Jan Filip (książę Saksonii-Altenburga)

Jan Filip (ur. 25 stycznia 1597 w Torgau, zm. 1 kwietnia 1639 w Altenburgu[1][2]) – książę Saksonii w księstwie Saksonii-Altenburga od 1602 z dynastii Wettinów.

Jan Filip
Ilustracja
Portret Jana Filipa z ok. 1630
książę Saksonii-Altenburga
z braćmi
Okres

od 1602
do 1639

Poprzednik

podział księstwa Saksonii-Weimar

Następca

Fryderyk Wilhelm II

Dane biograficzne
Dynastia

Wettynowie

Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1597
Torgau

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1639
Altenburg

Ojciec

Fryderyk Wilhelm I

Matka

Anna Maria z Palatynatu-Neuburga

Żona

Elżbieta z Brunszwiku
od 1618

Dzieci

Elżbieta Zofia

Życiorys

edytuj

Jan Filip był synem księcia Saksonii-Weimar Fryderyka Wilhelma I i Anny Marii, córki księcia Palatynatu-Neuburga Filipa Ludwika[2]. Urodził się w Torgau, gdzie rezydował jego ojciec pełniący funkcję opiekuna małoletniego elektora saskiego Chrystiana II[1]. Ojciec zmarł w 1602. Opiekunem pozostawionych przez zmarłego dzieci został ich stryj Jan i elektor Chrystian II. Podzielono wówczas księstwo, a potomkom Fryderyka Wilhelma przypadła część z Altenburgiem, odtąd stanowiąca księstwo Saksonii-Altenburga[1][3].

Stryj Jan zmarł w 1605, a Chrystian II w 1611 i rządy opiekuńcze objął brat i następca tego ostatniego Jan Jerzy I. Młody książę mieszkał w Altenburgu z matką. Po bezpotomnej śmierci księcia Jülich-Kleve-Berg Jana Wilhelma w 1609, Jan Filip był jednym z kandydatów do przejęcia dziedzictwa po nim, jednak otrzymał jedynie dodatkowy tytuł. W 1612 rozpoczął studia w Lipsku, a w 1618 objął osobiste rządy w księstwie[1].

Starał się dbać o rozwój księstwa: poszerzał jego granice (m.in. w 1621 kupił dobra Gräfenthal, w 1634 uzyskał część dziedzictwa po wygasłej linii książąt Saksonii-Coburg), a w 1622 przeprowadził reformy ustrojowe i podatkowe. Jednak wojna trzydziestoletnia przyniosła księstwu liczne nieszczęścia. Altenburg kilkakrotnie w latach 1628–1632 musiał utrzymywać stacjonujące tu oddziały armii cesarskiej. W 1632 Wallenstein wyegzekwował z księstwa 22 tys. guldenów, w 1633 Altenburg nawiedziła zaraza, a w 1634 został splądrowany przez kolejne oddziały wojskowe. W 1639 wojska saskie wyparły z Altenburga garnizon szwedzki i księstwo ponownie musiało opłacić się zdobywcom. Kilka dni później zmarł Jan Filip. Został pochowany w Altenburgu[1].

Rodzina

edytuj

25 października 1618 Jan Filip ożenił się z Elżbietą (1593–1650), córką księcia Brunszwiku Henryka Juliusza. Para miała tylko jedno dziecko: córkę Elżbietę Zofię (1619–1680), żonę księcia Saksonii-Gotha Ernesta I Pobożnego[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Franz Eduard Pasch: Johann Philipp. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 14. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1881, s. 366–368. (niem.).
  2. a b c Johann Philipp Herzog v.Sachsen-Altenburg. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2020-03-31]. (niem.).
  3. Ernst Wülcker: Johann. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 14. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1881, s. 350–352.