Gwara chwalimska

dialekt języka polskiego

Gwara chwalimska – gwara używana przez Chwalimiaków, należąca do dialektu śląskiego, z wpływami wielkopolskimi.

Charakterystyka

edytuj
  • mazurzenie
  • obecność głosek pochylonych
  • samogłoska ę wymawiano jako nosowe a, np. jancmiyń, gamba
  • forma jegua, jegiouka (por. czes. jehla czy dłuż. jegła)
  • wyrażanie czasu przeszłego oraz trybu przypuszczającego za pomocą aorystycznego 'ch', np. jach to słysou.
  • prelabializacja
  • dyftongiczna wymowa samogłoski y w wygłosie, np. pudziymyj, niesiymyj
  • dyftongiczna wymowa o pochylonego, np. courny, kowoul, zouk
  • utrzymanie oboczności 'ew' w przyrostkach przymiotników, rzeczowników i w końcówkach celownika liczby pojedynczej rzeczowników męskich oraz mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich, tj. -ew- po spółgłoskach miękkich i stwardniałych, np. kóniewi, kowoulewi, wiśniewyj
  • forma 'banie' (będzie)
  • formy trybu rozkazującego rodzaju męskiego używane w funkcji bezokolicznika, np. musi pisaj, nie chce wziąj
  • ściąganie form czasu przeszłego w rodzaju żeńskim po wypadnięciu 'ł', wymawianemu jak 'u', np. jach suysa, jach tyg nie bra
  • opuszczanie końcowego 'o' w końcówce dopełniaczu pojedynczym przymiotników i zaimków, np. pszisou do moig taty.
  • zanotowane słowa: banie (będzie), zouk (nauczyciel), zapangwaj (zapiąć), pioj (czytać), ma! (tak), bulce (ziemniaki), dziywce (córka), uolica (drzwi)

Linki zewnętrzne

edytuj