Hardy Krüger

Hardy Krüger
	; Hardy Krüger (2009)
Imię i nazwisko	Eberhard August Franz Ewald Krüger
Data i miejsce urodzenia	12 kwietnia 1928 ; Berlin
Data i miejsce śmierci	19 stycznia 2022 ; Palm Springs
Zawód	aktor
Współmałżonek	Renate Densow; (1950–1964; rozwód); Francesca Marazzi; (1965–1977; rozwód); Anita Park; (1978–2022; jego śmierć)
Lata aktywności	1944–2011
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hardy Krüger, właśc. Eberhard August Franz Ewald Krüger (ur. 12 kwietnia 1928 w Berlinie, zm. 19 stycznia 2022 w Palm Springs^[1]) – niemiecki aktor.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Berlinie^[2] jako syn Auguste (z domu Meier) i Maxa Krügera, inżyniera^[3]. Miał jedną siostrę, Use. W latach 30. rodzina przeniosła się do Berlina-Biesdorf, gdzie dorastał. Jego rodzice byli gorącymi zwolennikami Hitlera i w 1941 wysłali 13–letniego syna do elitarnej szkoły nazistowskiej z internatem w Ordensburg Sonthofen, należącej do ruchu Hitlerjugend^[3]. W marcu 1945 Krüger został przydzielony do 38 Dywizji Grenadierów SS Nibelungen i wciągnięty do ciężkiej walki^[4]. Miał 17 lat, gdy odmówił wykonania rozkazu i wzięcia udziału w zasadzce na amerykańskich żołnierzy. Za sprzeciwienie się rozkazom został skazany na śmierć za tchórzostwo, ale znajomy oficer SS cofnął ten rozkaz, ratując mu życie. Przez krótki okres pracował jako posłaniec, ale później uciekł i ukrywał się w Tyrolu aż do zakończenia działań wojennych. Po zakończeniu wojny opowiadał o swoich doświadczeniach i pracował dla Amadeu Antonio Foundation, organizacji zwalczającej skrajnie prawicowe ugrupowania^[5].

Kariera

W czasach szkolnych w Sonthofen, w wieku 16 lat Krüger został wybrany do roli ucznia Heinza Bauma, znanego jako „Bäumchen”, w nazistowskim filmie propagandowym Młode orły (Junge Adler, 1944), którego akcja toczy się głównie w fabryce samolotów^[6]. Krüger grał młodego ucznia pracującego w nadgodzinach, który pomagał budować plany działań wojennych^[6]. Na planie Krüger dowiedział się od starszych aktorów więcej o okropnościach rządów nazistów. Jego kariera ekranowa rozwinęła skrzydeł dopiero po wojnie, gdy przyjął rolę Paulsa Alsbachera w dramacie Illusion in Moll (1952)^[6] z Hildegard Knef. Grywał również w filmach brytyjskich, w tym jako Franz von Werra w przygodowym dramacie wojennym Roya Warda Bakera Ten, który uciekł (The One That Got Away, 1957)^[7], oraz amerykańskich filmach przygodowych, m.in.: jako Kurt Muller w Hatari! (1962) Howarda Hawksa czy w roli Heinricha Dorfmanna w Starcie Feniksa (Flight of the Phoenix, 1966)^[8], za którą był nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego^[9]. W 1965 występował na Broadwayu w sztuce Postmark Zero^[10].

W 2008 został uhonorowany nagrodą Bambi za całokształt twórczości^[9].

Życie prywatne

Mając zaledwie 17 lat został ojcem Christiane (ur. 1945) ze swoją przyszłą żoną Renate Densow i byli małżeństwem od 1950 do 1964. Jego drugie małżeństwo, z włoską malarką Francescą Marazzi, trwało od 1964 do 1977. Mieli dwoje dzieci, Malaikę Krüger (ur. 1967) i Hardy’ego Jr. (ur. 1968). W 1978 poślubił swoją trzecią żonę, Anitę Park^[11].

Zmarł 19 stycznia 2022 w swoim domu w Palm Springs w Kalifornii w wieku 93 lat^[12].

Filmografia

Filmy

1962: Hatari! jako Kurt Muller
1962: Niedziele w Avray jako Pierre
1965: Start Feniksa jako Heinrich Dorfmann
1969: Bitwa nad Neretwą jako pułkownik Kranzer
1969: Tajemnica Santa Vittoria jako kapitan von Prum
1975: Barry Lyndon jako kapitan Potzdorf
1977: O jeden most za daleko jako SS-Brigadeführer Kurt Ludwig
1978: Dzikie gęsi jako porucznik Pieter Coetzee

Seriale

1988–1989: Wojna i pamięć jako marszałek polny Erwin Rommel

Przypisy

↑ Frank Jordans: German actor Hardy Kruger dies at 93. The Canberra Times. [dostęp 2022-01-20]. (niem.).
↑ Hardy Krüger Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ ^a ^b Ronald Bergan: Hardy Krüger obituary. „The Guardian”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ Schauspieler Hardy Krüger ist gestorben. FAZ. [dostęp 2022-01-20]. (niem.).
↑ Karolina Małas: Skazany na śmierć za tchórzostwo, dożył późnej starości. Hardy Krüger zmarł w wieku 93 lat. Onet.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Hal Erickson: Hardy Krüger Biography. AllMovie. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ Hardy Krüger. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ Scott Roxborough: Hardy Kruger, German Actor in ‘A Bridge Too Far’ and ‘Barry Lyndon,’ Dies at 93. „The Hollywood Reporter”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ ^a ^b Hardy Krüger Awards. FamousFix. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ Hardy Krüger. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ Hardy Kruger, actor in international adventure films, dies at 93. „The Washington Post”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
↑ Stephen Kinzer: Hardy Kruger, German-Born Hollywood Star, Is Dead at 93. „The New York Times”, 2021-09-20. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

Bibliografia

Hardy Krüger w bazie IMDb (ang.)
Hardy Krüger w bazie Filmweb

[canberra-1] Frank Jordans: German actor Hardy Kruger dies at 93. The Canberra Times. [dostęp 2022-01-20]. (niem.).

[fanpix.famousfix-2] Hardy Krüger Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[guardian-3] Ronald Bergan: Hardy Krüger obituary. „The Guardian”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[4] Schauspieler Hardy Krüger ist gestorben. FAZ. [dostęp 2022-01-20]. (niem.).

[5] Karolina Małas: Skazany na śmierć za tchórzostwo, dożył późnej starości. Hardy Krüger zmarł w wieku 93 lat. Onet.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).

[allmovie-6] Hal Erickson: Hardy Krüger Biography. AllMovie. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[7] Hardy Krüger. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[hollywood-8] Scott Roxborough: Hardy Kruger, German Actor in ‘A Bridge Too Far’ and ‘Barry Lyndon,’ Dies at 93. „The Hollywood Reporter”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[awards-9] Hardy Krüger Awards. FamousFix. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[10] Hardy Krüger. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[washington-11] Hardy Kruger, actor in international adventure films, dies at 93. „The Washington Post”. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[12] Stephen Kinzer: Hardy Kruger, German-Born Hollywood Star, Is Dead at 93. „The New York Times”, 2021-09-20. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]