Jean Leray

francuski matematyk

Jean Leray (19061998) – francuski matematyk. Zajmował się topologią algebraiczną, analizą funkcjonalną i równaniami różniczkowymi. Współtworzył, wspólnie z polskim matematykiem Juliuszem Schauderem, twierdzenie Leraya-Schaudera. Był profesorem Collège de France w Paryżu, członkiem Francuskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Nauk.

Jean Leray

Życiorys

edytuj

W 1934 roku w czasopiśmie matematycznym Annales scientifiques de l'École normale Supérieure opublikowano jego pracę napisaną wspólnie z polskim matematykiem Juliuszem Schauderem zatytułowaną Topologie et équations fonctionelles. Praca ta dotyczyła zastosowania teorii przestrzeni Banacha do równań o pochodnych cząstkowych. W 1937 obaj uczeni zostali laureatami międzynarodowej nagrody Malaxa.

W 1932 roku ożenił się z Marguerite Trumier, z którą miał trójkę dzieci. W czasie II wojny światowej służył w armii w stopniu oficera. W 1940 roku został wzięty do niewoli i wysłany do obozu jenieckiego w Austrii. Wolność odzyskał dopiero w 1945 roku. Przed wojną Leray specjalizował się w hydrodynamice. Jednak w obozie ukrywał ten fakt, ponieważ obawiał się, że Niemcy będą chcieli wykorzystać jego umiejętności i wiedzę do swoich działań wojennych. Dlatego na czas pobytu w obozie poświęcił się w całości topologii. Po wojnie opublikował książkę Algebraic topology taught in captivity[1].

W 1977 r. został członkiem zagranicznym PAN[2].

Przypisy

edytuj
  1. Leray biography [online], www-history.mcs.st-andrews.ac.uk [dostęp 2017-11-24].
  2.  leray, Jean, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-10].

Bibliografia

edytuj
  • Encyklopedia PWN, Tom 2, Warszawa 1991, s. 302.