Jędker
Jędker, również Jędker Realista, właściwie Andrzej Wawrykiewicz[3] (ur. 1977 w Warszawie[3]) – polski raper, wokalista, autor tekstów, producent muzyczny i surfer. Członek zespołów WWO, Fundacja nr 1 i Monopol oraz kolektywu ZIP Skład. Prowadził również solową działalność artystyczną. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV[4]. Właściciel wytwórni muzycznej Entyrecords LTD.
Jędker (2011) | |
Imię i nazwisko |
Andrzej Wawrykiewicz |
---|---|
Pseudonim |
Jędker, Jędker Realista, Jędker R., Jedi |
Data i miejsce urodzenia |
1977 |
Gatunki |
trueschool hip-hop, hardcore rap, świadomy hip-hop, boom bap[1], pop-rap, disco, euro house[2] |
Zawód |
raper, tekściarz, wokalista, producent muzyczny, surfer |
Aktywność |
1996–2013, 2018–2019 |
Wydawnictwo |
Prosto, Entyrecords LTD, Sony Music Entertainment Poland, Wiör Rec |
Powiązania | |
Zespoły | |
WWO RealHood L.A.B.Z. Fundacja nr 1 ZIP Skład Monopol |
Współpracował z takimi wykonawcami, jak Zipera, Mor W.A., Brahu, Numer Raz, Eldo, Pono, Bosski Roman, Popek, DJ Decks, Robert M, Fu, TPWC, czy HiFi Banda.
Działalność artystyczna
edytujAndrzej Wawrykiewicz działalność artystyczną rozpoczął w 1996 w formacji Fundacja nr 1. Rok później wraz z zespołem, a także członkami TPWC utworzył kolektyw ZIP Skład. Początkowo działalność grupy była skupiona w artystycznym podziemiu. Debiut fonograficzny rapera znalazł się na wydanej w 1998 kompilacji Hiphopowy raport z osiedla w najlepszym wykonaniu. Na płycie ukazały się dwa utwory ZIP Skład: „Koncerty” i „Nie warto”. Także w 1998 ZIP Skład gościł na płycie prekursorów hip-hopu w Polsce – zespołu Wzgórze Ya-Pa 3 pt. Ja mam to co ty. Następnie formacja podpisała kontrakt z należącą do Krzysztofa Kozaka wytwórnią R.R.X. W efekcie powstał debiutancki album grupy pt. Chleb powszedni, który ukazał się 6 września 1999[5].
Również w 1999, Jędker wraz z Sokołem założył zespół WWO[6]. Debiutancki album duetu zatytułowany Masz i pomyśl ukazał się 6 września 2000[7]. Materiał dotarł do 31. miejsca zestawienia OLiS. Gościnnie w nagraniach wzięli członkowie ZIP Składu, w tym m.in. Pono, Koras i Fu, a także DJ 600V, DJ Deszczu Strugi, Włodi i Pele znani z grupy Molesta Ewenement. Z wydanej przez koncern BMG płyty pochodziły przeboje „Obejrzyj sobie wiadomości” i „Jeszcze będzie czas” notowane na Szczecińskiej Liście Przebojów Polskiego Radia. Do piosenek powstały także teledyski. W międzyczasie Jędker wystąpił gościnnie na debiutanckim albumie Mor W.A. pt. Te słowa mówią wszystko. Zwrotki rapera znalazły się w utworze „To czego nie chcą...”.
W 2002, jako trio, z DJ-em Deszczu Strugi w składzie grupa zrealizowała drugi album pt. We własnej osobie[8]. Materiał ukazał się 28 października nakładem należącej do Sokoła oficyny Prosto. Produkcje albumu podjęli się m.in. Waco, White House oraz Noon. Płyta dotarła do 8. miejsca zestawienia OLiS, najwyższego w historii działalności WWO. Na albumie znalazł się prawdopodobnie najpopularniejszy utwór grupy pt. „Damy radę”. Piosenka znalazła się w zestawieniach Szczecińskiej Listy Przebojów oraz programu 30 ton – lista, lista przebojów, odpowiednio na 2. i 23. miejscu. Wydawnictwo uzyskało także nominację do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyka. Jędker natomiast gościł w międzyczasie na płytach Pona – Hołd (2002) i Fusznika – Futurum (2002).
Kolejne dwa lata grupa intensywnie koncertowała. Jędker wraz z zespołem wziął udział m.in. w trasie „RBK Hip Hop Tour 2004”. Występy były promowane zrealizowaną w tym celu kompilacją różnych wykonawców U ciebie w mieście. 15 listopada 2005 jednocześnie ukazały się dwie płyty WWO: Życie na kredycie według pomysłu Jędkera oraz Witam was w rzeczywistości według pomysłu Sokoła[9][10]. Nagrania dotarły odpowiednio do 18. i 12 miejsca zestawienia OLiS. Po zakończonej w 2006 trasie koncertowej Jędker wyemigrował do Anglii. Raper nie zaprzestał jednak działalności artystycznej. Tego samego roku powołał projekt muzyki tanecznej pod nazwą Monopol, inspirowany dokonaniami Mory Kante i Sabriny Salerno[11]. W 2007 ukazał się wyprodukowany przez Jędkera debiutancki nielegal Popka Wyjęty spod prawa, rapera związanego z krakowskim zespołem Firma. Tego samego roku ukazał się debiut solowy Wawrykiewicza zatytułowany Czas na prawdę. Wydana w Polsce płyta znalazła się na 28. miejscu listy OLiS.
Również w 2007 raper powołał wytwórnię Entyrecords LTD[12]. Nakładem oficyny ukazał się drugi album Popka pt. HeavyWeight. Pod koniec roku ukazał się debiut nowego projektu Sokoła TPWC – Teraz pieniądz w cenie. Na płycie znalazł się utwór „W aucie” z gościnnym udziałem Franka Kimono, powstały według pomysłu Jędkera. Piosenka odniosła sukces komercyjny, jednakże w aranżacji bez zwrotek Wawrykiewicza[13]. Przyczyną była jego nieobecność w trakcie prac nad teledyskiem[13]. Ostatecznie obraz powstał do zremiksowanej wersji z gościnnym udziałem Freda[13]. W 2008 ostatecznie uformował się skład zespołu Monopol. Rok później ukazał się pierwszy album formacji pt. Product of Poland 100%[14]. Pewną popularność zyskała pochodząca z płyty piosenka „Zodiak na melanżu”.
Drastyczna zmiana stylistyczna przysporzyła Jędkerowi fali krytyki, a także swoistego wykluczenia ze środowiska hip-hopowego[13]. 2010 rok to ostatnie nagrania rapera i współprace z innymi artystami w stylistyce hip-hopowej. Jędker gościł w utworach „Dzień jak co dzień” oraz „I żeby było normalnie”, które znalazły się na kompilacji różnych wykonawców Prosto Mixtape 600V. Także w 2010 ukazał się album z remiksami Monopolu pt. Remixed in Poland[15]. Materiał wydała należąca do rapera wytwórnia Entyrecords LTD. Na rynek muzyczny trafiła także reedycja debiutu ZIP Skład. Zaanonsowano także plan realizacji drugiej płyty formacji. Jednakże w wyniku kontrowersji narastających wokół osoby Jędkera, raper został usunięty ze składu w 2011[16]. 1 kwietnia, również 2011 ukazał się kolejny album Monopolu pt. Eko[17]. W międzyczasie Wawrykiewicz nawiązał współpracę z duetem Groovebusterz. Efektem była piosenka „Ta noc”, do której powstał również teledysk. Na początku 2013 zespół Monopol zakończył działalność[18].
Po wieloletniej przerwie Jędker wrócił z nowym wydawnictwem pt. X. Płyta ukazała się 7 stycznia 2019 nakładem Wiör Rec[19]. W 2020 ukazała się jego książka zatytułowana Dzienniki pokładowe rapera[20][21]. W 2022 premierę miał jego kolejny album pt. Y Natura Featy Taktyka[22].
Życie prywatne
edytujKształcił się w policealnej szkole reklamy oraz studiował w Wyższej Szkole Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku i Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie[23].
Wyczynowo uprawiał wakeskating, startował w ramach Pucharu Polski[23]. Po przerwaniu kariery muzycznej wyjechał z Polski, osiadł w Australii przebywając tam 3 lata i 3 miesiące, gdzie zajmował się surfingiem[23][24][25]. Uzyskał dyplom Leadership & Management na uczelni w Sydney[23][26].
Jego bratem jest Michał Wawrykiewicz (ur. 1971), adwokat, działacz inicjatywy Wolne Sądy[27][28].
Dyskografia
edytuj- Albumy solowe
Rok | Album | Pozycja na liście |
---|---|---|
POL | ||
2007 | Czas na prawdę | 28[30] |
2019 | X
|
– |
2022 | Y Natura Featy Taktyka
|
– |
- Single
Rok | Tytuł | Pozycja na liście |
Album |
---|---|---|---|
30 ton [32] | |||
2002 | „Temat zakazany” – Pono (gościnnie: Fu, Jędker)[33] | 37 | Hołd |
2007 | „Rewers”[34] | – | Czas na prawdę |
„–” singel nie był notowany |
- Inne
Rok | Utwór | Album | Źródło |
---|---|---|---|
2000 | „To czego nie chcą...” – Mor W.A. (gościnnie: Jędker) | Te słowa mówią wszystko | [35] |
2002 | „Tabu – temat zakazany” – Pono (gościnnie: Jędker) „Bałagan na strychu” – Pono (gościnnie: Jędker) |
Hołd | [36] |
„Taki cel” – Fu (gościnnie: Jędker) | Futurum | [37] | |
2004 | „Umiesz prawdę mówić” – Jażwa, Kosior, Jędker | U ciebie w mieście (kompilacja) | [38] |
2006 | „Normalne chłopaki” – Fred, Jędker, Hudy HZD, Pono | Prosto Mixtape Deszczu Strugi (kompilacja) | [39] |
„Sposób na życie” – Pono (produkcja: Jędker) „Historia jednego bucha” – Pono (produkcja: Jędker) |
Tak to widzę | [40] | |
2007 | „Czemu to robisz?” – Bosski Roman (gościnnie: Jędker) | Krak | [41] |
„Jak tu normalnie żyć” – Popek (gościnnie: Jędker) „Na temat” – Popek (gościnnie: Jędker) „Problem” – Popek (gościnnie: Jędker) „To co straciłem” – Popek (gościnnie: Jędker) |
Wyjęty spod prawa | [42] | |
„W aucie” – TPWC (gościnnie: Jędker) | Teraz pieniądz w cenie | [43] | |
2008 | „Zabawa w chowanego” – Suja (produkcja: Jędker, gościnnie: Jędker, Jaźwa, Ward) | Ulica nadaje | [44][45] |
„Chciałbym” – Popek (gościnnie: Jędker) | HeavyWeight | [46] | |
„Puszer” – HiFi Banda (gościnnie: Jędker) | Fakty, ludzie, pieniądze – 5 minut mixtape | [47] | |
2009 | „Odbicie mojej duszy” – Zarys Zdarzeń (gościnnie: Jędker) | Zarys zdarzeń | [48] |
„Mam moc” – Hudy HZD (gościnnie: Jędker) | Wykorzystana chwila | [49] | |
„Więzi muzyki” – Fundacja nr 1 (gościnnie: Jędker) | Poste restante | [50] | |
„Jak mam żyć?” – Robert M (gościnnie: Jędker) | Taxi | [51] | |
„Lekcja” – Meritum (gościnnie: Jędker) | Meritum 2 | [52] | |
2010 | „Dzień jak co dzień” – Jędker, Diox, MadMajk | Prosto Mixtape 600V (kompilacja) | [53] |
Teledyski
edytujRok | Tytuł | Reżyseria/Realizacja | Album | Źródło |
---|---|---|---|---|
2007 | „Rewers” | Czas na prawdę | [54] | |
„Wielkie miasto” (gościnnie: Popek, HiJack, Brad Strut, Kaczy) | [55] | |||
Inne | ||||
2009 | „Ekskluzywny nokaut” – Fu (gościnnie: WWO, Marysia Starosta) | Dwaem Media Group | Retrospekcje | [56] |
2010 | „Złudzenie” – TPWC (gościnnie: Jędker) | Sebastian Perchel, Peri Films | To prawdziwa wolność człowieka | [57] |
„I żeby było normalnie” – Felipe, VNM, Jędker, Pezet, Sokół, Brahu, Numer Raz, Eldo | 1cell | Prosto Mixtape 600V | [58] | |
2011 | „Ta noc” – Groovebusterz (gościnnie: Jędker) | Adam Rosołowski | [59] |
Nagrody i wyróżnienia
edytujRok | Nagroda | Kategoria | Uwagi | Źródło |
---|---|---|---|---|
2011 | VIVA Comet Awards | „Teledysk roku” – „I żeby było normalnie” – Felipe, VNM, Jędker, Pezet, Sokół, Brahu, Numer Raz, Eldo | Nominacja | [60] |
Filmografia
edytujRok | Tytuł | Uwagi | Źródło |
---|---|---|---|
1987 | Antygona | Teatr Telewizji, jako paź Kreona, adaptacja dzieła Jeana Anouilha, reżyseria: Andrzej Łapicki | [61][16] |
2001 | Mówią bloki człowieku 2 | film dokumentalny, reżyseria: Joanna Rechnio | [62] |
2006 | Ziomek | rola dubbingowa, serial animowany, reżyseria: Laurent Nicolas | [63] |
2010 | SkarLans | reżyseria: Paweł Bilski | [64][65] |
Przypisy
edytuj- ↑ WWO. rateyourmusic.com. [dostęp 2024-03-03]. (ang.).
- ↑ Monopol. rateyourmusic.com. [dostęp 2024-03-03]. (ang.).
- ↑ a b Jędker [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (pol.).
- ↑ Akademia Fonograficzna (Sekcja Muzyki Rozrywkowej) [online], ZPAV [dostęp 2010-10-03] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-21] (pol.).
- ↑ Radek Miszczak, Andrzej Cała: Beaty, rymy, życie: Leksykon muzyki hip-hop. Poznań: Kurpisz S.A., 2005, s. 509. ISBN 83-89738-75-9.
- ↑ Wizytówka – Jędker Realista [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-14] (pol.).
- ↑ WWO – „Masz i pomyśl” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ WWO – „We własnej osobie” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ WWO – „Witam was w rzeczywistości” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ WWO – „Życie na kredycie” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Taneczny projekt Roberta M i Jędkera [online], Onet.pl, 15 października 2009 [dostęp 2012-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-13] (pol.).
- ↑ Nowy label Jędkera Realisty – Entyrecords [online], Hip-Hop.pl, 5 marca 2008 [dostęp 2012-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-14] (pol.).
- ↑ a b c d Ewelina Potocka , Disco polo z wyższej półki [online], Onet.pl, 15 kwietnia 2011 [dostęp 2012-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-16] (pol.).
- ↑ Monopol – „Product of Poland” [online], Onet.pl [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-14] (pol.).
- ↑ Płyta „Remixed in Poland” – Monopol [online], Onet.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-12-21] (pol.).}
- ↑ a b Pokolenie „Elo, Kurwa” [online], machina.pl, 3 grudnia 2011 [dostęp 2011-12-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-08] (pol.).
- ↑ Płyta „Eko” – Monopol [online], Onet.pl [zarchiwizowane z adresu 2012-07-13] (pol.).
- ↑ Monopol kończy działalność [online], eska.pl, 1 marca 2013 [dostęp 2013-03-01] (pol.).
- ↑ a b Jędker – „X” [online], GlamRap.pl, 7 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-07] (pol.).
- ↑ Mariusz Jop: Jędker napisał książkę kontrowersyjną i szczerą do bólu. glamrap.pl, 2020-10-01. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ Dzienniki pokładowe rapera. minsk-mbp.sowa.pl. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ Patryk, Jędker wrócił z kolejną płytą. Jest kilku gości!, rapnews.pl, 5 maja 2022 [dostęp 2023-05-08] [zarchiwizowane 2022-07-02] .
- ↑ a b c d Michał Jośko: "Większość małolatów ciągnie grubą bekę z tuzów hip-hopu". Jędker, czyli niezgorzkniały realista. natemat.pl, 2020-07-27. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ Co u Jędkera? „Teraz spełnia się jako surfer w Australii” [online], CGM, 9 czerwca 2016 [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-12] .
- ↑ Patryk, Sokół i Jędker ze wspólnym zdjęciem: „wrzuć im, niech mają pożywkę”, rap-news.eu, 3 stycznia 2017 [dostęp 2017-09-11] [zarchiwizowane 2022-08-13] .
- ↑ Bartek Strowski: Jędker: hejt jest jednym z powodów, dla których nie chcę mieszkać w Polsce. newonce.net, 2019-01-23. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ CNE, Sokół: Wojtek Sokół RAP KONTENER odcinek #1. Czas 16 min. 32-47. sek.. youtube.com, 2022-04-12. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ Michał Wawrykiewicz. infoveriti.pl. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ Jędker – „Czas na prawdę” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ Sprzedaż w okresie 14.05.2007 – 20.05.2007 [online], OLiS, 28 maja 2007 [dostęp 2010-02-22] (pol.).
- ↑ Jędker wydał z zaskoczenia nowy album ze sporą liczbą gości. Artysta promuje materiał teledyskiem. cgm.pl, 2022-05-05. [dostęp 2023-05-08].
- ↑ 30 ton – lista, lista przebojów – 4 kwietnia 2004 [online], CGM [dostęp 2012-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2004-04-04] (pol.).
- ↑ Pono – „Temat zakazany” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Jędker Realista – „Rewers” [online], Discogs [dostęp 2012-09-19] (ang.).
- ↑ Mor W.A. – „Te słowa mówią wszystko” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Pono – „Hołd” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ Fu – ''Futurum'' [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ V/A – „U ciebie w mieście” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ V/A – „Prosto Mixtape Deszczu Strugi” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Pono – „Tak to widzę” [online], Discogs [dostęp 2012-06-22] (ang.).
- ↑ Bosski Roman & Piero – „Krak” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Popek – „Wyjęty spod prawa” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ TPWC – „Teraz pieniądz w cenie” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Suja – „Ulica nadaje” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ Suja – „Ulica nadaje” [online], Discogs [dostęp 2012-06-22] (ang.).
- ↑ Popek – „HeavyWeight” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
- ↑ HiFi Banda – „Fakty, ludzie, pieniądze – 5 minut mixtape” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ Zarys Zdarzeń – „Zarys zdarzeń” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ Hudy HZD – „Wykorzystana chwila” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ Fundacja #1 „Poste restante” – tracklista [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2009-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2009-04-05] (pol.).
- ↑ Robert M – „Taxi” [online], Onet.pl [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-04] (pol.).
- ↑ Meritum – „Meritum 2” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ V/A – „Prosto Mixtape 600V” [online], hiphopedia.info [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
- ↑ Jędker Realista – „Rewers” [online], YouTube, 7 lutego 2008 [dostęp 2017-10-13] (pol.).
- ↑ Jędker Realista feat. HiJack, Popek, Brad Strut, Kaczy – „Wielkie miasto” [online], YouTube, 7 lutego 2008 [dostęp 2017-10-13] (pol.).
- ↑ Fu „Ekskluzywny nokaut” ft. WWO – teledysk [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-26] (pol.).
- ↑ Pono feat. Sokół „Złudzenie” [online], YouTube, 29 czerwca 2010 [dostęp 2010-06-28] (pol.).[martwy link]
- ↑ Felipe, VNM, Jędker, Pezet, Sokół... „I żeby było normalnie” [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2010-04-13] (pol.).
- ↑ GrooveBusterz & Jędker (Monopol) – „Ta noc” – klip [online], CGM, 14 grudnia 2011 [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-20] (pol.).
- ↑ Ogłoszono nominacje do Viva Comet 2011 [online], CGM, 18 stycznia 2011 [dostęp 2017-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-16] (pol.).
- ↑ „Antygona” [online], filmpolski.pl [dostęp 2011-12-19] (pol.).
- ↑ Mówią bloki człowieku 1 i 2 – (dokument o Polskim HipHopie) [online], GlamRap.pl, 6 listopada 2011 [dostęp 2012-03-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-02] (pol.).
- ↑ „Ziomek” (1998) [online], Filmweb [dostęp 2012-07-04] (pol.).
- ↑ Ruszają zdjęcia do „SkarLans” z Rafałem Mroczkiem i muzykami [online], Stopklatka.pl, 2 sierpnia 2010 [dostęp 2010-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-13] (pol.).
- ↑ RED i Jędker zagrają w filmie z Mroczkiem! [online], dlaStudenta.pl, 3 sierpnia 2010 [dostęp 2017-10-13] (pol.).