Idiacanthus
Idiacanthus – rodzaj drapieżnych, morskich ryb głębinowych z rodziny wężorowatych (Stomiidae), wyróżniany w monotypowej podrodzinie Idiacanthinae[2]. Jego taksonem siostrzanym jest Tactostoma. Ryby z tego rodzaju są w języku polskim określane nazwą idiakanty[3][4].
| Idiacanthus[1] | |||
| Peters, 1877 | |||
 Przedstawiciel rodzaju – Idiacanthus atlanticus | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Idiacanthinae | ||
| Rodzaj |
Idiacanthus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Zasięg występowania
edytujWystępują w oceanicznych wodach mezopelagialnych i batypelagialnych, w strefie umiarkowanej i gorącej.
Charakterystyka
edytujCiało silnie wydłużone, wężowatego kształtu, lekko bocznie spłaszczone, bez łusek. Narządy świetlne ułożone wzdłuż boków. Płetwa tłuszczowa i pęcherz pławny nie występują. U dorosłych osobników nie występują również płetwy piersiowe. Długość płetwy grzbietowej przekracza połowę długości całkowitej ciała. Idiakanty mają ekstremalnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Samce są znacznie mniejsze od samic, dorastają do 6 cm, a samice do 53 cm (Idiacanthus atlanticus). Samice – jak wszystkie wężorowate – mają duży otwór gębowy wyposażony w długie i ostre zęby, przystosowany do chwytania i połykania dużych ofiar oraz wyrostek w kształcie wici pod szczęką. Samce nie mają zębów, natomiast ich jelito jest znacznie uwstecznione. Nie mogąc pobierać pokarmu giną wkrótce po zapłodnieniu samicy, co uważane jest za przystosowanie gatunku do bytowania w warunkach niedoboru pokarmu.
Kolejnym ewenementem w świecie przyrody są larwy idiakantów znacznie różniące się od postaci dorosłych. Ich oczy są osadzone na długich, cienkich słupkach, wchłanianych do ciała w miarę rozwoju. Podobnie dzieje się z końcowym odcinkiem jelita.
Klasyfikacja
edytujGatunki zaliczane do tego rodzaju[5]:
Gatunkiem typowym jest Idiacanthus fasciola.
Przypisy
edytuj- ↑ Idiacanthus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-10-07] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- A.S. Harold: Idiacanthidae. W: Carpenter K. E.: The living marine resources of the western central Atlantic, FAO species identification guide for fishery purposes. Vol. 2.. Rzym: FAO, 2002.