Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (IKP UW) – jedna z siedmiu jednostek dydaktycznych wchodzących w skład Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Instytut Kultury Polskiej jest jednym z najważniejszych ośrodków kulturoznawczych w Polsce. Studia I i II stopnia na kierunku „kulturoznawstwo – wiedza o kulturze” prowadzone w IKP otrzymały w 2017 roku najwyższą ocenę – wyróżniającą, przyznawaną przez Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej.

Instytut Kultury Polskiej

Institute of Polish Culture

Uniwersytet Warszawski
Budynek Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (wejście od Małego Dziedzińca)
Data założenia	1998
Państwo	Polska
Adres	Krakowskie Przedmieście 26/28 00-927 Warszawa
Dyrektor	dr hab. Iwona Kurz
Położenie na mapie Warszawy Instytut Kultury Polskiej
Położenie na mapie Polski Instytut Kultury Polskiej
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Instytut Kultury Polskiej
52°14′23,2″N 21°01′04,9″E
Strona internetowa

Instytut prowadzi autorski program studiów dziennych (licencjackich i magisterskich) oraz doktoranckich w zakresie kulturoznawstwa, a także podyplomowych pedagogika teatru. Specjalizacje naukowe realizowane w IKP – „Kultura wizualna”, „Kultura miejska”, „Teatr, performans, widowisko” oraz „Animacja kultury” – pozwalają na pogłębienie wiedzy i umiejętności interpretacyjnych w wybranych dziedzinach. W Instytucie stworzono własny unikalny program poświadczony wielokrotnie wznawianą i unowocześnianą, kilkutomową serią podręczników (m.in. „Antropologia kultury”, „Antropologia kultury wizualnej”, „Antropologia ciała”, „Antropologia widowisk”, „Antropologia antyku greckiego”). Podręczniki były wielokrotnie nagradzane Nagrodą Rektora Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Konkursie na Najlepszy Podręcznik Akademicki o Nagrodę Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych im. ks. Edwarda Pudełki.

Przy Instytucie Kultury Polskiej (oraz Instytucie Badań Literackich PAN) afiliowane jest czasopismo naukowe „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej”. To pierwsze czasopismo naukowe w Polsce (11 pkt na liście MNiSW) poświęcone badaniom kultury wizualnej. Doktoranci IKP prowadzą czasopismo dla młodych naukowców „mała kultura współczesna”.

Historia

Katedrę Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki UW powołano w 1976 roku, Instytut Kultury Polskiej powstał z jej przekształcenia w 1998 roku. W roku akademickim 1998/1999 Instytut otworzył własny kierunek studiów „kulturoznawstwo – wiedza o kulturze”. W 2016 roku IKP obchodził rocznicę 40-lecia swojej działalności.

Pierwszym dyrektorem Instytutu był prof. Andrzej Mencwel, który pełnił tę funkcję przez trzy kadencje, do 2002 roku (jego zastępcami byli kolejno prof. Grzegorz Godlewski i prof. Leszek Kolankiewicz; prof. Leszek Kolankiewicz i prof. Paweł Rodak; prof. Grzegorz Godlewski i dr Marcin Niemojewski). W latach 2005–2012 dyrektorem Instytutu był prof. Leszek Kolankiewicz (zastępcami byli prof. Wojciech Dudzik i dr Marta Zimniak-Hałajko). W latach 2012–2016 funkcję tę pełnił prof. Paweł Rodak (jego zastępcami zostali dr hab. Iwona Kurz i dr hab. Paweł Majewski). Od 2016 roku dyrektorką Instytutu Kultury Polskiej jest dr hab. Iwona Kurz, jej zastępczyniami są dr hab. Agnieszka Karpowicz i dr Dorota Sosnowska.

Struktura

Zakład Antropologii Słowa

• dr hab. Grzegorz Godlewski, prof. UW
• dr hab. Agnieszka Karpowicz

Zakład Filmu i Kultury Wizualnej

• dr hab. Iwona Kurz
• dr hab. Seweryn Kuśmierczyk
• dr hab. Wojciech Michera

Zakład Historii Kultury

• prof. em. dr hab. Andrzej Mencwel
• prof. em. dr hab. Małgorzata Szpakowska
• prof. dr hab. Marek Prejs
• dr hab. Paweł Majewski
• dr hab. Paweł Rodak, prof. UW

Zakład Kultury Współczesnej

• dr hab. Marcin Napiórkowski

Zakład Teatru i Widowisk

• prof. dr hab. Wojciech Dudzik
• prof. dr hab. Leszek Kolankiewicz
• dr hab. Dorota Sajewska

Badania

W Instytucie działa pięć międzyzakładowych zespołów badawczych: Zespół Badań nad Filmem, Zespół Badań Mody i Dizajnu, Zespół Kultury Staropolskiej, Zespół Kultury XIX wieku, Zespół Badań Pamięci o Zagładzie. Pracownicy, doktoranci i studenci Instytutu Kultury Polskiej prowadzą wszechstronne, interdyscyplinarne badania antropologicznokulturowe i historycznokulturowe. Badania łączy szerokie, antropologiczne rozumienie kultury oraz nacisk na komunikacyjny wymiar praktyk kulturowych. Stąd znaczenie w badaniach mediów kultury, zwłaszcza podstawowych – słowa, widowiska, obrazu, analizowanych w ich różnych modalnościach historycznych i technologicznych. W perspektywie historycznej podstawowym obszarem badań prowadzonych w Instytucie jest kultura polska, ale często widziana w „sąsiedztwie” kultur obcych: innych krajów środkowoeuropejskich, krajów skandynawskich i kultury żydowskiej.

Podejmowane w Instytucie projekty badawcze realizowane są przede wszystkim w formie grantów pozyskanych w konkursach Narodowego Centrum Nauki, Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki oraz innych instytucji, także międzynarodowych.

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego
• Strona internetowa naukowego czasopisma „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej” afiliowanego przy Instytucie Kultury Polskiej UW (oraz przy Instytucie Badań Literackich PAN). pismowidok.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-08)].
• Strona internetowa czasopisma „mała kultura współczesna” prowadzonego przez doktorantki i doktorantów Instytutu Kultury Polskiej UW
• Strona projektu badawczego „Kultura wizualna w Polsce: pojęcia, języki, metaobrazy”
• Strona projektu badawczego „Wytwarzanie i analiza źródeł w sztukach wykonawczych”
• Strona internetowa projektu badawczego „Ekspozycje nowoczesności. Wystawy krajowe i tematyczne na ziemiach polskich w latach 1821–1929 a doświadczanie procesów modernizacyjnych”
• Strona projektu badawczego „Topo-Grafie: miasto, mapa, literatura”