Géza Cséby

Géza Cséby
Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1947 ; Keszthely
Zawód, zajęcie	pisarz, tłumacz
Alma Mater	Uniwersytet Loránda Eötvösa
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Géza Cséby (ur. 7 stycznia 1947 w Keszthely) – węgierski poeta, pisarz, tłumacz literatury pięknej, historyk literatury, kulturoznawca.

Życiorys

Ojciec Géza Cséby, matka Halina Waroczewska – uchodźca z Polski z 1939. Żona Erika Szigeti, dzieci: Géza (1985), Katalin (1988).

Studia ukończył w Budapeszcie: Wyższa Szkoła Finansów i Księgowości (1972) oraz Wydział Humanistyczny Uniwersytetu im. Loránda Eötvösa (1983). W 2014 r. na Uniwersytecie w Szegedzie obronił rozprawę doktorską w dziedzinie nauk humanistycznych.

Debiutował w roku 1983 na łamach dwumiesięcznika „Somogy”; ale pierwsze jego tłumaczenia ukazały się w regionalnym dzienniku „Veszprémi Napló” już w roku 1960. Redaktor kwartalnika „Hévíz” (1993), jest członkiem redakcji czasopism „Pannon Tükör” („Lustro Pannońskie”) i „Magyar Jövő” („Węgierska przyszłość”). Jest autorem ponad 300 opracowań naukowych i artykułów. Jest także redaktorem wydań książkowych. Główną tematyką rozpraw naukowych są: literatura i historia kultury okresu Oświecenia.

W latach 1979–2008 był dyrektorem Centrum Kultury im. Károlya Goldmarka w Keszthely. Jest inicjatorem kontaktów węgiersko-polskich, przede wszystkim w dziedzinie kultury. Jest autorem i realizatorem projektów tablic pamiątkowych ku czci kontaktów polsko-węgierskich w Starym Sączu, w Piwnicznej-Zdroju i w Marcinkowicach. 2019 - 2024 Honorowy Konsul RP w Keszthely.

Ważniejsze dzieła własne

A könnyek íze. Lengyel költők és írók. (przekłady, 1994)
Ákombák (wiersze dla dzieci, 1995)
Száztíz esztendő. Adatok a keszthelyi ipartestület történetéhez. (1996)
Életrajzi vázlatok. Mickiewicz, Grottger, Matejko. (1998)
Póni ette makaróni (wiersze dla dzieci, 1999)
A keszthelyi zsidóság története 1699–1999 (współautor, 1999)
Dukai Takács Judit a Balaton-vidék egyik korai tájleírója (2002)
Eltékozolt ajándék/Zmarnowane dary, Lengyel költők kisantológiája/Mała antologia poetów polskich (dwujęzyczna, przekłady, 2003)
Ábécé. Móra Ferenc emlékének. (wiersze dla dzieci, 2003)
Az égbolt hajfonatai/Warkocze niebios. XX. századi lengyel költők/ poeci polscy XX wieku (dwujęzyczna, przekłady, 2003)
A „Goldmark” 55 éves a keszthelyi Goldmark Károly Művelődési Központ és Szabadtéri Színház (2008)
Sors-címerkép. Mozaikok egy család XIX. és XX. századi történetéből. (2009)
A csend visszhangjai. Lengyel költők a XX. és XXI. század fordulóján. (przekłady, 2010)
Portret rodzinny. Burzliwe losy moich polskich i węgierskich przodków. 2011)
Jak podanie ręki. T. 1 (Kézfogás. Köt. 1), red. Danuta Bartosz, Kalina Izabela Zioła, Géza Cséby; tł. Géza Cséby (2013)
Vasárnapi koncert/Niedzielny koncert (dwujęzyczna, wiersze, 2014)
A. V. de Thracy: Napok áttetsző léptei / Les limpides avancées des heures (dwujęzyczna, przekłady, 2016)
A Keszthelyi Helikon. Gróf Festetics György szerepe a magyar művelődéstörténetben. (2017)
Andrzej Grabowski: Sajtkukacka Manó kalandjai (Przygody skrzata), (przekład, 2021)
Sona Van: A sivatag librettója. Összegyűjtött versek. (wiersze, przekłady, 2020)
Dariusz Tomasz Lebioda: A Central park kövei. Válogatott versek. (wiersze, przekłady, 2020)

Członkostwa

Związek Pisarzy Węgierskich
Towarzystwo Literackie im. D. Berzsenyiego
Towarzystwo Literacko-Kulturalne im. M. V. Csokonaiego
Towarzystwo Propagatorów Kultury
Związek Historyków Literatury
Towarzystwo Muzyczne im. J. Simándy’ego (prezes)
Związek Kulturalno-Oświatowy
Fundacja Ładnej Węgierskiej Wymowy (prezes)
Fundacja Zagospodarowania Terenów Publicznych Miasta Keszthely (prezes)
Towarzystwo im. J. Piłsudskiego
Towarzystwo Literackie im. Cypriana Norwida

Odznaczenia i wyróżnienia

Kiváló Idegenvezető (1974)
Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” (1989)
Bessenyei-díj (1998)
Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2000)
Zalai Közművelődésért-Díj (2001)
Polonus Roku (2003)
Magyar Köztársaság Ezüst Érdemkeresztje (2004)
Pro Cultura Keszthely (2005)
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2006)^[1]
Obywatel Honorowy miasta Piwniczna-Zdrój (2006)^[2]
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2007)
Keszthely Városért-díj (2008)
Srebrne Jabłko Sądeckie 2008
Fehér Mária-díj (2008)
Medal „Pro Patria” (2012)^[3]
Złota odznaka „Za zasługi dla Miasta i Gminy Stary Sącz”^[4]
Nagroda „Szeretet” (2017)
Obywatel Honorowy miasta Keszthely (2019)
Medal Alfreda Kowalkowskiego (2020)
Nagroda Świętego Władysława (2021)
Medal Honorowy Starego Sącza (2022)
Nagroda Pannon Tükör-díj (2022)

Zobacz też

Węgiersko-polskie związki literackie

Przypisy

↑ http://www.infor.pl/monitor-polski,rok,2006,nr,50/poz,536,postanowienie-prezydenta-rzeczypospolitej-polskiej-o-nadaniu-orderow.html.
↑ Honorowi Obywatele Miasta. Miasto i Gmina Piwniczna-Zdrój. [dostęp 2011-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].
↑ Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Budapeszcie: Minister Jan Ciechanowski, szef Urzędu ds. Kombatantów i Represjonowanych, wręczył 25 września 2012 r., w Ambasadzie RP w Budapeszcie, medale Pro Patria w uznaniu zasług na rzecz umacniania tradycji niepodległościowej i polskiej pamięci historycznej na Węgrzech.. budapeszt.msz.gov.pl. [dostęp 2013-07-01]. (pol.).
↑ Géza Cséby uhonorowany złotą odznaką „Za zasługi dla Miasta i Gminy Stary Sącz”. www.starosadeckie.info. [dostęp 2015-08-25]. (pol.).

Bibliografia

MTI ki kicsoda 2009. Szerk. Hermann Péter. Budapest: Magyar Távirati Iroda, 2008. ISBN 978-963-1787-283.
Veszprém megyei kortárs életrajzi lexikon A-K. Főszerk. Varga Béla. Veszprém: Megyei Közgyűlés, 2001. ISBN 963-7185-29-1.
Ki kicsoda a Nyugat-Dunántúlon? 2003. Szerk. Rikli Ferenc. Nagykanizsa: Ász-Press é.n. ISSN 1785-4288.
Cséby Géza irodalmi munkái 1960-1997. Keszthely: Goldmark Károly Művelődési Központ, 1997 ISBN 963-04-9288-1.
A Balaton tudományos, művészeti és közéleti arcképcsarnoka. Szerk. Hadnagy Károly. Tihany: Balatoni Limnologiai Kut. Int. 2007. ISBN 978-963-06-2839-6.
Laczkó András: Írók és iskolák. Pécs: Pannónia Könyvek, 2001 ISBN 963-9079-74-X.
Nagy Alicja: Misja Gézy Cséby’ego. Budapest: Głos Polonii 2006/november ISSN 1219-7998.

Linki zewnętrzne

[Krzyż_Oficerski-1] ttp://www.infor.pl/monitor-polski,rok,2006,nr,50/poz,536,postanowienie-prezydenta-rzeczypospolitej-polskiej-o-nadaniu-orderow.html.

[Piwniczna-Zdrój-2] Honorowi Obywatele Miasta. Miasto i Gmina Piwniczna-Zdrój. [dostęp 2011-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].

[3] Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Budapeszcie: Minister Jan Ciechanowski, szef Urzędu ds. Kombatantów i Represjonowanych, wręczył 25 września 2012 r., w Ambasadzie RP w Budapeszcie, medale Pro Patria w uznaniu zasług na rzecz umacniania tradycji niepodległościowej i polskiej pamięci historycznej na Węgrzech.. budapeszt.msz.gov.pl. [dostęp 2013-07-01]. (pol.).

[4] Géza Cséby uhonorowany złotą odznaką „Za zasługi dla Miasta i Gminy Stary Sącz”. www.starosadeckie.info. [dostęp 2015-08-25]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]