Grzegorz Rosiński
Grzegorz Rosiński (ur. 3 sierpnia 1941 w Stalowej Woli) – polski rysownik komiksowy, grafik i malarz.
Grzegorz Rosiński podczas MFK 2007 w Łodzi | |
Data i miejsce urodzenia |
3 sierpnia 1941 |
---|---|
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUkończył Liceum Sztuk Plastycznych, następnie Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie[1]. Dyplom z ilustracji książkowych robił u Jana Marcina Szancera[1]. Przygodę z rysowaniem komiksów rozpoczął w 1968 roku. Najpierw rysował Kapitana Żbika, Legendy Polskie, Pilota śmigłowca oraz historie do Relaksu i magazynu Alfa. Od 1976 zaczął rysować komiksy o Thorgalu razem z Jeanem Van Hammem. Rysując Thorgala dla belgijskiego wydawnictwa, najpierw pracował z Polski, a w 1982 przeprowadził się na stałe do Belgii[2]. Pierwsza część sagi o Thorgalu, zatytułowana Zdradzona czarodziejka, ukazała się w belgijskim czasopiśmie komiksowym „Tintin” 22 maja 1977[3]. Seria ukazuje się w formie albumów nieprzerwanie od 1980 roku i stanowi jeden z największych sukcesów europejskiego komiksu. W pierwszych latach ukazywały się średnio 3 albumy w ciągu dwóch lat, później częstotliwość spadła do ok. 1 albumu rocznie.
W 1980 roku do scenariusza André-Paula Duchâteau Rosiński narysował pierwsze plansze serii science-fiction pt. Hans, w Polsce znanej jako Yans. Rysowanie cyklu przejął po 6. odcinku (1992) inny polski rysownik, Zbigniew Kasprzak, tworzący w Belgii pod pseudonimem „Kas”.
W 1987 roku razem z Jeanem Van Hamme’em stworzyli wielokrotnie nagradzaną, czarno-białą opowieść pt. Szninkiel, ponownie wydaną w latach 2001–2002 w trzech tomach i w kolorze.
W 1992 roku wydał pierwszą z czterech narysowanych przez siebie części serii Skarga Utraconych Ziem według scenariusza Jeana Dufaux.
W 2001 roku ukazał się Western, jednoczęściowy komiks, napisany przez Van Hamme’a. Album osiągnął niezwykły rozgłos głównie dzięki zmianie stylu rysowania Rosińskiego, który przeszedł od tradycyjnego sposobu rysowania do koloru bezpośredniego, ujawniając tym samym swój talent malarski.
Rosiński poszedł o krok dalej w rozwoju swojego stylu w kolejnej publikacji, Zemście hrabiego Skarbka (2003, scenariusz Yves Sente), zarzucając kontur i tworząc plansze jak obrazy. Nie wzbudziło to jednak takiego entuzjazmu, jak w przypadku Westernu, głównie dlatego, iż Rosiński przyzwyczaił wielbicieli swojej twórczości do tradycyjnego, realistycznego rysunku, a jego nowe eksperymenty nie pozostały bez wpływu na ilustracje w Thorgalu (którego 29. tom został po raz pierwszy w historii tego cyklu namalowany, a nie narysowany).
Laureat wielu nagród komiksowych, otrzymał w ostatnim czasie[kiedy?] Grand Prix Saint-Michel i Grand Prix Albert Uderzo na komiksowych festiwalach za całokształt twórczości. 8 września 2006 odebrał w polskiej ambasadzie w Bernie Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany za wybitne osiągnięcia artystyczne i zasługi dla kultury polskiej[4]. 6 października 2007 podczas Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi został odznaczony srebrnym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis[5]. W 2010 roku odebrał belgijski Order Leopolda II[6].
Rosiński mieszka w Burgdorfie w Szwajcarii[7].
Życie prywatne
edytujŻonaty był z Kazimierą (zm. 2009)[3]. Ma troje dzieci: syn Piotr mieszka obecnie w Paryżu, a córka Barbara w Brukseli. Zofia zmarła po ciężkiej chorobie w 2020[8].
Publikacje
edytuj- Diadem Tamary (1968)
- Tajemnica ikony (1969)
- Zapalniczka z pozytywką (1970)
- Spotkanie w „Kukerite” (1970)
- Podwójny mat (1970)
- Porwanie (1970)
- Błękitna serpentyna (1970)
- Czarna Nefretete (1970)
- Człowiek za burtą (1971)
- Gotycka komnata (1971)
- Skoda TW 6163 (1972)
scenariusz: Witold Jarkowski
- Na ratunek (1974)
- Egzamin (1975)
- Zejście z trasy (1975)
- W śnieżnych zamieciach (1976)
- Dramatyczne chwile (1976)
- Dziewięciu z nieba, scen. Majewski, Relax #1, 1976
- Klęska Wikinga, scen. Moczulski, Relax #3, 1976,
- Zasadzka, scen. Moczulski, Relax #4, 1977,
- Bolesławowe słupy, scen. Moczulski, #5, 1977,
- Zdrada, scen. Moczulski, Relax #7, 1977, (6 stron)
- Najdłuższa podróż, odc. 1, tekst Rian Asars (Andrzej Sawicki i Ryszard Siwanowicz), Relax #6, 1977, (6 stron)
- Najdłuższa podróż, odc. 2, tekst Rian Asars, Relax #7, 1977, (6 stron)
- Najdłuższa podróż, odc. 3, tekst Rian Asars, Relax #8, 1977, (5 stron)
- Najdłuższa podróż, odc. 4, tekst Rian Asars, Relax #9, 1977, (5 stron)
- Najdłuższa podróż, odc. 5, tekst Rian Asars, Relax #10, 1977, (5 stron)
- Najdłuższa podróż, odc. 6, tekst Rian Asars, Relax #11, 1977, (5 stron)
- Syn burzy, fragment albumu „Thorgal: Zdradzona czarodziejka”, scen. Jean Van Hamme, Relax #19, 6/1978, (6 stron)
- Pierścienie Frei, fragment albumu „Thorgal: Zdradzona czarodziejka”, scen. Jean Van Hamme, Relax #20, 7/1978, (6 stron)
- Święto Joll, fragment albumu „Thorgal: Zdradzona czarodziejka”, scen. Jean Van Hamme, Relax #21, 8/1978, (6 stron)
- Baaldowie, fragment albumu „Thorgal: Zdradzona czarodziejka”, scen. Jean Van Hamme, Relax #22, 9/1978, (6 stron)
- Drakkar z lodu, fragment albumu „Thorgal: Zdradzona czarodziejka”, scen. Jean Van Hamme, Relax #23, 10/1978, (6 stron)
- Przybysze, scen. Kurta, Relax #27, 1980, (4 strony)
- Pojedynek, scen. Weinfeld, Relax #30, 1981, (8 stron)
scenariusz: Barbara Seidler
- O Smoku Wawelskim i królewnie Wandzie (1974)
- Opowieść o Popielu i myszach (1977)
- O Piaście Kołodzieju (1977)
scenariusz: Jean Van Hamme (tomy 1-29), Yves Sente (tomy 30-34), Xavier Dorison (od tomu 35.)
- Zdradzona czarodziejka (La Magicienne trahie, 1980) KAW 1988; Egmont Polska 2004
- Wyspa lodowych mórz (L'Ile des Mers gelées, 1980) KAW 1988 jako Wyspa wśród lodów; Egmont Polska 2004
- Trzech starców z krainy Aran (Les trois vieillards du pays ďAran, 1981) KAW 1989 jako Nad jeziorem bez dna; Egmont Polska 2000
- Czarna galera (La Galère noire, 1982) Orbita 1990; Egmont Polska 2001
- Ponad krainą cieni (Au-delà des ombres, 1983) Orbita 1990; Egmont Polska 2001
- Upadek Brek Zarith (La chute de Brek Zarith, 1984) Orbita 1991 jako Upadek Brek Zaritha; Egmont Polska 2001
- Gwiezdne dziecko (Ľenfant des étoiles,1985) Orbita 1989; Egmont Polska 2004
- Alinoe (Alinoë, 1985) Orbita 1989; Egmont Polska 2002
- Łucznicy (Les archers, 1985) Orbita 1989; Egmont Polska 2002
- Kraina Qa (Le pays Qâ, 1986) Orbita 1989; Egmont Polska 2002
- Oczy Tanatloca (Les yeux de Tanatloc, 1986) Orbita 1989; Egmont Polska 2002
- Miasto zaginionego boga (La cité du dieu perdu, 1987) Orbita 1990; Egmont Polska 2003
- Między Ziemią a światłem (Entre terre et lumière, 1988) Orbita 1990; Egmont Polska 2003
- Aaricia (Aaricia, 1989) Orbita 1990; Egmont Polska 2003
- Władca gór (Le maître des montagnes, 1989) Orbita 1990; Egmont Polska 2003
- Wilczyca (Louve, 1990) Orbita 1990; Egmont Polska 2003
- Strażniczka kluczy (La gardienne des clés, 1991) Egmont Polska 2000
- Słoneczny miecz (Ľépée-soleil, 1992) Egmont Polska 2001
- Niewidzialna forteca (La forteresse invisible, 1993) Egmont Polska 2001
- Piętno wygnańców (La marque des bannis, 1994) Egmont Polska 1999
- Korona Ogotaia (La couronne ďOgotaï, 1995) Egmont Polska 1999
- Giganci (Géants, 1996) Egmont Polska 2000
- Klatka (Le Cage, 1997) Egmont Polska 2000
- Arachnea (Arachnéa, 1999) Egmont Polska 2000
- Błękitna zaraza (Le Mal bleu, 1999) Egmont Polska 2001
- Królestwo pod piaskiem (Le Royaume sous le Sable, 2001) Egmont Polska 2002
- Barbarzyńca (La Barbare, 2002) Egmont Polska 2003
- Kriss de Valnor (Kriss de Valnor, 2004) Egmont Polska 2004
- Ofiara (Le sacrifice, 2006) Egmont Polska 2006
- Ja, Jolan (Moi, Jolan, 2007) Egmont Polska 2007
- Tarcza Thora (Le bouclier de Thor, 2008), Egmont Polska 2008
- Bitwa o Asgard (Le bataille d'Asgard, 2010), Egmont Polska 2010
- Statek miecz (Le Bateau-sabre, 2011) Egmont Polska 2011
- Kah-Aniel (Kah-Aniel, 2013) Egmont Polska 2013
- Szkarłatny ogień (Le feu écarlate, 2016) Egmont Polska 2016
scenariusz: André-Paul Duchâteau
- Ostatnia wyspa (La dernière île, 1983) w Komiks – Fantastyka 1, 1988; Egmont Polska 2002
- Więzień wieczności (Le prisonnier de ľeternite, 1985) w Komiks – Fantastyka 3, 1988; Egmont Polska 2003
- Mutanci z Xanai (Les mutants de Xanaia, 1986) w Komiks – Fantastyka 4, 1988; Egmont Polska 2003
- Gladiatorzy (Les Gladiateurs, 1988) w Komiks – Fantastyka 1, 1989; Egmont Polska 2005
- Prawo Ardelii (La loi de ďArdélia, 1990) w Komiks – Fantastyka 2, 1990; Egmont Polska 2006
scenariusz: Jean Dufaux
- Sioban (Sioban, 1993) Egmont 2000
- Blackmore (Blackmore, 1994) Egmont 2000
- Pani Gerfaut (Dame Gerfaut, 1996) Egmont 2001
- Kyle z Klanach (Kyle of Klanach, 1998) Egmont 2001
W 2009 roku wydane w albumie zbiorczym przez Egmont Polska.
scenariusz: Yves Sente
- Złote ręce (Deux mains ďor, 2004) Egmont 2004
- Serce z brązu (Coeur de bronze, 2005) Egmont 2005
Inne komiksy
edytuj- Od Walii do Brazylii (1975)
- Najdłuższa podróż (1980) w albumie „Vahanara”, scenariusz: Rian Asars (Andrzej Sawicki i Ryszard Siwanowicz)
- Przybysze (1982); w albumie „Ogień nad Tajgą”, scenariusz: Henryk Kurta
- Szninkiel (Le grand pouvoir du Schninkel[9], 1987; trzyczęściowa pokolorowana reedycja: 2001–2002), scenariusz: Jean Van Hamme; Orbita 1988
- Wyprawa (1988) w magazynie „Komiks-fantastyka"
- Fantastyczna podróż: Wyspa przypływów i inne opowieści (La Crisiere fantastiqie: L'ile des marees, 1987–1988), scenariusz: Mythic; Egmont Polska 2008
- Western (2001); scenariusz: Jean Van Hamme; Egmont Polska 2001
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Rosiński 1988 ↓, s. 0.
- ↑ Rosiński 1988 ↓, s. 1-2.
- ↑ a b Bartek Przybyszewski: Droga do Thorgala. Jak Grzegorz Rosiński i Jean Van Hamme odmienili historię europejskiego komiksu. gazeta.pl. [dostęp 2015-06-18].
- ↑ Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski dla Grzegorza Rosińskiego wp.pl [dostęp 18-05-2010]
- ↑ WRAK.PL – Komiksowa Agencja Prasowa
- ↑ Ojciec „Thorgala” odznaczony przez króla. TVN24.pl, 2010-01-18. [dostęp 2020-02-15].
- ↑ Wirtualna Polska Media S.A , Na początku rysowałem buty. Wywiad z Grzegorzem Rosińskim [online], ksiazki.wp.pl, 18 marca 2018 [dostęp 2020-01-30] (pol.).
- ↑ Grzegorz Rosiński
- ↑ fare.tunes.org/reading.html
Bibliografia
edytuj- Grzegorz Rosiński – Biografia
- Łukasz Chmielewski: GRZEGORZ ROSIŃSKI. cuture.pl, listopad 2013. [dostęp 2015-06-18].
- Grzegorz Rosiński. gildia.pl. [dostęp 2015-06-18].
- Grzegorz Rosiński. Malowałem tyłem do obrazu. „Komiks – Fantastyka”, s. 0-2, 1988. Warszawskie Wydawnictwo Prasowe RSW "Prasa-Książka_Ruch". ISSN 0806-6072.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona poświęcona Thorgalowi (fr.)
- Oficjalna polska strona „Thorgala”
- 40 lat Thorgala – spotkanie z Grzegorzem Rosińskim w serwisie YouTube
- Grzegorz ROSIŃSKI zdradza kulisy powstania "THORGALA": Dziękuję kochanej CENZURZE PRL! w serwisie YouTube
- ISNI: 0000000120314638
- VIAF: 238152381743001950009
- LCCN: n86824491
- GND: 123517516
- BnF: 119226321
- SUDOC: 027109135
- SBN: CFIV141790
- NKC: jn20010309681
- BNE: XX859916
- NTA: 069443904
- BIBSYS: 12019848
- Open Library: OL3120726A
- PLWABN: 9810555439405606
- NUKAT: n96000881
- J9U: 987007411005305171
- PTBNP: 76237
- CANTIC: a11262564
- NSK: 000632571
- CONOR: 37774947
- KRNLK: KAC200805364
- LIH: LNB:C4n5;=BQ