Jānis Lūsis
Jānis Lūsis (ur. 19 maja 1939 w Jełgawie, zm. 29 kwietnia 2020 w Rydze[1]) – łotewski lekkoatleta, reprezentant ZSRR, oszczepnik, mistrz olimpijski, czterokrotny mistrz Europy, rekordzista świata.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
19 maja 1939 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 kwietnia 2020 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
190 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Informacje klubowe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klub |
Rīgas Daugava | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
    
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lūsis był czołowym oszczepnikiem lat 60. i początku lat 70. XX wieku. Jego pierwszym sukcesem był złoty medal mistrzostw Europy w 1962. Kolejne trzy tytuły mistrza Europy zdobywał w 1966, 1969 i 1971[2]. Na mistrzostwach Europy w 1974 zajął 6. miejsce.
W swojej karierze startował czterokrotnie na igrzyskach olimpijskich, zdobywając trzy medale, każdy innego koloru. Na igrzyskach olimpijskich w Tokio w 1964 zdobył brązowy medal. Cztery lata później na igrzyskach w Meksyku zdobył złoty medal, pokonując Fina Kinnunena i Węgra Kulcsára. Na igrzyskach olimpijskich w 1972 zajął 2. miejsce, stoczywszy zacięty pojedynek z Niemcem Klausem Wolfermannem. Lūsis przegrał z nim zaledwie o 2 cm przy rzutach przekraczających 90 m. W 1976 na ostatnich igrzyskach olimpijskich w jego karierze zajął 8. miejsce[3].
Lūsis dwukrotnie ustanawiał rekord świata: w 1968 na odległość 91,98 m i w 1972 na 93,80 m[4].
Po zakończeniu kariery sportowca Lūsis był trenerem lekkoatletycznym.
Lūsis ożenił się z oszczepniczką i mistrzynią olimpijską Elvīrą Ozoliņą. Ich syn Voldemārs Lūsis również uprawiający rzut oszczepem brał udział w zawodach olimpijskich w 2000 i 2004[3].
W 1997 roku został uznany najlepszym łotewskim lekkoatletą XX wieku[5].
Osiągnięcia
edytuj| Rok | Impreza | Miejsce | Pozycja | Wynik |
|---|---|---|---|---|
| 1962 | Mistrzostwa Europy |  Belgrad |
 1. miejsce |
82,04 |
| 1963 | Uniwersjada |  Porto Alegre |
 1. miejsce |
79,77 |
| 1964 | Igrzyska olimpijskie |  Tokio |
 3. miejsce |
80,57 |
| 1965 | Finał pucharu Europy |  Stuttgart |
1. miejsce | 82,56 |
| 1966 | Mistrzostwa Europy |  Budapeszt |
1. miejsce |
84,48 |
| 1967 | Finał pucharu Europy |  Kijów |
1. miejsce | 85,38 |
| 1968 | Igrzyska olimpijskie |  Meksyk |
 1. miejsce |
90,10 |
| 1969 | Mistrzostwa Europy |  Ateny |
1. miejsce |
91,52 |
| 1970 | Finał pucharu Europy |  Sztokholm |
2. miejsce | 81,74 |
| 1971 | Mistrzostwa Europy |  Helsinki |
1. miejsce |
90,68 |
| 1972 | Igrzyska olimpijskie | Monachium |
 2. miejsce |
90,46 |
| 1973 | Półfinał pucharu Europy |  Oslo |
1. miejsce | 85,22 |
| 1974 | Mistrzostwa Europy |  Rzym |
6. miejsce | 83,06 |
| 1976 | Igrzyska olimpijskie |  Montreal |
8. miejsce | 80,26 |
Przypisy
edytuj- ↑ Miris leģendārais Latvijas šķēpmetējs Jānis Lūsis. delfi.lv. [dostęp 2020-04-29]. (łot.).
- ↑ GBRAthletics: European Championships (Men). [dostęp 2009-06-16]. (ang.).
- ↑ a b SR/Olympic Sport. [dostęp 2009-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 stycznia 2009)]. (ang.).
- ↑ Jerzy Szymonek, Janusz Rozum: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn.. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
- ↑
Ivo Jirgens: Latvijas Simtgades vieglatlēts. diena.lv, 1998-01-12. [dostęp 2021-04-28]. (łot.).