Głęboczka
Głęboczka – przemysłowo-mieszkaniowa część[1][2][3] Kielc, położona w północnej części miasta.
W skład Głęboczki wchodzą ulice: Głęboczka, Krucza, Niewachlowska, Pawia, Podwalna, Robotnicza, Traugutta, Tartaczna, Zamość[4]. W pobliżu przechodzą[5] linie kolejowe Warszawa-Kraków i Kielce-Fosowskie oraz dwujezdniowa droga krajowa nr 74 Wieluń-Zosin (ul. Łódzka). Wśród budynków mieszkalnych (zajmujących niewielką część Głęboczki) dominuje niska zabudowa jednorodzinna[6].
Historia
edytujNazwa Głęboczka po raz pierwszy pojawia się w 1570 roku[4], wtedy bowiem założono wieś o tej nazwie[7]. Wymienia ją również Inwentarz Klucza Kieleckiego z roku 1645[4].
Wieś Głęboczka założył w 1570 r. biskup Filip Padniewski na gruntach miejskich, pragnąc zapewnić dworowi swemu w Kielcach lepsze zaopatrzenie w poddaną siłę roboczą. Grunty, na których ta wieś powstała, należały wówczas do mieszczanina kieleckiego, "sławetnego" Marka Ornasia, który za odstąpienie ich otrzymał prawo założenia karczmy w Głęboczce z 2 łanami roli – jednym wolnym zupełnie od ciężarów gruntowych, drugi oczynszowany w wysokości 2 florenów rocznie. Nadto wolno mu było utrzymywać w Głęboczce 3 stawy rybne, łąkę nad Silnicą powyżej stawu w Szydłówku oraz posiadać 20 barci w lasach biskupich. W zamian za to Ornaś został zobowiązany do obsadzenia chłopami w ciągu 2 lat 14 łanów wydzielonych dla Głęboczki. Chałupy miały stanąć pomiędzy miejscami zwanymi Guncerz a Wielgi Przegon. Jako obszar wsi przyjęto pole między sadzawką pod Szydłówkiem a drogą publiczną z Kielc do Kostomłotów, pole "przymiarkowe" od zagajnika Krzetle do miejscowości z dawna zwanej Żebrak. Trzecie pole wytyczone zostało pomiędzy Wielgim Przegonem przez łąki zwane Wielgimi Ługami aż do publicznych ścieżek polnych prowadzących do wsi Szydłówek. Mieszkańcy nowej wsi z tytułu użytkowania gruntu mieli odrabiać po upływie 4 lat wolnizny po 2 dni w tygodniu z każdego łanu bez sprzężaju, czyli pieszo, i opłacać po 12 groszy, a nadto dawać rocznie po 2 kapłony i dziesięcinę z plonów zbożowych. Wieś (...) opustoszała prawdopodobnie w XVII w., a grunty jej zagarnęli rolnicy z miasta, podobnie jak i grunty wsi Krzetle[8]. Nazwa wsi Głęboczka jest (...) dosłownym powtórzeniem nazwiska rodziny Głęboczków istniejącej w Kielcach w XVI w.[9]
Przypisy
edytuj- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju), integralne części miasta Kielce
- ↑ Plan Kielc, część wydań z lat 2000-2009, podaje nazwę Głęboczka i jej umiejscowienie
- ↑ Kielce nie posiadają jednolitego, usankcjonowanego ustawą podziału administracyjnego, stąd nazwanie Głęboczki osiedlem lub dzielnicą może prowadzić do błędu
- ↑ a b c d Dzikowski W., Kopertowska D., Toponimia Kielc: nazwy części miasta i obiektów fizjograficznych oraz nazwy ulic i placów, wyd. PWN, Warszawa-Kraków, 1976
- ↑ Plan Kielc, dowolne wydanie z lat 1995-2009
- ↑ Miejski System Informacji Przestrzennej Kielce
- ↑ Guldon Z., Massalski A. Historia Kielc do roku 1945, wyd. KCK, Kielce, 2000, ISBN 83-913593-0-1
- ↑ Jan Pazdur: Dzieje Kielc do 1863 roku. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1967, s. 50.
- ↑ Jan Pazdur: Dzieje Kielc do 1863 roku. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1967, s. 108.