostki znajdują się: samochód Mercedes GBAM 2.7/16, motopompa oraz inne podstawowe sprzęty ratownicze i gaśnicze.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 47652
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 416 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Powierzchnia Juraszowej. [dostęp 2016-02-011]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-22)]. (pol.).
  5. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.
  6. Informacje na stronie UG Podegrodzie. www.podegrodzie.pl, 2015-12-29. [dostęp 2016-10-21].
  7. Twórcy ludowi. www.podegrodzie.pl, 2015-12-29. [dostęp 2016-10-21].
  8. Twórcy ludowi na stronie GOK-u. gok-podegrodzie.net. [dostęp 2016-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-22)].
  9. Informacje o OSP Juarszowa. [dostęp 2016-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-21)].

Bibliografia

edytuj
  • Zenon Piotr Szewczyk: O pochodzeniu nazw miejscowych Gminy Podegrodzie i okolic. Nowy Sącz: UG Podegrodzie, Biblioteka Gminna w Podegrodziu, 2009. ISBN 978-83-60822-59-3.
  • Kościoły i kapliczki w Gminie Podegrodzie. Podegrodzie: UG Podegrodzie, GOK Podegrodzie, 2004.
  • Juraszowa. W: Jan Pastuszczak: Gmina Podegrodzie. Jacek Kula, Jerzy Nieć, Krzysztof Bodziony (ilustracje); Stanisław Mendelowski (redakcja). Krosno: P.U.W. „Roksana” Sp. z.o.o., 2006, s. 32. ISBN 83-7343-126-8.

Linki zewnętrzne

edytuj